EMEK-YOĞUN MU YOKSA E-YOĞUN MU???

TURİZM ulusal geliri ve istihdamı arttırması bakımından ülkeler için vazgeçilmez bir ekonomik boyuta sahip. Özellikle pandeminin yarattığı ekonomik yıkıntılar da düşünülürse sıcak döviz bakımından en sürdürülebilir kaynak. Yalnızca döviz kaynağı değil aynı zamanda en önemli beş ihracat sektöründen de birisi. Tek başına birçok sektörü de besliyor. Bu sektörlerin başında tarım, imalat, ulaşım, inşaat, sağlık sayılabilir. 54 sektörü doğrudan, 185 sektörü ise dolaylı olarak etkiliyor. İşte bu yüzden her zaman her şartta turizmin ülkemiz için ne kadar önemli bir sektör olduğunu izah etmeye çalışıyorum.

***
Turizm sektörü genel olarak emek-yoğun ağırlıklı bir yapıya sahip. Aslında geleneksel olarak düşünürsek böyle. Bugün dünyaya baktığımızda insansız otellerin, yarı dijital hizmet sunan tesislerin varlığını konuşur olduk. Demek ki turizmin de insan kaynağı odaklı yapısı da gelişen dünya düzeni içerisinde nasibini alacak.

***
Akıllı kentlerin sayısının artması elbette hızla turizmi de “akıl”landırıyor. Sistem yeni bir arz yaratırken aslında talebi de yeniden yazıyor. Yani şimdiye kadarki talebin yapısı da kuşkusuz değişiyor. Hepimiz için zaman oldukça kıymetli. Bu nedenle akıllı sistemler aslında bize en büyük kaybımızı geri veriyor; “zamanı”… Bu konuda en büyük ilerlemelerin Çin ve Güney Kore’de gerçekleşiyor. Çok ciddi fonlar ayırarak rekabette öncü duruma yükseliyor. Bunu görmezden gelemeyiz. Dünyanın hızla ivme gösterdiği bu alanda biz de artık sahaya inip oyun kurmalıyız.

***
Akıllı bir turizm sektöründen bahsedebilmek için çoklu bileşenlerin ele alındığı akıllı katmanların yaratımından söz edilmeli. Teknoloji hız ve kolay erişilebilirlik vaat ederken turizm bundan nasibini hızla almalı. Bu akıllı sistemler sadece turistlerin seyahatlerini kolaylaştırmıyor aynı zamanda bölge vatandaşlarının da hayatlarına olumlu katkılar sağlıyor. Turistlerin deneyim kalitelerinin artması doğrudan tekrarlayan talebi de yaratabilir.
***

Akıllı sistemlerin tek katkısı hız değil. Belki de en önemli katkısı doğa dostu hizmet sunumuna imkân tanıması. Enerji tasarrufu sağlayarak karbon ayak izini azaltması ve dolayısıyla etkin kaynak yönetimi ile birlikte yaşam kalitesini arttırması da en önemli çıktılardan biri. Akıllanıyoruz ve aslında bu akıllı sistemlerle akıllı bir gelecek de inşa ediyoruz. Elbette her şeyin olduğu gibi bu ilerleyişin de bir öteki karanlık yüzü var. Ancak biz aydınlık tarafına yönelir ve oradan beslenirsek karanlığı ardımızda bırakmış oluruz. Sanal gerçeklik, yapay zekâ, nesnelerin interneti, akıllı mobil uygulamalar turizm sektörünü “akıllandıran” en önemli atılımlar. Belki erişim hızlanacak ama bu hız insanların yavaşlamasını sağlayacak. Yeni dünya, yeni turizm ve yeni turistler bugün şekilleniyor. Yarın ise bugünün çıktısı olacak. Sektörün geleceği bugünkü yatırımlarımıza bağlı. Hem iç turizmde hem dış turizmde gerekli projeksiyonlar uzun vadeli olarak planlanmalı ve uygulanmalı. Ne kadar güçlü olursak olalım değişime uyum sağlayabilecek esneklikte değilsek, gücü de uzun süre elimizde tutamayız. Bazı değişimler fırsattır.