‘BEYAZ ALTIN’I YOK ETMEYELİM

BU aralar beyaz altın pamukta tatlı bir hasat telaşı var. Bir zamanlar Antalya’nın sahil ovalarını beyaza bürüyen pamuk, yıllar içerisinde yerini turuncuya, kırmızıya, sarıya bıraksa da hala üretilmeye devam ediyor.

***
Evet tekstil sektörünün vazgeçilmez ham maddesi, bazılarının stratejik ürün ilan edilmesi konusunda ısrar ettiği pamuk… Antalya için ana gelir kaynağı olmaktan çoktan çıkmış. Rakamlar da bunu söylüyor.

***
20 bin 177 kilometrekare yüz ölçüme sahip olan Antalya, yüzölçümünün yaklaşık 5’te birinde tarımsal üretim gerçekleştiriyor. 1980’li yıllarda turizmle tanışan Antalya, yıldan yıla ürün desenini de değiştirerek tarımsal üretimde hep var olmuş.

***
1995 yılında 300 bin dekar alanda pamuk üretimi gerçekleştirilen Antalya’da, 2021 yılında pamuk üretim alanı 43.7 bin dekara kadar geriledi. Bugün Antalya’nın doğu ilçeleri Aksu, Manavgat ve Serik’te 43 bin 794 dekar alanda 24 bin 373 ton pamuk üretiliyor. Ülkede üretilen pamuğun yaklaşık yüzde 1’ini Antalyalı üretici üretiyor.

***
BU YIL REKOLTE VE VERİM İYİ
Bu yıl pamukta üreticinin yüzü gülüyor. İklim şartlarının olumlu gitmesi nedeniyle pamukta rekolte ve ürün kalitesinde beklenti yüksek. Bir yandan tarım toprağını kaybeden Antalya, bir yandan da stratejik kabul edilebilecek pamuk gibi ürünlerini yitiriyor. Antalya pamukta potansiyelinin çok altında üretim gerçekleştiriyor.

***

STRATEJİK ÜRÜN OLMALI
Bana göre stratejik kabul edilmesi gereken bir ürün çünkü tekstilin ham maddesi ürün lifinden çekirdeğine, küspesine kadar her alanda değerlendiriliyor. Yani sadece tekstilde değil, yemden yağa, bir çok sanayii alanında ham madde olarak kullanılıyor. Pamuk ekilen tarlalarda zaman içerisinde nardan tropikal meyvelere kadar birçok ürün denenirken, bir zamanlar pamuk tarlalarının süslediği topraklarda şimdilerde muz üretiliyor.

***
İHRACATTAN İTHALATA
Tabi sadece Antalya’da değil Güney’den Ege’ye Çukurova’ya kadar birçok bölge pamuk varlığını yıldan yıla kaybediyor. Haliyle pamuk ihracatçısı olan ülkemizde, ihtiyacını bile karşılayamaz hale gelince pamukta ithalatçı ülke oldu.

***
MALİYETLER ÜRETİMDEN UZAKLAŞTIRIYOR
Bütün ürünlerde olduğu gibi pamukta da üretim maliyeti yüksek. Yüksek girdi maliyetleri, işçilikte yaşanan sıkıntılar, üreticiyi pamuktan uzaklaştırdı. Kütlü pamuk kilogram maliyetinin 15 TL civarında olduğu hesaplanıyor, bir yılda yüzde 200’ün üzerinde maliyetinde artış olan bir ürün için üreticinin beklentisi satış fiyatının en az 25 TL olması yönünde. Üretici, kilogramda 110 kuruş olan kütlü pamuk prim desteğini de yetersiz buluyor. Üreticinin pirim desteği beklentisi ise 2.5 TL. Devletimiz pamuk üreticisine, dekara 68 TL mazot, 8 TL de gübre olmak üzere 76 TL destekleme ödemesi yapıyor. Üretici bu desteklerin de artırılmasını bekliyor. Gıdanın yanı sıra emtia fiyatlarının uçtuğu bir dönemde tekrar söylüyorum stratejik ürün kabul edilmesi gereken pamuktan vazgeçemeyiz, vazgeçmemeliyiz