Antalya Ticaret Borsası Nisan ayı Meclisi, ATB Meclis Salonu’nda toplandı.
Meclis Başkanı Hüseyin Cahit Kayan başkanlığında yapılan Meclis’te yönetimin 1 aylık çalışması hakkında üyelere bilgi verildi. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, ekonomi ve kent gündemine ilişkin değerlendirmede bulundu. Döviz kurlarındaki artışın, ihracat ve turizmde olumlu algılandığını ancak ABD Doları’ndaki yükselişin başta petrol ve doğalgaz olmak üzere, gübre, tohum, ilaç gibi ürünlerin TL bazında artmasına neden olduğunu belirten Ali Çandır, "Dolar ödeyerek aldığımız girdiler, üreticimize ek yük getirmekte ve birim maliyetleri yükseltmektedir. Bu da doğal olarak pazara ve cebimize yansımaktadır" dedi.
GIDA ENFLASYONU YÜKSEK
Gıda enflasyonunun yüksekliğine dikkat çeken Ali Çandır, "Mart ayı itibarıyla yıllık bazda, TÜFE’deki artış yüzde 7,61’de kalırken, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 14,12’ye ulaştı. Aynı ayda, tarımda üretici fiyatlarındaki artış ise aylıkta yüzde 2,48, yıllıkta yüzde 15,40 oldu. Görüldüğü gibi enflasyon yüksek, gıdada daha da yüksek seyrediyor" diye konuştu. Merkez Bankası’nın da enflasyonda gıdanın üzerinde durduğuna dikkat çeken Çandır, Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda alınan kararla kurulan Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi’nin gıda fiyatlarına etkisinin önümüzdeki dönemde görüleceğini söyledi.
KDV VE VERGİ VURGUSU
Çandır, enflasyonun düşmesi için, tarım politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları söyledi:
"Devrim niteliğinde kararlar alınması gerektiğini biliyoruz. Üretici para kazanmazsa, üretim sekteye uğrar, tüccar da ihracatçı da tüketici de kaybeder. Peki ne yapılmalı? Tarladan başlayarak acil olarak önlemler alınmalı. Üreticinin, kullandığı temel girdiler olan mazot, gübre, elektrik, ilaç, tohumda maliyetler düşürülmeli.Bunun yolu belli. Bu girdilerden mazot, gübre ve elektrikte yüzde 18, ilaç ve tohumda yüzde 8 olan KDV oranı tarımda yüzde 1’e çekilmeli. Zaten, döviz kurlarındaki artışla, hammaddeleri ithal edildiği için fiyatları daha da artan bu girdilere bir de yüksek vergiler bindirilmemeli. Mazotun hammaddesi petrol dışarıdan alınıyor. Elektrik önemli oranda ithal doğalgazla üretiliyor. Gübre üretiminde kullanılan doğalgaz ve fosfat ithal ediliyor. İlaçta ithalat oranı yüksek. Özellikle sebze tohumculuğunda ithalat artıyor. Tek çare öncelikle vergileri düşürmek. Üretici, düzenli makul bir gelir elde edecek ki tarlasında kalsın, üretimi sürdürsün. Aksi takdirde ucuza üretim ve tüketim olanağı yok.İnsanımızın sebze meyve cenneti olan ülkemizde, 6 liraya patates tüketmesinin izahı mümkün değildir."
Yaşanan sıkıntıların ana nedeninin üretim planlaması olmaması olduğunu vurgulayan Çandır, "Ülkemizin, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi üretim planlaması yapması ve tarımını yönlendirmesi gerekiyor. Bu da yetmez, tarımda yapısal sorunlar çözülmeli, destekler artırılmalı, üreticinin ucuz finansmana ulaşması sağlanmalı. Bunlar yapılmalı ki tarladan sofraya herkes kazansın" ifadelerini kullandı.
DESTEKLER MARKA YARATMALI
Açıklanan tarım desteklerinin üreticiyi kutlu etmediğini kaydeden ATB Başkanı Ali Çandır, "Bilindiği gibi artık tarımda sadece üretmek de yetmiyor. Ürüne katma değer katmak, katma değeri yüksek ürüne yönelmek gerekiyor. Çağımız marka çağı. Destekler tarımsal üretimde marka yaratmayı da sağlamalı.Yetersiz olmakla birlikte tıbbi aromatik bitkilere ilk kez verilen destekler sevindirici olmuştur" değerlendirmesinde bulundu.
