LİMANLARDA 'KAOS' VAR

Yaz sezonunun başladığı haziran ayından beri dünyanın birçok havalimanında benzer kaotik durumlar hâkim. Uzun süren check-in işlemleri, geç gelen valizler, iptal olan uçuşlar, sonu gelmeyen bekleme kuyrukları tatilcinin moralini iyiden iyiye bozuyor. Ve görünen o ki temmuz ayı ile birlikte bu sorun artarak çözülmesi güç bir hal alacak.
Haziran ayı içerisinde Avrupalı havayolu firmaları binlerce uçuşu iptal ettiler. Tam da turizm sezonu öncesinde sadece Lufthansa 3 bin 100 uçuşu programından çıkardı. Eurowings, Delta, British Airways, Southwest, Rynair, Jetblue ve daha birçok havayolu uçuşlarını azalttılar. 

4 ANA NEDEN

Avrupa’daki havalimanlarını bu kaosa sürükleyen 4 ana neden var:

1. Personel eksikliği,

2. Destinasyonlardaki grevler,

3. Korona vakalarının artması,

4. Gecikmeler (kötü hava koşulları, teknik sorunlar vs…).

Önem sırasına göre yazdım, ana sorun personel konusu. Havalimanı çalışanları büyük bir çalışan ordusu oluşturuyor.  Güvenlikten havalimanı bürosu görevlilerine,  duty freeden, havayolları çalışanlarına, teknik ekipler ’den itfaiyecilere, araç sürücülerinden meteoroloji çalışanlarına kadar onlarca meslek grubundan insanlar havalimanlarında çalışıyorlar. Ve her biri birbirinden önemli işlerin sorumluluğunu taşıyor. İki oğlum da havacılık okuyor ve haliyle ailecek sürekli bu konuları konuşuyoruz. 

Sadece temizlik bile başlı başına büyük ve donanımlı bir ekibi gerektiriyor. Özellikle pandemi ertesi bu aşırı hassas bir alan. Temizlik görevlileri geçen hafta İspanya’da greve gittiler, Mayorka Havalimanı çöplük gibi oldu.

PERSONEL KAYBI

Avrupa’da havalimanları 2020 mart ayından itibaren dönemsel olarak kapanınca çalışanların büyük bir kısmı işten ayrıldı ve başka alanlara yöneldi. Pandemi ile birlikte bu alanda Avrupa’da 600 bin, dünyada 2,3 milyon kişi işini kaybetti. Onlar artık geri gelmiyor. Pek gelecek gibi de durmuyorlar. Paris Havalimanı'ndaki güvenlik görevlisi süpermarket kasiyerinden az kazanınca bu stresli işi yapmaktan vazgeçer oldu. Eskilerin çoğu artık emekli. Geriden gelen genç sayısı az ve onlar da kendilerini bu dünyanın içinde görmüyorlar. Bu alanlara yeni personel bulmak zor olmakla birlikte, onların eğitilmesi de zaman ve zahmet gerektiriyor. Mesela güvenlik için Almanya’da 6 aylık bir eğitim söz konusu.

PLANLAMALAR ŞAŞTI

Almanya ve Avrupa genç çalışan konusunda zorlanıyor. Özellikle Almanya’daki İptal edilen uçuşlar, gecikmeler, gelmeyen bavullar, havalimanında uzun beklemelerin ana sebebi çalışan insan bulamamak. Geçtiğimiz hafta bir açık oturumda Almanya’nın bu açığı Türkiye’den özel izinle getirilecek 2 bin kişi ile kapatma önerisi tartışıldı. Sadece yaz sezonunu kapsayan bu teklif çalışma ve ulaştırma bakanlıklarına iletildi. Özellikle güvenlik ve bagaj dağıtım konusundaki açık Almanya’nın içinden kapanacak gibi gözükmüyor. Böyle geçici çözümlerle bu sezonu atlatmayı düşünüyorlar.

Sektör 2022 yazındaki talebi bu yoğunlukta öngöremedi. Talep artınca, planlamalar şaştı ve ortalık karıştı. Şimdi kervan yolda düzeltilmeye çalışılıyor.

İşin bir de destinasyonlardaki grevlerden kaynaklanan boyutu var ki bu da pek önemsiz bir konu değil. Avrupa’nın bazı şehirlerinde çalışma şartlarından, yakınan havayolu çalışanları ile havalimanı çalışanları hava trafiğini yavaşlatarak uyarı grevlerine başladılar. Şimdilik İspanya, İtalya, Portekiz, Belçika ve İskandinav ülkeleri bu grevlerden etkileniyorlar. Kısa zamanda mutabakat sağlanmazsa bu ülkeler 2022 yazını da kaybedebilirler. 

‘Bir kriz biter, diğeri başlar! ’ demiştik. Kim derdi ki günün birinde turist olacak, uçak olacak, otel olacak, ama onları buluşturacak personel olmayınca uçuşlar iptal edilecek.

Orman yangınları, yeniden kıpırdayan pandemi ve havalimanlarındaki kaos 2022 yaz sezonunu birkaç ay meşgul edecek.

Türbülansla başlayan sezon, türbülansla devam ediyor…