HAVALEYE AÇIKLAMA YAZIN

Günümüzde özellikle aile içlerinde, iş hayatında ve arkadaşlar arasındaki para alışverişlerinde genelde havale yöntemi kullanılmaktadır. Yapılan tüm bu havaleler mevcut bir borcun ödenmesi olabileceği gibi, yeni bir borç ilişkisi de doğurmuş olabilir.

Sıkça haberlerde duyduğumuz oto alışverişlerinde, çıkardığımız havaleler... vs. Her nereye ve kime para gönderirseniz muhakkak açıklama bölümüne şerh düşün. Aksi takdirde maddi ve manevi sıkıntılar yaşayabilirsiniz.

Alacaklarında dayandıkları delilin banka dekontu olması halinde, bu iddiasını hukuka uygun yollardan elde edeceği herhangi bir yan delille ispatlaması halinde ispat külfetinin iddia eden kişi üzerinden kalkması gerektiği, karşı tarafın da sunulan delillere ilişkin başkaca bir delil sunmaması halinde, Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 192 gereği delil olarak değerlendirilmesi ve alacağın varlığının kabul edilmesi gerektiği yönündedir.

Gerek devlet dairelerindeki işlemler nedeniyle yapılacak ödemeler, gerek üniversite öğrencilerinin yatıracak oldukları harçlar, gerek sürücü kurslarının sınavlarına yatırılacak harçlar gibi daha birçok örnekleri olduğu gibi tüm işlemler banka üzerinden gerçekleştirilmektedir.

Yapılan bu işlemler neticesinde banka, aracı bir kurum olarak görev almaktadır. Müşteriler yapmış oldukları ödemeleri ilgili kuruma kanıtlayabilmeleri için yatırdıkları paralara ilişkin bir makbuz, fiş, almaktadırlar.

Bu evraklar ilgili kuruma ibraz edilerek yapılacak işleme konu ödemenin yapıldığını kanıtlayacaktır. Müşterilerin bankada yapmış olduğu işlemler nedeniyle almış oldukları nüshaya makbuza veya fişe ‘dekont’ denmektedir.

Havale ile yapılan ödemeye ilişkin banka dekontların kanunda yazılı deliller arasında almamasına rağmen, delil başlangıcı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, delil başlangıcı olarak değerlendirilmesi halinde havale borçlusu üzerinde bulunan ispat külfetinin yan delillerle örneğin mail, WhatsApp yazışmalarında havale alacaklının borcu ikrarında bulunması halinde ispat külfetinden kurtulup kurtulmadığı, ispat külfetinin havale alacaklısına geçip geçmediği gibi açıklanmayan noktalar bulunmaktadır.

Banka aracılığı ile yapılan havale işlemleri, 6098 Sayıl Türk Borçlar Kanunu’nun 13’üncü bölümünde ‘Havale’ başlığı altında düzenlenmiştir.

Genel karine olarak banka havalelerinin bir ödeme vasıtası olduğunu, dolayısıyla bir borcun ödendiği genel bir karine olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla açıklama kısmına herhangi bir açıklama yazılmadan gönderilen havaleler karine olarak bir borcun ödendiğini göstermektedir. Bunun aksini iddia eden kişi iddiasını ispatlamakla yükümlüdür.

Nitekim genel görüş banka dekontunun ‘bir ödeme vasıtası olduğunu, mevcut bir borcun ödendiğini’ gösterdiği yönündedir.