Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE gündeminde büyük ses getiren ve vatandaşların adeta seferber olduğu 3 yaşındaki Öykü Arin ve 14 yaşındaki Sonat için hala uygun ilik bulunamadı. Antalya’da lösemi tedavisi gören ve iki ay içinde ilik nakli olması gereken 3 yaşındaki kızı Öykü Arin için kamuoyuna yaptığı çağrıyla kök hücre bağışına duyarlılığı artıran Eylem Şen Yazıcı, hala donör olmayanlara seslenerek “O kişi sen olabilirsin” diyor.
YÜZDE 70 GÖNÜLLÜLERE İHTİYAÇ DUYUYOR
Türk Hematoloji Derneği Üyesi Pediatrik Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Akif Yeşilipek, lösemi teşhisi ve tedavisiyle ilgili bilgi verdi:
“Genellikle vücutta lekeler, halsizlik, ateş, eklem ve kemik ağrıları gibi fark edilebilecek belirtilerle başlayan lösemide, grip gibi hastalıklar bile tetikleyici olabiliyor. İlaçla tedavinin mümkün olduğu bu hastalıkta, yüksek riskli hastalarda kemoterapiden sonra kemik iliği nakline gidiyoruz. Önce aile içi verici var mı diye bakıyoruz. İlk tercihimiz kardeş eğer bebekse 10 kilonun üzerinde olmasını bekliyoruz. Ama acil durumda daha küçük bebeklerden de nakil yaptık. Kardeşin tam uyumlu olma ihtimali yüzde 25. Anne ve babada ise ihtimal yakın akraba evlilikleri dışında son derece düşük. Bu yüzden yüzde 70’ten fazla hasta gönüllülerden sağlanacak donöre ihtiyaç duyuyor. Uyumlu verici bulunamadıysa haploidentik nakil denilen bir yönteme geçiyoruz. Uyumsuz olsa da anneden veya babadan nakil yapıyoruz.”
PARA İSTEYİP VAZGEÇENE BİLE RASTLADIK
Dünyadaki veri tabanına bağlanarak 30 saniyede tüm donörleri taradıklarını ve birkaç saat içinde TÜRKKÖK’te uygun verici olup olmadığını tespit ettiklerini belirten Prof. Dr. Yeşilipek, “Amerika’dan Japonya’ya, Avusturalya’dan Tayvan’a kadar dünyanın her yerinden vericilerimiz oldu şimdiye kadar. Uyumlu vericilere, bulundukları yerdeki kemik iliği bankalarında doğrulama testi yapılıyor. Kararlaştırdığımız günde vericinin kanından veya kemik iliğinden kök hücreleri toplanıyor ve bize bir kurye aracılığıyla geliyor. Biz de tedavi takvimimizi ve nakil gününü buna göre düzenliyoruz. Türkiye’den bulunduğunda bir ayda nakle gidebiliyoruz. Ama yurt dışında süreç 3-4 aya kadar uzayabiliyor. Diğer ülkelerden bulunan donörlerde vazgeçme vakasıyla bir iki kez karşılaşmışızdır. Ancak Türkiye’deki uyumlu vericilerde bu oran yüksek. Son gün para isteyip olumlu yanıt alamayınca vazgeçene bile rastladık. Bu durum hasta ve ailesine büyük bir yıkım yaşatıyor. Hele ki iliği tamamen yok ettiğiniz aşamada naklin gerçekleşmemesi halinde hastayı kaybediyoruz.”