ÇÖP SUYU TAŞKINA KARIŞMIŞ
Güncelleme Tarihi:
Antalya Düden Çayı’nda köpürme ve ardından balık ölümlerine neden olan kirlenmeyi araştıran sivil araştırma ekibi içinde yer alan Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Bayram Ali Çeltik, “Kirliliğin ana nedeni Kızıllı Katı Atık Depolama Tesisleri” diye konuştu.
ANTALYA Düden Çayı’nda yaşanan köpüklenme, kötü koku ve balık ölümlerinin kaynağını araştırmak üzere bölgede devam eden inceleme çalışmalarına katılan Jeoloji Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı Bayram Ali Çeltik, su kaynaklarıyla birlikte bölgenin ekosistemini tehdit eden kirliliğin olası nedenlerini Hürriyet’e anlattı. Kızıllı Katı Atık Depolama Tesisi’ne gözlem ekibiyle birlikte giden Çeltik, kirliliğin ana nedeninin tesisteki yetersizlikler olduğunu iddia etti.
KIZILLI’DA TAŞKIN İZLERİ VAR
Abdullah Sevimçok Sivil Toplum ve İnovasyon Merkezi (ASSİM), Kent Konseyi Çevre Komisyonu ve Antalya Büyükşehir Belediyesi Çevre Komitesi’nden oluşan uzman ekiple kirliliğin nedenini araştırmak üzere Kızıllı tesisine gittiklerini anlatan Çeltik, “Tesiste faaliyet gösteren yüklenici firmanın ortamın doğallığını bozarak bir takım dolgu çalışmaları yaptığını tespit ettik. Özellikle su tahliye kanalının olduğu bölgede kanalın etrafına sonradan malzeme serildiği anlaşılıyordu. Çünkü kanaldan geçen kirlilik ve taşkın izleri belliydi” dedi.
BORULAR TAMİR EDİLMİŞ
Yapılan dolgu çalışmalarıyla su tahliye kanalındaki taşma izlerinin kapatılmaya çalışıldığını belirten Bayram Ali Çeltik, “Kanalın taşkın izlerini çok rahat biçimde görebildik. Su olmayan yağışsız bir dönemde bile kanalın su taşıma kapasitesi neredeyse yok. Arazi gözlemlerimizde, borularla birbirine bağlanmış olan tahliye kanalının üzerinde boruların daha önce patladığı, belli noktalarda sızıntı olduğu ve tamir izleri taşıdığını gördük” diye konuştu.
KİRLİLİĞİN ANA KAYNAĞI KIZILLI
Dönüşüm havuzlarının karşı tarafına yeni serilen kayaç dolgu malzemelerinin de dikkat çektiğini aktaran Çeltik, şöyle devam etti: “Buranın da üzeri örtülerek birtakım izler kapatılmaya çalışılmış. Bu alanın hemen 5-10 metre ilerisinde tespit ettiğimiz kurumuş ağaçlar da kirleticilerin çevreye yayıldığı konusundaki kanaatimizi destekledi. Yağışlar sırasında Kızıllı’daki kanallarda taşma yaşandığı ve buradan akan kirin su kaynaklarına sirayet ettiğini anlıyoruz.”
ACİL ÖNLEM ALINMALI
“Gözlemlerimizden sonra ulaştığımız sonuç şu: Yağışlı dönemlerde taşkın suyunu kontrol edemiyorlar. Yağmur suyu çöp tahliye kanallarına giriyor, bu konsantre kirliliği bünyesine alıyor ve geçirimli olan doğal malzeme alanına taşıyor. Çöp sızıntısı acilen kontrol altına alınmazsa bölgenin doğal kaynakları, ekosistemi ve yaşayan canlılar için geri dönülemez sonuçlar ortaya çıkarmaya devam edecektir.”
BU BÖLGEYE YAPILMAMALIYDI
Kızıllı Katı Atık Tesisi’nin Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından belirlenen 1’nci ve 2’nci derece koruma alanları içinde yer aldığını vurgulayan Çeltik, doğal su kaynaklarının olduğu koruma alanlarına bu tür tesislerin izin kurulmasına izin verilmemesi gerektiğini söyledi. Çeltik, şöyle devam etti: “Kirliliğe ilişkin soru işaretlerine, şaibelere yer vermemek adına, dönüşüm tesisleri, korunması gereken alanların mutlaka dışında olmalı. Kızıllı’nın yer seçimi yanlıştır. Aslında çöplük bu bölgede kesinlikle yapılmamalıydı.”
BİNLERCE DÜDEN VAR
Falezlerin oluşma sebebi olan ve üzerinde şehirleşmenin olduğu bu kaya oluşumu, çok gözenekli ve geçirgen bir yapıya sahip. Aynı zamanda bu yapının içerisinde, şelalelerden dökülen doğal su yolları var. En fazla karstik sistemin olduğu bu bölgede, 640 kilometre genişliğindeki geçirgen travertenin içinde su dağılıyor ve bu suyun akış yönü belli. Antalya’da resmi olarak yüzeyde 273 tane görünse de tespiti yapılmayan binlerce düden var.