ANTALYA’YA ATA TOHUM KÖYÜ

DÜNYADA etkili olan koronavirüs salgınıyla birlikte temiz gıdaya ulaşmak öncekinden çok daha önemli hale geldi. Anadolu’da yetişen ata mirası tohumları hasada dönüştürmek üzere Batı Akdeniz’de başlayıp Türkiye’ye yayılan bir üretim zinciri oluşturan Atalık Tohum Topluluğu, doğal yöntemlerle sebze ve meyve üretmek isteyenlere rehberlik ediyor. Antalya ve Muğla başta olmak üzere çok sayıda üyesi olan topluluğun hedefi temiz toprak, temiz su ve temiz tohumla temiz gıdaya ulaşmak.

TEMİZ GIDA İÇİN YOLA ÇIKTIK
Tohuluğun oluşma ve büyüme sürecini anlatan Atalık Tohum Akdeniz Bölge Temsilcisi Aygül Sancak, “Temiz gıdaya nasıl ulaşırız, eski tohumlarımıza ne oldu, onlara sahip çıkıp yeniden çoğaltabilir miyiz gibi sorularla 2016 yılında yola çıktık. İnsanlar kendi ürünlerini kendileri yetiştirsin ve ellerindeki eski tohumları birbirleriyle takas edebilsinler istedik. Bu amaçla başlayıp büyük bir topluluğa dönüştük. Ata tohumu üretimine başladıktan sonra üyelerimizin yaşam tarzı tamamen değişti. Artık tohumları tanıyorlar, toprakla ilgili eğitim alıyorlar” dedi.

PANDEMİDEN SONRA HIZLA ARTTI
Özellikle pandemiden sonra bu alanda yoğun bir talebin oluştuğunu, çok sayıda insanın üretim yapmayı öğrenmek için kendilerine başvurduğunu dile getiren Sancak, “Salgının getirdiği tedirginliğin, dışarıdan alınan ürünlere güvensizliğin de etkisiyle çok sayıda insan temiz gıdaya ulaşmanın yollarını aramaya başladı. Kendi sebze ve meyvelerini kendileri üretme yoluna gittiler. Hibrit tohum melezlenmiş, kısır bir tohum. Ama biz sürekliliği olan atalık tohumlarla her yıl aynı özelliklerde ürünü yeniden elde edebiliyoruz” diye konuştu.

FİDELERE KÜKÜRT, BAHÇEYE KÜL
Temiz gıdaya ulaşmak için hem tohumun hem de toprağın temiz olması gerektiğini vurgulayan Aygül Sancak, ürünleri kimyasal ilaçlar kullanmadan yetiştirdiklerini söyledi. Ürünleri tarım zararlılarından doğal yöntemlerle korumanın mümkün olduğunu belirten Sancak, buldukları çözümleri ise şöyle sıraladı: “Tıpkı eskiden köylerde çiftçilerin kullandığı yöntemleri uyguluyoruz. Tülbentin içine bir avuç kükürt koyup ilk çiçekler görülmeden önce fidelerde gezdiriliyor. Civarda sümüklü böcek ya da farklı türde böcekler varsa bahçenin etrafına kül dökülüyor. Kül toprak zenginliğini artırdığı için gübre olarak da kullanılıyor. Toprak asidik bir topraksa kireç serpiliyor. Böcekleri öldürmek yerine ürünlerden uzak tuttuğumuz için ekosisteme de zarar vermemiş oluyoruz.”

AĞAÇ KURTLARINA SİRKELİ ÇÖZÜM
Tuta dışında tüm tarım zararlılarına karşı doğal yöntemlerle yüzde 100 başarı elde ettiklerini söyleyen Sancak şöyle bilgi verdi: “Tutaya karşı zaten kimyasal yöntemler de çok etkili olmuyor. Biz başarılı doğal yöntemler geliştirdik. Varile su doldurup üzerine 2 litre atık yağ döküyoruz ve üzerine bir ampul sarkıtıyoruz. Gece olunca ampulleri yaktığımızda tutalar ışığa doğru gidip oraya yapışıyorlar. Meyve ağaçlarındaki kurtlar için dallara sirkeli, mayalı sular asıyoruz. Kurtlar onların cezbedici kokusuna gidip orada kalıyorlar ve meyveye zarar vermiyorlar. Domates fide sıralarının başına, ortasına ve sonuna tarım zararlılarını uzak tutması için kadife çiçeği ekiyoruz.”

ÜRETİCİ SAYISI BİNİ AŞTI
Antalya’da şimdiye kadar binden fazla kişiye ulaştıklarını ve sayının hızla attığını dile getiren Sancak, “Topluluğumuza dahil olup torununa, çocuğuna temiz besin yetiştirmek isteyen, arazisinde, hobi bahçesinde ya da balkonunda ekim yapan birçok amatör üretici var. Atalık tohumla ürününü tertemiz şekilde yetiştirip kasım ayına kadar domates toplayan yetiştiriciler var. Türkiye’nin bütün şehirlerinde birer temsilcimiz var. Bugüne kadar tüm şehirlerde tohum takas toplantısı yaptık. Toplantılarımıza katılanlar tohumları çoğaltıp bir sonraki toplantıda yeni üyelere dağıtıyorlar” diye konuştu.

‘ATA TOHUM KÖYÜ’ PROJESİ
Yakın zamanda hayata geçirmeye hazırlandıkları Ata Tohum Köyü projesinden de bahseden Aygül Sancak, şunları söyledi: “Döşemealtı, Hisarçandır gibi şehir yoğunluğunun dışında kalan bölgelerde arazi incelemeleri yapıyoruz. Temiz bir araziye küçük konaklama alanları yaparak büyük bir üretim merkezi kuracağız. Bu alana sera, kamelya alanı gibi ortak alanlar da ekleyeceğiz. Hedefimiz temiz tohum ekilen bir köy oluşturmak.”

ULUSAL PROJEYE DÖNÜŞTÜ
Ata tohumu, tamamıyla Anadolu’da yetişen ve uzun yıllardır bu toprakların mahsulü olan yerli tohumdur. 2019 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı’nın da destek vermesi ile birlikte ulusal bir proje haline dönüşen Ata Tohumu, geçen yıl başlayan ilk tohumlama sürecinin ardından meyvelerini ve mahsüllerini vermeye başladı.