‘BARAJ SUYU’ TARTIŞMASI

ANTALYA’ya yıllardır tartışılan Karacaören Barajı’ndan içme suyu gelmesi için çalışmalar başlatıldı. Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü’nün geçen cuma günü Ankara’da yaptığı ‘Antalya-Karacaören 2 Barajı İçmesuyu Tesisleri’ ihalesiyle ilk adım atıldı. İhaleyi alan firma, 2014’te yapımına başlanan, ancak 13 kilometrelik kısmı tamamlanan 43 kilometrelik isale hattını bitirecek. Firma, bölgeye bir su alma yapısı ve arıtma tesisi de inşa edecek. Tesis 2023’te Antalya Su ve Atıksu İdaresi’ne (ASAT) devredilecek.

15 YILDIR SÜREN TARTIŞMA
Yaklaşık 15 yıldır Antalya’ya getirilmesi planlanan Karacaören suları için DSİ ile ASAT arasında ilk protokol 25 Aralık 2009’da yapıldı. Antalya’nın içme suyu ihtiyacını 2045 yılına kadar karşılayacağı belirtilen Karacaören projesi baraj suyunun kirliliği yüzünden o günlerden beri tartışma konusu oldu. Tartışmalar üzerine Karacaören’den vazgeçen Antalya Büyükşehir Belediyesi, yönünü Manavgat’taki Oymapınar Barajı’na çevirdi. Fakat maddi kaynak olmadığı için o plan sürdürülemedi.

ÜNİVERSİTE RAPORUYLA TESPİT
2014 yılında ise Karacaören Barajı’yla ilgili tekrar protokol yapıldı. Büyükşehir Belediyesi’yle yapılan protokol sonrasında ihaleye çıkan DSİ, isale hattı inşaatına başladı. İsale hattının yüzde 25’i yapılmışken Isparta’nın kimyasal ve zirai atıklarının Karacaören’e aktığı üniversite raporlarıyla tespit edildi. Hem Akdeniz Üniversitesi’nin hem de Süleyman Demirel Üniversitesi’nin raporlarında baraj suyunun kullanma suyu olarak bile kullanılmaması gerektiğine ilişkin uyarılar yer aldı. Bu bilimsel tespitlerden sonra 2017’de proje yarım kaldı.

ARITMA TESİSİ ŞARTI
2020’de imzalanan yeni protokolle Karacaören suları tekrar gündeme geldi. Ancak bu kez protokole Karacaören’e akan suların arıtmalarla desteklenerek rehabilite edilmesi ve bu sayede baraj gölünün daha temiz hale getirilmesi şartı eklendi. Bunun yanında ek tedbir olarak ASAT’ın Varsak’ta bir arıtma istasyonu yaparak suyu oraya kadar taşıyıp, orada arıtmadan geçirdikten sonra şehir şebekesine pompalaması istendi. Suların 2.5 metre çapındaki çelik borularla taşınacağı proje 3 yılda tamamlanacak.
İhale dosyasında yer alan arıtma tesisi raporuna göre, Karacaören sularındaki oksijen ihtiyacı litrede 48 miligram. Kirliliğin balık çiftliklerinden kaynaklandığı dile getirilen raporda, arıtmanın ‘ön ozonlama’ yöntemiyle yapılacağı kaydedildi.

AĞIR BİR KİRLİLİKLE BOĞUŞUYOR
Projenin tekrar canlandırılmasıyla birlikte kirlilik tartışmaları da yeniden alevlendi. Uzmanların yaptığı açıklamalara göre 1993 yılında açılan Karacaören Barajı’nın yapımında içme ve kullanma suyu amacı taşınmadığı için su toplama havzasında bir koruma önlemi de bulunmuyordu. Baraj gölü içinde ve akarsular üzerinde açılan çok sayıda balık çiftliği ile sanayi ve evsel atıklar Karacaören için yıllardır en önemli kirlilik kaynağı. Barajın su toplama havzasında onlarca mermer ocağı var. Ana kaynak Aksu Çayı ile baraja dökülen Isparta ve Kovada çayları yıllardır ağır bir kirlilikle boğuşuyor.

KENT KONSEYİ’NDEN UYARI
Geçmişte toplu balık ölümleriyle gündeme gelen baraj konusunda açıklama yapan Antalya Kent Konseyi, “Deri Organize Sanayi Bölgesi başta olmak üzere çevrede bulunan mermer ocaklarının atıklarının Karacaören Barajı’na akıtıldığı yıllardır söylenmektedir. Barajda yapılan su analizlerine göre, çinkodan siyanüre, arsenikten kurşuna birçok ağır metal kirliliği yer almaktadır” uyarısında bulundu.

HALKA KİRLİ SU İÇİRİLMESİN
DSİ’nin su havzası koruma planlarını yapmadığını ve koruma bantlarını düşürdüğünü söyleyen çevre davaları avukatı Tuncay Koç, “Karacaören baraj havzasının korunması için tedbirler alınmadı. Kirlilik 15 yıldır artarak devam ediyor. Bu suyun arıtılacağı belirtiliyor. Bu arıtma işleminin maliyeti ne olacak? Bunun yerine farklı su kaynaklarına yönelemez miyiz? Bu projenin alternatifleri tartışılmadan, maliyeti analiz edilmeden acele ihaleye çıkılması doğru değildir. Antalyalıya kirli ve pahalı su içirilmemelidir” dedi.

ISPARTA ATIK TESİSLERİNİ YENİLİYOR
Karacaören Barajı’ndaki kirliliği engellemek için sıvı atık tesislerini yenileyeceklerini açıklayan Isparta Belediye Başkanı Şükrü Başdeğirmen, “2023 yılında Karacaören içme suyu, Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne devroluyor. Kurulacak içme suyu hattına su verilmeden önce baraj suyunda fosfor ayrımı isteniyor. Ama bu işlemi yapan mevcut cihazlar çalışmıyor. Yeni cihazlar gerekiyor. Yenilemek zorundayız. Projelendirip bu alanda çalışmalara başlayacağız” dedi.