GENÇLERİMİZ EN VERİMLİ ÇAĞINDA İŞSİZ
Türkiye’nin en önemli sorununun işsizlik olduğunu vurgulayan Ali Çandır, tarımın işsizlik üzerine olumlu etkisine dikkat çekti. TÜİK rakamlarına göre işsizlik oranının yüzde 11,3’e çıkarak 3,3 milyona yaklaştığını belirten Çandır, "Son 5 yılın zirvesi. İş gücüne dahil edilmeyen, iş aramayan ama iş bulsa çalışmaya hazır olan 2,5 milyon kişi ise bu rakamın içinde değil. Özellikle 15-24 yaş grubu arasındaki gençlerde işsizlik oranı yüzde 20’i buluyor. Yani her 5 gencimizden biri, en verimli çağlarında işsiz" diye konuştu.
İNŞAAT ÖZ, TARIM ÜVEY EVLAT
Tarımın işsizliği 2,1 puan düşürdüğüne dikkat çeken Çandır, "Tarımı dışarıda tuttuğumuzda işsizlik oranı yüzde 13,4’e yükseliyor. İşsizlik oranını 2,1 puan gerileten tarımın önemini buradan da anlamak mümkün. Son dönemlerde finansmanın çoğunu kullanan öz evlat pozisyonundaki inşaat sektörünün milli gelirdeki payı 5,9 istihdamdaki payı yüzde 7,1 iken, üvey evlat muamelesi gören tarımın milli gelirdeki payı yüzde 8,8 istihdamdaki payı yüzde 19,5‘tir. Görüldüğü gibi her beş çalışandan biri tarım sektöründe. Tarım işsizliğin ilacıdır ve azaltılması konusunda joker görevi görmektedir. Tarıma verilecek her destek işsizliğin azaltılmasına katkı sağlayacaktır" ifadelerini kullandı.
YARIM PUAN ARTSA BİLE SORUNLAR ÇÖZÜLÜR
Tarıma bütçeden yüzde 0,56 pay ayrıldığına dikkat çeken Ali Çandır, bu rakamın kanunda belirtildiği şeklinde milli gelirin yüzde 1’ine çıkarılması gerektiğini söyledi. Çandır, "Bütçeden tarıma ayrılan payın yüzde 1’e çıkarılması destekleri şu an itibarıyla yaklaşık 7,7 milyar lira artıracak. Bu düzenleme yapılırsa, tarım sektörümüzün birçok sorunu kısa vadede çözüme kavuşur" dedi.
EKONOMİSİ CANLANAN TÜRKİYE ÖZLEMİMİZ
Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, konuşmasında genel seçimlere de değindi. Ekonomiye odaklanmış bir
seçim süreci geçirdiğimizi, siyasilerin meydanlarda ekonomiye ilişkin proje ve vaatlerini telaffuz etmesinin umut verici olduğunu ifade eden Ali Çandır, "Çünkü toplumumuzun en temel kaygısı, iş ve aş. İşsizi olmayan, refah seviyesini yakalamış, tarımsal üretimi artan ve para eden, üretim ekonomisi canlanan bir Türkiye, hepimizin özlemi. Umuyoruz ki seçimin ardından da ekonomi gündemdeki önceliğini korur" diye konuştu.
ANTALYA’YI CAZİBELİ KILAN DOĞASI
Ali Çandır, kentin doğal güzelliklerinin korunması gerektiğine de vurgu yaparak, dünyanın en önemli kaya tırmanış merkezlerinden Geyikbayırı’nda kurulması planlanan taş ocağına ilişkin maden arama ruhsatının iptal edilmesi sevindirici olduğunu söyledi. Çandır, bu konudaki çabası nedeniyle Antalya Valisi Muammer Türker’e teşekkür etti. "Çok uzun yıllardır, Antalya’da beton dökerek cazibe alanı oluşturamadık. Oysaki Antalya’nın cazibe merkezi olmasının temel nedeni heybetli dağları, verimli ovaları, doğası, iklimi ve tarihidir" diyen Ali Çandır, Antalya Ticaret Borsası’nın tarım alanlarının korunması, taş ve maden ocaklarıyla doğanın tahrip edilmemesinin takipçisi olacağını söyledi.
YENİ ÜNİVERSİTELER KENTE KATKI SAĞLASIN
Ali Çandır, kuruluş işlemleri tamamlanan Antalya AKEV Üniversitesi ile Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi’ne başarılar dilerken her iki üniversitenin eğitim kadroları ve öğrencileriyle Antalya ile iç içe olacaklarına ve kente katkı sağlayacaklarına inandığını kaydetti. Çandır, "Bu konuda Antalya Ticaret Borsası olarak her türlü işbirliğine, hazır olduğumuzu ifade etmek istiyorum" dedi.
Ali Çandır, "Değerlerimizi bir bir yitiriyoruz" derken, yaşamını yitiren ANFAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Çalık’a, Türkiye’nin adını dünyada duyuran bilim insanı Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu’na ve Türk müziğinin duayen isimi Kayahan’a Allah’tan rahmet diledi.