ANTALYA İÇİN KRİTİK UYARI

AKDENİZ Üniversitesi (AÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü ile Prof. Dr. Bülent Topkaya, Dr. Güray Doğan, Dr. Ethem Karadirek ve Yüksek Mühendis Handan Şahin’in birlikte hazırladığı ‘Antalya 4.0 Çevre Raporu’nda, hava kirliliği, su kaynaklarının kirlenmesi, trafik, altyapı sorunları, göç ve iklim değişikliği gibi faktörlerin kentin önümüzdeki 80 yılına etkileri ve çözüm önerileri sunuldu.

STANDART DEĞERİ AŞIYOR
Rapora göre, 2018’de Antalya’da hava kirliliği yılın 100 gününü aşkın bir zaman diliminde Avrupa Birliği’nin standart değer olarak belirlediği 40 mikrogram/metreküp limitinin üzerine çıktığı ortaya konuldu. Raporda gün içinde mesai başlangıç ve bitiş saatlerinde havadaki partikül madde oranının 100 mikrogram/metreküpü aştığı gözlendi.

KATI YAKIT TEHDİDİ
Antalya’daki hava kirliliğinin yoğun olarak gözlendiği bölgelerin de tespit edildiği raporda partikül madde kaynakları olarak yüzde 70 oranında yanma kaynaklı emisyonlar, yüzde 12 ikincil kükürt, yüzde 9 maden ve deniz emisyonları gösterildi. Yanma kaynaklı emisyonların kış ve ilkbahar aylarında en yüksek seviyelere ulaştığının belirtildiği raporda seralarda ısıtma kaynaklı katı yakıt tüketiminin en fazla olduğu ilçeler Serik, Aksu, Manavgat, Kaş ve Kumluca olarak sıralandı. Raporda ikincil kükürt olarak adlandırılan termik santrallerin rüzgar yoluyla Antalya’ya etkisinin ise temmuz ve ağustos aylarında en üst seviyeye ulaştığı aktarıldı.

AKILLI KENT MODELİ
Çevre raporunda hava kalitesinin artırılması ve akıllı kent uygulamalarına ilişkin şu öneriler yer aldı: “Trafik kaynaklı emisyonların azaltılması için temiz toplu taşımaya geçilmeli. Metro, tramvay gibi raylı sistemler ve elektrikli otobüs yaygınlaştırılmalı. Elektrikli araç kullanımı teşvik edilmeli. Bisiklet kullanımını yaygınlaştırmaya yönelik çalışmalar yapılmalı, yeni bisiklet yolları açılmalı. Yurt dışında yaygınca kullanılan bir yöntem olan araba imecesinin Antalya’da uygulanabilmesi için ortam hazırlanmalı.”

SICAKLIK ARTACAK
2100 yılına kadar sıcaklığın 3,3 ile 5,6 santigrat aralığında artacağı ve yağışların önemli oranda azalacağı tahmininin yer aldığı raporda, yılda yüzde 36 seviyesinde olan su kayıplarının azaltılması gerektiğinin altı çizildi. Yaşlanan su altyapısı elemanlarının rehabilitasyonu, kanalizasyon hatlarında akıllı yönetim ve modern sulama ve atık yönetimi uygulamalarının önerildiği raporda, “Antalya’da yılda 1 milyon metreküp kentsel katı atık oluşmaktadır. En az atık sağlayan altyapı oluşturulmalı. Atıklar kaynağında ayırmalı ve enerji üretimi için kullanılacak atığın kalitesi artırılmalı. Bina çatılarında bulunan güneş enerjisi ile ısıtılan su sistemlerinin merkezi hale getirilmesi, fotovoltaik pillerin evlerde kullanımı, yeşil alan sulama sistemlerinde yenilenebilir enerji sistemlerinin kullanımı teşvik edilmeli” denildi.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Çevre Mühendisliği Bölümü’nde Dr. Güray Doğan, giderek artan çevresel sorunlara karşı iyileştirme önerilerini şöyle sıraladı: “Elektrikli araçların kullanımının yaygınlaştırması, fabrika emisyonlarının azaltılması, kömür satışı yapan şirketlerin bir merkezde toplanması, evlerde ısı izolasyonuna yönelik çalışmaların yapılması, kömür ilk yakım saatinin 20.00-21.00 olarak düzenlenmesi, şehir merkezine Euro5 ve Euro6 emisyon standartlarını sağlayan araçların alınması, seralarda güneş enerji ile elde edilen elektrik enerjisinin veya alternatiflerinin kullanımının teşvik edilmesi, doğal gazın yaygınlaşması önemli değişim sağlayacaktır.”