Güncelleme Tarihi:
İĞNEYLE İŞLENEN SANAT
KAYBOLMAKTA olan geleneksel mesleklerden biri olan yorgancılığı Antalya’da sürdürmeye çalışan Ergün Yorgancılar, 5 nesilden bugüne taşıdıkları mesleği yaşatmaya çalışıyor. Üretimi epey zahmetli bir iş yorgancılık. Hazırlanması üç aşamadan oluşuyor. İlk önce yorganın ‘çatkı’ denen astarı ve yüzü dikiliyor. Daha içine pamuk doldurulmadan tezgahta tebeşirle modeli çiziliyor. Model çıkınca hallaç ve yay kullanılarak pamuk kabartılıyor. Sopa yardımıyla da yorganın her yerine eşit gelecek şekilde döşeniyor. Bütün bu işlemlerden sonra sıra, ele iğne iplik alıp ince ince işlemeye geliyor. Ergün Ustanın iğneyle kuyu kazmaya benzettiği yorgan şekillendirme işlemi ortalama bir hafta sürüyor.
BU İSMİ ATATÜRK’TEN ALDIK
Yorgancılar ailesi, ATATÜRK’ün verdiği soy ismin hatırına çok gelir getirmese de bu zanaatı bir sonraki kuşağa öğreterek sürdürdü. Tıpkı öncekiler gibi kendisinin de mesleği babasından öğrendiğini söyleyen Ergün Usta, mesleğe başlama hikayesini şu sözlerle anlatıyor: “Üniversiteyi bitirdiğimde bu mesleği yapmayı düşünmüyordum. Yorgancılığın geliri az olduğu için aşçılık yapıyordum. Babam 2000 yılında rahmetli olunca hem adı yürüsün, mesleği yok olmasın istedim. Hem de dükkan kapanıp da çalışanlar işsiz kalmasın diye yorgancılığı devam ettirmeye karar verdim. Böyle ince iş yapan yorgancı artık kalmadı piyasada.”
ÜLKELERİNE GÖTÜRÜYORLAR
Yorgan siparişi verenlerden zaman zaman özel isteklerin geldiğini söyleyen Ergün Yorgancılar’ın işlediği motifler, sadece eski alışkanlıkları sürdüren kesimden değil yabancı turistlerden de rağbet görüyor. Yorgancılar, “Mesela yeni evlenecek olanlar, isimlerinin baş harflerinin yorgana dokunmasını istiyor. Kalpler, çiçekler, kuşlarla süslenmiş bu yorganları, yeni nesil nostaljik göründüğü için sevip alıyor. Yabancı turistler de daha önce benzerini görmedikleri bu el sanatı ürünlerini çok beğeniyor. Alıp ülkelerine götürüyorlar” diyor.
YENİ NESİLLERE ÖĞRETİLMELİ
Yorgancılık mesleğinin, devlet destekli projelerle yeni nesillere öğretilerek kaybolmasının engellenebileceğini belirten Ergün Usta, “Ayakta kalabilmemiz için devletin geleneksel el sanatıyla ilgili meslekleri teşvik etmesi, az faizli ya da faizsiz krediler vermesi lazım. Bu meslek tarihe karışmasın diye ben çok mücadele verdim. Saten ve pamuk kullanarak yaptığımız bu üretimde malzeme pahalı. Günümüzde yoğun olarak satın alınan yorganlar ucuz malzemeyle yapılıyor. Yorganın kumaşında pamuk oranı ne kadar azalırsa fiyat o kadar düşer. Belki ucuza alıyorlar ama naylonun içerisinde yatıyorlar. Silikon yorgan sattığımda daha çok kazanıyorum. Ama hep geleneksel pamuk yorganları öneriyorum” bilgilerini kulağımıza küpe yapıyor