GECİKME ZAMMININ USULÜ VAR

Abonelik sözleşmelerinde, özellikle de elektrik, su ve doğal gaz aboneliklerine ilişkin sözleşmelerde, fatura bedellerinin zamanında ödenmemesi üzerine ilgili kurumlarca hukuki yollara başvurarak gecikme zammı talebinde bulunulmaktadır.

Ancak gecikme zammı talebinde bulunulabilmesi için bazı koşulların varlığı gereklidir.

Abonelik sözleşmesinde, 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da belirtilen gecikme zammı oranının uygulanacağına yönelik bir hüküm yoksa, gecikme zammı talep edilemez. Bu durumda abonenin sıfatına göre, mesken ise yasal faiz, ticari ise ticari faiz, diğer aboneler için yasal faiz uygulanabilmektedir.

Abonelik sözleşmesinden kaynaklı alacaklara gecikme zammı uygulanabilmesi için gecikme zammına ilişkin şartın, açık, anlaşılır ve oranları da belirtilmek suretiyle yazılması gerekir.

Dolayısıyla sözleşme içeriğinde muğlak ve soyut ifadelerle gecikme zammı talep edilmiş veya oranı belirtilmemişse gecikme zammı talebi hukuka aykırı olacaktır.

Abonelik sözleşmelerinde genellikle, ‘’Abone tahakkuk öden borcunu zamanında ödemek zorundadır. Aksi halde Maliye Bakanlığı’nca belirlenen aylık gecikme cezası uygulanır’’ şeklinde düzenlemelerin yer aldığı, oysa ki “Maliye Bakanlığı’nın belirlediği aylık gecikme zammı” ifadesinin soyut olduğu ve oranı yazılarak belirtilmediğinden gecikme zammı talebi hukuka aykırı kabul edilecektir.

Aynı şekilde abonelik sözleşmesinde, salt kanun ve yönetmelik hükümlerine atıf yapılmış olması halinde de gecikme zammı istenemez, abonenin sıfatına göre yasal faiz istenebilir.

Ayrıca 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da tüketici hukukunda tüketici aleyhine düzenlenmiş maddeler geçersizdir. Bu sözleşmelerdeki haksız şartlara girer. Tüketici kendisinden haksız olarak alınan gecikme zammını geri talep edebilir. Şirketler kendilerine göre kanun icat etmesinler.

Yargıtay kararlılık kazanmış içtihatları da aynı yöndedir;
Abonelik sözleşmesinden kaynaklı ödemelerde gecikme olması halinde, 6183 Sayılı Kanun’da belirtilen gecikme zammının istenebilmesi için, sözleşmede gecikme zammı uygulanacağına dair açık ve anlaşılır bir ifadeye yer verilmesi gerekir.
Abonelik (elektrik, su, atık su ve doğalgaz) sözleşmesinde, 6183 Sayılı Kanun’da belirtilen gecikme zammı oranının uygulanacağına yönelik bir hüküm yoksa, normal tüketim bedeline 6183 Sayılı Kanun’da belirtilen gecikme zammı değil, abonenin sıfatına göre (mesken ise yasal faiz, ticarî ise ticarî faiz, diğer aboneler için yasal faiz) faiz uygulanacaktır. (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2017/16557E. 2019/2166K.)
Taraflar arasındaki abonelik sözleşmesinde süresinde ödenmeyen fatura bedellerini abonenin gecikme cezası ile ödeyeceği belirtilmesine rağmen oran gösterilmediğinden davacı ancak faiz talep edebilir. Gecikme zammı yürütmek suretiyle alacağın belirlenmesi de doğru görülmemiştir. ( Yargıtay 3. Hukuk 2015/10709E. 2015/14030K.)

Abonelik sözleşmelerinde faturanın zamanında ödenmemesi halinde talep edilebilecek gecikme zammı oranı 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51’inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranını aşamaz. Bu oran 2022 yılı için her ay uygulanmak üzere yüzde 2,5 olarak belirlenmiştir.