Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) enflasyon rakamlarını açıklamasının ardından gözler kira artış oranlarına çevrildi. TÜİK verilerine göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık yüzde 6,30 arttı. Yurt içi üretici fiyat endeksi (ÜFE) ise aylık yüzde 10,88 arttı. Açıklanan enflasyon oranları ile sözleşmesi ekim ayında yenilenen kiracılara yapılacak zammın ÜFE’ye göre mi yoksa TÜFE’ye göre mi belirleneceği kafaları karıştırdı.
ESKİ UYGULAMAYA DEVAM EDİLECEK
Hem vatandaş hem de esnaf ve işletmeler için önemli bir gider kalemi olan kiraların artış hesaplamaları, geçtiğimiz günlerde açıklanan Orta Vadeli Ekonomi Programı’na (2019-2021) göre TÜFE’ye bağlanmıştı. Ancak Yeni Ekonomi Programı’nın 2019 yılı itibari ile geçerli olması nedeni ile bu tarihe kadar eski uygulama yani ÜFE üzerinden kira artışlarına devam edilecek. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2018 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 10,88, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 38,96, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,15 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 21,36 artış gösterdi. Kiralamalarda zam oranı da yüzde 21,36 oldu.
ATSO 41.Grup-Gayrimenkul Faaliyetleri Meslek Komitesi Başkanı Halil Ersoy, Yeni Ekonomi Programı’nın tüketiciyi koruma açısından açıklandığını belirterek, iki ay için kira artışının ÜFE üzerinden yapılmasını doğru bulmadığını açıkladı. Ersoy, “Yönetmelik çıktı ve resmi gazetede yayımlandı. O nedenle artışları TÜFE’ye göre yapmaları gerekiyor. Çünkü 2019 yılına sadece 2 ay kaldı. Satıcılar bile ekonomik darlıkta yüzde 10 indirim yapıyorlar. Sözleşmelerini tüketici fiyatları üzerinden yapın diyoruz” dedi. Kira artışı ÜFE üzerinden yapılan tüketicilerin mahkemeye başvurabileceklerini dile getiren Ersoy, kararın tüketici lehine olacağına inandığını söyledi.
OTELLERİN ETKİSİ
Vatandaşın şu anda alım gücünde ciddi düşüş yaşandığını kaydeden Halil Ersoy, şöyle dedi:
“Kira ödemelerinde sıkıntı oluyor. En çok oteller kapandığında kira ödeme sıkıntısı yaşıyoruz. Mülk sahiplerine vatandaşın sıkıntısı belli kiranızı çok artırmayın diyoruz. Bir müddet daha beklememiz lazım. Taşlar yerine oturacaktır.”
Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz de, bu durumun tüketici aleyhine gelişen bir olay olduğunu fakat bu sıkıntının uzlaşma mahkemelerinde rahatlıkla çözebileceğini söyledi. Gündüz, “Mahkeme yolu kesinlikle açıktır. Adliyede uzlaşma mahkemeleri var. Oraya giderek bunu halledebilirler. Gelirini ispat ettiği takdirde ve rayiç bedellerini açıkladığı noktada mahkeme kiracının lehine sonuçlanacaktır” dedi.
UZLAŞMACI YAKLAŞIM ÖNEMLİ
İnsanların öncelikli gelir oranının önemli olduğunu ifade eden Gündüz şöyle konuştu:
“TEFE ve ÜFE hesaplarken mülk sahiplerini biraz daha insaflı olmaya davet ediyoruz. Diyoruz ki hukuki artış oranı ne kadarsa ilk 6 ayda şu kadar, ikinci 6 ayda bu kadar artış yapın ki iki tarafta mağdur olmaz. Hem kiracıdan olmazsınız hem de kiracı mutsuz olmaz diyoruz. Bizi arayan mülk sahiplerine ve kiracılara bunu önerdik. Bu uygulamayı yapan çok kişi gördük. Memnunlar.”