Güncelleme Tarihi:
YATIRIM, üretim, istihdam ve ihracat konularını yeniden düzenlemeye yönelik Ekonomi Reformları Eylem Planı takvimi Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklandı. İlgili bakanlıkların ve kurumların yol haritasını da içeren eylem planı, 10 ana başlıkta 2023 yılının mart ayına kadar tamamlanması hedefiyle oluşturuldu. Antalya’da iş dünyası temsilcileri, reform planını Hürriyet’e değerlendirdi.
HUKUK REFORMU GEREKİYOR
Sadece ekonomi reformlarının yeterli olmayacağını savunan Antalya Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Başkanı Ali Bahar, “Reformlar bir sistemin daha verimli çalışabilmesi için yapılır, dolayısıyla da mevcut sistemin daha işlevsel ve daha dayanıklı olmasını sağlar. Sistemin tüm dişlilerini kapsamazsa beklenen etkiyi sağlamayabilir. Eğitim, hukuk, hak ve özgürlükler gibi sistemin en önemli dişlilerinde reform yapmadan sadece ekonomide reformlar yapmak, sürdürülebilirlikle çatışabilir” dedi.
GÜVEN AŞILAMALI
Yatırımları artırmanın yolunun güven ve istikrardan geçtiğini vurgulayan Ali Bahar, “Hukuk, adalet, hak ve özgürlükler gibi temel meselelerde yapılacak reformlar güven aşılar, istikrarı perçinler, tüm bunların sonucunda ekonomi güçlenir, refah seviyesi giderek artar. Özellikle yabancı yatırımların ülkemize yönlenmesindeki ana etken olan güven ve istikrar için, reformların tekil yerine bütünleşik planlanıp hayata geçirilmesi, hedeflere daha kısa sürede, daha kolay yoldan ulaşılmasını sağlayacaktır” diye konuştu.
TEŞVİK BORÇ YÜKÜNÜ AZALTMALI
Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır ise yeni reform planını şöyle değerlendirdi: Açıklanan reform takvimi, iyi niyet mektubu gibi hazırlanmış. Öngörüde bulunabilmemiz için planın detaylarını ve açılımlarını görmemiz lazım. Bu yapıların yukarıdan tasarlanıp planlanması mümkün değil. Sektörlerle ve bölge dinamikleriyle iş birliği halinde detaylar tasarlanmalı. Planda işletmeye işçi alınması karşılığında 100 bin lira kredi desteği var. Şu anda üretimden ihracata her alanda ciddi bir borç yükü ile karşı karşıyayız. Bu yöntemle işletmecileri yine borçlandıracağız. Halbuki atılacak adımların borç yükünü hafifletici olması gerekir. Özellikle kamuya olan borçlar uzun vadeye yayılmalı.”
SİSTEM ETAP ETAP KURULMALI
“Planlı üretim, fiyat istikrarı, ihracatta büyüme gibi hedefleri gerçeğe dönüştürebilmemiz için temelden başlayarak üretim ve değer zincirinin tamamını kurgulamak gerekiyor. Her dönem yeni bir hal yasası konuşuluyor, Gıda İzleme Komitesi oluşturuluyor, Erken Uyarı Sistemi ile fiyat istikrarı sağlanmaya çalışılıyor. Bunların her biri altına imza atacağımız reformlar. Ancak bu yeni sistemlerin nasıl bir metotla işleyeceği konusunda bir bilgi yok. Eğer bir değer zinciri yaratılacaksa çiftçinin tedarikinden önceki aşamadan başlayıp tüm zincirin yeniden oluşturulması lazım. Reformlar hayata geçirilirken aksamaların yaşanmaması için üreticileri kümelendirerek etap etap işleyen sistemler kurmak zorundayız.”
ÜRETİMİ DESTEKLEMEK LAZIM
Açıklanan paketin beklentileri karşılamaktan uzak olduğunu dile getiren Batı Akdeniz İhracatçı Birliği’nin (BAİB) son dönem başkan yardımcısı Ergin Civan da plana eklenmesi gereken konuları şöyle sıraladı: “Yapısal sıkıntıların olduğu ekonomimizde özellikle cari açığın kapatılması için ihracat odaklı ve ithalatı ikame edecek üretimin desteklenmesi gerekiyor. KOBİ’lerin finansmana ulaşması bu bağlamda çok önemli. Kurların dalgalanması hem ihracatçılarımızı hem de sanayicilerimizi çok olumsuz etkiliyor. Yüksek enflasyon ve bunun sonucu olan yüksek faiz yatırımı, üretimi zora sokuyor. Buna çözüm getirilmeli.”
TARIMSAL TEŞVİKE İHTİYAÇ VAR
Reform paketinde somut ve etkili desteklerin yer alması gerektiğini belirten Civan, “İstihdam ve teşviklerin bölgesel değil proje bazlı değerlendirilmesi lazım. Rekabet gücümüzü artıracak lojistik altyapının güçlendirilmesi önemli. Yapısal problemlerimizden biri olan vergi sisteminin kazanandan vergi alınacak şekilde tabana yayılması gerekiyor. Tarımsal üretimin artması ve verimli hale gelmesi için sürdürülebilir, her aşamada sertifikalandırılabilen, iyi tarım uygulamalarının yapıldığı, ekolojik dengenin gözetildiği bir teşvik sistemine ihtiyaç var” dedi.