Antalya, talasemide Türkiye'nin referans merkezi olmalı

Aslı DURAN/ANTALYA, (DHA) - AKDENİZ Kan Hastalıkları Vakfı (AKHAV) Başkanı Prof. Dr. Duran Canatan, Cumhurbaşkanlığı Talasemi Önleme Programı'ndaki 'Evlilik Öncesi Talasemi Tarama Programı'nda referans merkezinin Antalya olması gerektiğini söyledi.

AKHAV Başkanı Prof. Dr. Duran Canatan, talaseminin ırsi olarak geçen, tedavisi zor ve pahalı olmasına karşın önlenmesi kolay ve ucuz kalıtsal bir kan hastalığı olduğunu anlattı. Dünyada denizin ve bataklığın olduğu her yerde talaseminin görüldüğünü, sıtma hastalığıyla örtüştüğünü söyleyen Prof. Dr. Canatan, “Dünya Sıtma Haritasıyla, Dünya Talasemi Haritası birbirine benziyor. Nedeni ise talesemi taşıyıcıları sıtmaya karşı dirençli. Sağlıklı bireyler 1900-1950 yılları arasında sıtmadan kaybedilirken hep taşıyıcılar ayakta kalıyor. Dünya haritasına baktığımızda en çok hastalığın yoğun olduğu Akdeniz bölgesinde karşılaşıyoruz. Onun için halk arasında da Akdeniz anemisi olarak geçiyor. Avrupa'nın güneyi, Afrika'nın kuzeyi, Ortadoğu, Uzakdoğu'da yoğun karşılaşıyoruz" dedi.

AKRABA EVLİLİKLERİYLE GENETİK RAHATSIZLIKLAR GÜNDEN GÜNE ARTIYOR

Prof. Dr. Canatan, talaseminin ülkemiz için çok önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu, akraba evliliklerinin yüzde 25 gibi yüksek olması nedeniyle bu tür genetik hastalıkların görülme sıklığının günden güne arttığını söyledi. Ülke genelinde yüzde 2.1 sıklıkta yaklaşık 1 milyon 600 bin taşıyıcı olduğunu anlatan Prof. Dr. Canatan, sahil bölgelerinde yüzde 4.3 sıklıkta arttığını, Antalya, Mersin, Adana, Hatay ve Muğla gibi şehirlerde talasemi görülme oranının yüzde 10 civarında olduğunu açıkladı.

'EVLİLİK ÖNCESİ TALASEMİ TARAMA PROGRAMI'

1993 yılında ülkemizde 'Kalıtsal Kan Hastalıkları ile Mücadele Kanunu' yasasının çıkmasıyla birlikte Antalya, Antakya, Mersin ve Muğla'da talasemi merkezlerinin kurulduğunu anlatan Prof. Dr. Duran Canatan, Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği 33 ilde, 2003 yılında Talasemi Önleme Programı'nın başladığını söyledi. 2013 yılından itibaren 44 ilde evlilik öncesi tarama testi yapılarak, hastalığın yüzde 90 önlendiğini belirten Prof. Dr. Canatan, “8 Mayıs 2018'de Sağlık Bakanlığı Talasemi Farkındalık Günü yaptı. Tüm Türkiye'deki talasemi derneklerini bir araya çağırdı. Talasemi önleme projesi 2013'te 41 ile yaygınlaştırıldı. Geçen hafta Sağlık Bakanlığından yazı geldi. 'Evlilik Öncesi Talasemi Tarama Programı' uygulaması, 1 Kasımdan itibaren 81 ilde yürürlüğe girdi" diye konuştu.

'EVLENEN HER ÇİFTİN TARANMASI ÇOK ÖNEMLİ'

Prof. Dr. Duran Canatan, evlenen her çiftin taranmasının çok önemli olduğunu belirterek, "Bu talasemi modelinin Türkiye'ye yayılması özellikle koruyucu hekimlik açısından çok önemli. Çünkü talasemi pahalı bir hastalık. Ama önlenirse kolay. Ülke ekonomisine önemli katlıklar sağlayacak. Biz de Akdeniz Kan Hastalıkları Vakfı olarak 40 yıllık deneyimimizle Türkiye'nin referans merkezi olmak istiyoruz. Talasemi merkezimizin aile sağlığı merkezlerine direkt hizmet vermesini istiyoruz" dedi.

FOTOĞRAFLI