Patara’nın yeniden doğuşu

UNESCO’YA PATARA DOSYASI
ANTALYA’nın Kaş İlçesi Patara Antik Kenti’nde 1993 yılında çıkan büyük yangından sonra keşfedilen, kapsamlı bilimsel yayınlarda dikkat çekilen Patara Yol Anıtı’nın Antalya Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü’nde 1,5 yıldır devam eden konservasyon ve sistematik yüzey araştırmaları tamamlandı. Likyalıların Milattan Sonra 46 yılında İmparator Claudius’a ithafen diktirdiği 6 metre uzunluğundaki anıtın Antalya Müzesi’nde özel bir alanda koruma altına alınan bloklarını ise Hürriyet muhabiri fotoğrafladı.
DUVAR TAŞI YAPMIŞLAR
Bilim insanlarına göre dünyada bir eşi daha olmayan anıtın Birleşmiş Milletler (BM) Bilim, Eğitim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) Dünya Belleği Kütüğü’ne kaydedilmesi için özel bir dosya hazırlandığını duyuran Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Arkeoloji Bölüm Başkanı ve Patara Antik Kazıları Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, “Bu yüzyılın epigrafi anıtı olarak kabul edilen bu eser, geç Roma döneminde yıkılmış ve maalesef duvar taşı olarak kullanılmış. 1993’deki yangında da ağır hasar görmüş. Biz bu anıtı tekrar ayağa kaldırmak ve dünyaya tanıtmak için mücadele ediyoruz” dedi.
TÜM YAZILAR OKUNDU
Yangında tahrip olan blokların onarıldığını kaydeden Prof. Dr. Işık, “Onarılan bloklar müzemizde koruma altına alındı. Üç tarafı yazılı olan anıtın ön yüzünde İmparator Claudius’a ithaf yer alıyor. Diğer yüzlerde ise tüm Likya sınırları içinde yer alan yolların ölçüleriyle birlikte listesi var. Eksik olan 8 bloğa rağmen biz bu yazıların tamamını okuduk. Şimdi anıt tekrar ayağa kaldırılacak. Anıtı Patara’ya götürmek istiyorduk ancak tahrip edilmesinden korktuğumuz için müzede sergilemeyi düşünüyoruz. Çünkü hala kültür varlıklarımız Vandallar tarafından tahrip ediliyor” diye konuştu.
DÜNYADA BENZERİ YOK
UNESCO Dünya Belleği Kütüğü’ne kayıtlı 7 eserin olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Işık, şöyle devam etti: “Özel olarak hazırladığımız dosyayı çok yakın zamanda UNESCO Türkiye Milli Komitesi’ne sunacağız. Bu sunumun ardından Patara Yol Anıtı da listeye alınacaktır. Çünkü bu eser tüm kriterleri fazlasıyla taşıyor. 30 yıldır kültürel mirasımız için emek veriyorum. Yaşarken bu eserin listeye girdiğini görmek istiyorum. Bunu başarabilirsek Türkiye’nin, Antalya’nın tanıtımı açısından çok büyük bir güç elde ederiz. O yüzden tüm çalışmalarımız büyük bir özveri içinde devam ediyor.”
İTHAF YAZISI NEYİ ANLATIYOR?
Patara Yol Antı, sadece Likya’nın tarihi ve antik coğrafyası ve ayrıca Likyalıların Roma ile ilişkileri için değil, aynı zamanda Roma’nın imparatorluk ve güç politikaları ile Roma eyalet yapılanmasını anlamak için de temel bir başvuru kaynağı niteliğinde. Anıtın ön yüzündeki ithaf yazıtında “Roma dostu ve imparator sever sadık müttefikler” olarak tanımlanan Likyalılar, Claudius’un Likya’da bir süredir devam etmekte olan iç savaşı bitirerek, anıtta ifade edildiği şekliyle kendilerini isyandan, kanunsuzluktan ve eşkıyalıktan kurtardığını ve dirliğe, hukuki eşitliğe ve geleneksel kanunlara yeniden kavuşturduğunu ifade etmektedir.
7 ESER KAYITLI
Bugüne kadar Türkiye’nin önerisiyle Dünya Belleği Kütüğüne kaydedilen miraslar: Kandilli Rasathanesi El Yazmaları, Hitit Tabletleri, İbn-i Sina Yazmaları, Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Kültepe Tabletleri, Divanü Lügati’t-Türk, Piri Reis Haritası.