Antalya'da hava kirliliği ülke sınırının üstünde

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA) - ANTALYA Kent Konseyi'nin kentin hava kalitesine ilişkin hazırladığı raporda, Antalya'da hava kirliliğinin hem ülke hem de Avrupa Birliği (AB) sınır değerlerinin üzerinde çıktığı belirlendi.

Antalya Kent Konseyi, 2008- 2015 yılları arasında yapılan ölçümlere göre, 'Antalya Hava Kalitesinin Durumu ve Öneriler' adlı bir rapor hazırladı. Rapora göre, Antalya'da hava kirliliği hem ülke hem de Avrupa Birliği (AB) sınır değerlerinin üzerinde çıktı. Antalya'nın yıllık partiküler madde konsantrasyon değerleri Türkiye'nin sınır değerlerinin altında ancak AB sınır değerlerinin üzerinde. 2016 yılında ise 53 mikrogram (mcg)/metreküp (m3) olarak belirlenen yıllık konstrasyon değeri hem AB (40 mcg/m3) hem de ülke sınır değerlerinin (52 mcg/m3) üzerinde tespit edildi.

2019'A KADAR AB SINIR DEĞERLERİNE ULAŞILMALI

2008 yılından itibaren AB'ye uyum kapsamında tüm illerde bazı atmosferik kirleticilerin ölçümünün yapılmakta olduğuna dikkat çekilen raporda, "Hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik kademeli bir şekilde kirletici konsantrasyonlar için yönetmeliklerde belirlenen sınır değerlerin 2019 yılına kadar AB sınır değerlerine düşürülme zorunluluğu var" denildi.

SONUÇLAR VAHİM

Antalya Kent Konseyi'nden yapılan açıklamada, Bakanlık ve Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin ölçüm verilerinin yer aldığı raporda, günlük sınır değerlerin aşım sayısı incelendiğinde daha vahim bir sonuçla karşılaşıldığı belirtildi. 39 kez ulusal günlük sınır değer olan 80 mcg/m3 aşılırken, 175 kez AB günlük sınır değer olan 50 mcg/m3 değerin aşıldığı kaydedildi.

TRAFİK KAYNAKLI YOL TOZU

Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü tarafından yapılan çalışmalara da yer verilen raporda, ince partikül boyutu olan 2,5 mikrometreden küçük partiküler maddelerde yanma kaynaklı emisyonların en önemli kaynak olduğu, kaba partikül boyutu olarak bilinen ve boyutları 2,5 mcg ile 10 mcg arasında olan partiküler maddeler için insan kaynaklı en önemli kaynağın trafik kaynaklı yol tozu olduğuna dikkat çekildi. Aynı çalışmada, liman bölgesinde yaz aylarında yanma kaynaklı emisyonlardan dolayı Antalya'nın hava kalitesini önemli ölçüde etkilediği vurgulandı.

İÇ ORTAMLAR YETERİNCE HAVALANDIRILMIYOR

Raporda, Antalya'nın önemli bir sorunu olarak da ev, iş ve okul ortamı hava kalitelerinin bilinmemesi gösterildi. İç ortamların, yaz aylarında nem ve sıcaklıktan, kış aylarında ise soğuktan dolayı dış ortamdan izole bir vaziyette olduğu belirtilerek, "Yaz ve kış aylarında iç ortamlar yeterince havalandırılmıyor. Bu durum hava kalitesinin düşmesine sebep oluyor. İç ortamların havalandırılması konusunda halkımız bilinçlendirilmeli" denildi.

PARTİKÜLER DEĞERİ DÜŞÜRMEK İÇİN NELER YAPILMALI?

Raporda, partiküler madde değerlerini düşürmeye yönelik çözüm önerileri ise şöyle sıralandı:

1- Antalya'da daha detaylı çalışma yapılarak partiküler madde konsantrasyonuna etki eden kaynakların katkı oranları tüm şehirde belirlenmeli.

2- Mahalli Çevre Kurulu tarafından izin verilen yerli (5500 kcal, yüzde 25 kül) ve ithal (7400 kcal, yüzde 15 kül) kömür kullanımına yönelik yapılan çalışma sonucu, yüksek kalorimetrik değere sahip ithal kömür kullanımının Antalya hava kalitesini iyileştirmeye yetmeyeceği belirlendi. Gelir seviyesi düşük kesim başta olmak üzere doğalgaz kullanımı yaygınlaştırılmalı.

3- Şehirde satılan kömürlerin standardı Büyükşehir Belediyesi ekiplerince daha iyi takip edilmeli ve kalitesi düşük kömürün alıcıya ulaşması engellenmeli. Kömür satışı yapan şirketler bir merkezde toplanarak şehre giren ve satılan tüm kömürler kontrol altında tutulmalı.

4- İthal ve torbalanarak şehre getirilen kömürler için gerekli yasal düzenleme yapılarak içeriğinin Antalya Büyükşehir Belediyesi ekiplerince tespit edilmesi gerekiyor.

5- Kömür kullanım saatleri MÇK tarafından tavsiye edilen akşam ilk yakım saati 16.00-18.00 yerine, rüzgarın karadan denize doğru kararlı bir şekilde esmeye başladığı 20.00-2100'e alınmalı.

6- Trafik kaynaklı emisyonların azaltılmasına yönelik olarak adımlar atılmalı, temiz toplu taşıma (metro, tramvay, elektrikli otobüs) yaygınlaştırılmalı.

7- Bisiklet kullanımı yaygınlaştırılmalı ve yeni bisiklet

yolları açılmalı.

8- Yurtdışında yaygın olan araba imecesi (car pool) yapılabilmesi için ortam hazırlanması, araç kullanımını azaltır.

9- Şehir merkezine Euro5 ve Euro6 emisyon standartlarını sağlayan araçların alınması, şehir merkezinde hava kalitesini olumlu yönde etkiler.

10- Şehirde kullanılan araçların bakımlarının yapılmalı ve bu takip edilebilmeli.

11- Seralarda ve evlerde güneş enerjisi kullanımı teşvik edilmeli.

13- Evlerde ısı izolasyonuna yönelik çalışmalar yapılmalı.

14- Elektrikli araç kullanımına yönelik teşvikler yapılmalı.