Antalya’dan ilk yolcu uçağı 80 yıl önce aşkla havalandı!

ANTALYA’da özellikle yaz aylarında gökyüzüne her baktığımızda neredeyse en az bir uçak görüyoruz. Dünyanın dört bir yanından binlerce insan tatilin başkentine uçuyor. Dünyanın en modern havaalanlarından Antalya Havalimanı’nda yaz mevsiminde hafta sonları günlük yolcu trafiği yüz bini geçiyor. İki dakikada bir uçak inip kalkıyor… Muazzam bir hareketlilik.

***

Fraport ve TAV ortaklığıyla işletilen Antalya Havalimanı’nın işletim süresi geçtiğimiz günlerde 7 milyar 250 milyon Euro artı KDV gibi rekor bir rekor bir fiyata 25 yıl daha uzatıldı. Havalimanı kapasitesi yeni yatırımlarla 40 milyondan 80 milyona çıkacak.

**
Peki Antalya’dan ilk yolcu uçağının ne zaman havalandığını merak ettiniz mi?

***

En sevdiğim şey, sahafları gezmek, eski kitap ve gazetelerde içinde Antalya geçen olayları okumak, saklamak.

***
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Dergisi’nin 1995 yılı Ağustos sayısında Antalya’dan yapılan ilk uçak yolculuğunun ilginç hikâyesine rastladım.

***
Gelin size bu yolculuğun hikâyesini anlatayım.

***
Turizmin “T”sinin bile bilinmediği, kente gelen bir kaç turistin ise “Seyyah” olarak nitelendirildiği yıllar.
Antalya merkezinden Korkuteli’ye Elmalı’ya Kemer’e Finike’ye minibüsle gitmek bir gün sürüyor… Çubuk Beli için “Yol ver” diyerek türkü yazılmış. O günlerde uçakla seyahat etmek, bugün Mars’a gitmek gibi bir hayal olsa gerek.

***
İstanbul’dan 6 yolcusu ve iki mürettabatla havalanan İngiliz yapımı D-Havilland Rapid modeli, çift motorlu ve çift kanatlı 6 koltuk kapasiteli uçak, Aspendos Bulvarı’na paralel, yaklaşık 30 metre mesafede, 10 metre eninde ve 500 metre uzunluğunda toprak piste iniş yapmıştı. Aynı uçak, ertesi gün 6 yolcu ile Antalya’dan İstanbul’a havalandı. Bu ana tanıklık eden dönemin Son Posta Gazetesi Antalya muhabiri M. Gazanfer Karacehennem, Antalyalı iki aşığın bu uçakla İstanbul’a kaçtığını duyunca, soluğu eski adıyla Devlet Hava Yolları’nın Antalya acentesi Yıldırım Nakliyat Ambarı sahibi Sadık Talaslıoğlu’nun ofisinde aldı. Olay doğruydu ama Talaslıoğlu bir türlü gençlerin kimliğini vermiyordu. Genç muhabir, Talaslıoğlu’nun bir anlık yokluğundan yararlanıp gizlice konşimentoya bakmayı başardı. Dört yaşlı yolcu arasında iki genç yolcu dikkat çekiyordu. Antalya’dan ilk havalanan yolcu uçağının mürettebatı, aynı zamanda bir “kız kaçırma” olayına tanıklık ediyordu. Karacehennem olayı haberleştirse de iki gencin isimleri hep gizli kaldı.

***
Karacehennem, anılarında 1942 yılında Antalya havaalanının durumuyla ilgili şu bilgiler veriyor:
“O yıllarda Antalya Hava Meydanı, Antalya Hava Meydan Komutanlığı’nın bulunduğu (bugünkü Askeri Havaalanı) yerde idi. İkinci Cihan Savaşı yıllarında alelacele yapılmış olan Aspendos Bulvarı’na paralel, yaklaşık 30 metre mesafedeki on metre eninde ve 500 metre uzunluğunda toprak zemin üzerine kare şeklindeki kafes tellerine döşeli bir piste sahipti. Uçak için havaalanına getirilen yolcular, daha uçak seferleri başlamadan önce yapılmakta olan terminal binasının şantiye barakasında misafir edilirlerdi. Antalya Hava Meydanı’na inen ilk yolcu uçağı; İngiliz yapımı D-Havilland Rapid modeli, çift motorlu ve çift kanatlı 6 koltuk kapasiteli çok zarif görünümlü bir uçaktı.

***
Eski adıyla Devlet Hava Yolları’nın Antalya acentesinde Yıldırım Nakliyat Ambarı sahibi rahmetli Sadık Talaslıoğlu idi. Yolcular O’nun yazıhanesinde isimleri, yaşları ve kilolarıyla tespit edildikten sonra uçağa alınırlardı. Yolcuların basküle çıkıp tartılmaları çok elzemdi. Çünkü bu uçakların taşıyabilecekleri ağırlık çok düşük düzeydeydi. Nitekim uçaktaki ağırlık, uçağın navlun kapasitesini aştığı takdirde ne yazık ki yolculardan biri uçuştan mahrum olabilirdi.

***
Haftada bir gün Ankara’ya, 2-3 gün İstanbul’a sefer vardı. Bu uçaklar Afyon aktarmalı uçuyordu. Antalya’dan önce Afyon’a iniş yapıyor, oradan İstanbul ya da Ankara’ya havalanıyordu.
Devlet Hava Yolları’nın filosu toplam 64 koltuk kapasitesine sahip 8 uçaktan oluşuyordu.”

***
Yaz mevsimiyle birlikte başımızın üzerinden neredeyse her 2 dakikada bir Antalya Havalimanı’na inmek için Körfez üzerinde tur atan uçakları gördükçe bu hikâyeyi hatırlıyor ve gülümsüyorum.

İLK UÇUŞ HATIRASI
Türk Hava Yolları, Antalya-İzmir–Frankfurt arasında 26 Mayıs 1974 yılında gerçekleşen ilk uçuş anısına hatıra posta zarfı hazırlatmış.
Yine Lufthansa Alman Hava Yolları 4 Nisan 1987 yılında Antalya’dan LH 1597 Boeing 737 ile gerçekleştirdiği ilk uçuşun anısına posta zarfı bastırmış.