İLAÇ SORUNUNA DENETİM FORMÜLÜ

DÖVİZ kurundaki değişken grafik, 560 ilaca erişilemediği yönünde şikayetleri gündeme getirdi. Yaşanan bu sorun nedeniyle Antalya’nın da aralarında bulunduğu yoğun nüfusuyla öne çıkan şehirlerde ilaç üretiminden satışına kadar giden tedarik zincirindeki tesislerle ilgili inceleme başlatıldı. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) ve il sağlık müdürlüklerince denetimler sıklaştırıldı. Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen çalışma kapsamında Antalya’da 4 ilaç deposu ve üretim tesisleri denetlendi. Bu denetimlerde öncelikli olarak kritik ilaçların eczanelerde bulunup bulunmadığının ve stok durumunun kontrol edildiği belirtildi. Özellikle kanser, insülin ve şeker ilaçlarının ham maddeleri yurt dışından geldiği için kur değişiminden sonra tedarik sıkıntıları yaşanmaya başladığını söyleyen ecza deposu sahipleri ve eczacılar, sektöre yönelik özel düzenleme istedi.

BAKANLIK ÇALIŞMA YAPIYOR

Lokman Ecza Deposu Yönetim Kurulu Başkanı Hatice Öz, Türkiye genelinde gündeme gelen tedarik sorunuyla ilgili şunları söyledi: “2021 yılının ilaç kuru Euro fiyatı 4.57 TL olarak belirlenmişti. O günden bu yana kurda hayati artışlar meydana gelince bazı firmalar ham madde tedarikinden dolayı ithalat ya da üretimde yavaşlamaya gitmiş olabilirler. Her sene aralık ayında başlayan sıkıntı, döviz değerinde yaşanan dalgalanma nedeniyle bu yılın ekim ayından itibaren başladı. Eskiden ilaç düzenlemeleri üç ayda bir yapılıyordu. Yeniden bu sisteme dönülürse sorunun da ortadan kalkacağına inanıyorum. Konuyla ilgili olarak Sağlık Bakanlığı’nın bir çalışma yaptığını biliyoruz. Yapılacak düzenlemeyle hayati ilaçlar tekrar eczane raflarında yerini alacaktır” diye konuştu.

ÖDEMELER DÜZENLİ YAPILSIN

Üretici ve ithalatçı firmalarda sıkıntı olduğunu söyleyen Öz Ecza Deposu İşletme Sahibi Sedat Peker ise, “Kısa sürede çözmeye çalışıyoruz. İlaç üretici firmaları için de zor bir durum yaşanıyor. Ödemeler de çok büyük sıkıntı var. Kamu ihalelerine katılan firmaların ödemelerini almaları 1 yıla yayılıyor. Devlet ödemeleri daha düzenli hale getirilebilir. Onkoloji gibi alanlarda yurt dışından gelen ilaçlarda üretimin sekteye uğramaması için devletin kur düzenlemesi yapmasını bekliyoruz. Şu anda tam da her yıl kur düzenlemelerinin yapıldığı dönemdeyiz” dedi.

İLAÇ ÜRETİMİ YAVAŞLATILDI

Tedarik sorunu yaşanan ilaçların Türkiye’ye Euro üzerinden geldiğini belirten Eczacı Hasan Kilit, “Sorun üretici firmaların üretimi yavaşlatmasından kaynaklanıyor. Geçmişte şeker satışında yapıldığı gibi zam gelene kadar ham maddeyi elde tutuyorlar. Euro yüksek kurdan hesaplanmaya başlasın, üretip piyasaya sürerler. Bu yokluğun sebebi, dövizdeki dalgalanma. İlaçlar konusunda karar veren komisyon Euro kurunu hala 4.57’den hesaplıyor. O sebeple ilaç imalatı yapan, ham maddeyi elinde tutan fabrikalar, ürün çıkarmıyor. Böyle olunca ecza depolarından tedarik sıkıntıları kaçınılmaz oluyor” ifadelerini kullandı.

KANSER İLAÇLARINDA SIKINTI

Az bulunan ilaçları şu anda depolardan 1 adetten fazla alamadıklarını belirten Kilit, “Hükümetin, akaryakıttaki hassasiyeti ilaç sektöründe de göstermesi gerekiyor. Biz eczacılar olarak bu tedarik zincirinde en uç gruptayız. Sorun bize gelene kadar iyice büyüyor. Genelde yokluk, pahalı ilaçlarda var. Kanser hastalarının, insülin ve şeker hastalarının ilaçlarının ham maddeleri yurt dışından geldiği için kur değişiminden sonra tedarik sıkıntıları yaşamaya başladık” dedi.