Güncelleme Tarihi:
HAZİNE ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ‘Enflasyonla Topyekun Mücadele Programı’ kapsamında gıda fiyatlarının aşağı çekilmesine yönelik önlemleri açıkladı. Yıllardır konuşulan Hal Yasası’nın çıkarılması, yaş meyve sebze dağıtımında soğuk zincir oluşturulması, komisyoncuların ve komisyon oranlarının azaltılması gibi konularda alınan kararlarla üretimde dayanışmanın artırılması amaçlanıyor. Tarımın başkenti olarak adlandırılan Antalya’da sektörün temsilcileri, programda yer alan yaş sebze meyve lojistiğine yönelik adımları değerlendirdi.
Enflasyonla mücadele programının ekonomiyi olumlu yönde etkileyeceğini öngördüklerini belirten Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, “Maliyet düşürücü tedbirler, programdaki doğru kararların başında geliyor. Faiz, gübre kalemleri, istihdam yükü gibi girdilerde yapılacak indirimler ve enerji fiyatlarına yıl sonuna kadar zam yapılmama kararı maliyet tabanlı enflasyon artışını frenleyici nitelikte. Diğer bir konu da TBMM’de görüşülecek olan yeni Hal Yasası teklifi. Bu teklifle ilgili bilgimiz yok. Yine Hal Yasası teklifinde ortadan kaldırılacağı söylenen komisyonculuğun görev kapsamının nasıl ve kimlere dağıtılacağı belirsiz.”
ASIL SORUN KAYIT DIŞI
Programın önemli maddeleri arasında yer alan soğuk zincir lojistiğinin yaygınlaştırılması kararının maliyetleri ve beraberinde enflasyonu artıracağını savunan Antalya Toptancı Hal Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akcan, “Soğuk hava altyapısı kurmak basit bir iş değil ve bu araçlarla taşınabilecek ürün miktarı kısıtlı olacak. Tüccarlar çıkacak maliyetin altından kalkamaz. Hem tüccarlar, hem üreticiler, hem de dağıtıcılar için hallerin yaşaması lazım. Toptancı hallerinde güvenlik, hijyen, resmi evraklar didik didik inceleniyor. Ama kentin her yerinde kayıt dışı haller mantar gibi türüyor. Kayıt dışı hallerde kesilen sahte faturalardaki beyanların doğruluğu denetlenmiyor. Satıcının beyanını esas alan sistem adaletli olur mu” sorusunu yöneltti.
SOĞUK ZİNCİRE YENİ TEŞVİK
Enflasyonla mücadele kapsamında ürünlerin tarladan şehirlere taşınması sırasında yaşanan en büyük problemlerden biri olan zayiat problemine karşı soğuk zincir taşımacılığı devreye girecek. Soğuk zincir lojistiğini yaygınlaştırmak için yeni teşvikler gündeme alınacak. Amaç, gıda ürünlerinin hasattan sonra soğuk zincire dahil edilerek frenin önlenmesi.
YÜKSEK ARACI KARINA SINIR
Yaş meyve-sebzedeki aracıların komisyon oranlarının düşürülmesi sağlanacak. Bu konu, yıllardır tarla ile market arasındaki fiyat farkının da ana sebepleri arasında gösteriliyor. Bugün hâlâ birçok ürünün üretici ve perakende fiyatları arasındaki fark, 4 kat ve üzeri seviyelerde seyrediyor.
HAL YASASI ÇIKARILACAK
Gıdada düşüş için uzun süredir üzerinde çalışılan Hal Kanunu revize edilecek. Buralarda sadece sebze ve meyve satılmayacak; et, tavuk ve balık ürünleri de bulunacak. Paketleme, hallerde yapılacak. Toplu satışlarla birlikte maliyetler gerileyecek. Yüzde 25’e varan firenin azalması sağlanacak, bunlar da fiyatı düşürecek.