Yüzde 10 kar oranına iptal kararı

Ankara 1. İdare Mahkemesi, baktığı bir davada, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un 23. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “... yüzde 10’dan aşağı olmayacak nispetinde bir kar oranı esas alınır” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına vararak, iptaline karar verilmesi istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne başvurmuştu.
Yüksek Mahkeme, “Su tarifelerinin tespitinde yüzde 10’dan aşağı olmayacak nispetinde bir kar oranı esas alınır” düzenlemesindeki, “... yüzde 10’dan aşağı olmayacak nispetinde...” ibaresini iptal etmiş, “...bir kar oranı esas alınır” bölümünün iptal istemini ise reddetmişti.
İptal kararının gerekçesinde, itiraza konu ibarede karlılık oranına sadece alt sınır getirildiği, üst sınırın ise idarenin takdirine bırakıldığı ifade edildi.

Belediyeler arası farklılık olabilir

Türkiye’de halen büyükşehir belediyesine dönüştürülmüş 16 belediye bulunduğu belirtilen gerekçede, bunlar arasında nüfus, yüz ölçüm, sanayileşme, su altyapı sorunları veya gelir kaynakları açısından farklılıklar bulunmasının doğal olduğu kaydedildi. Bu nedenle her büyükşehir belediyesinin yerine getirmek durumunda olduğu su hizmetlerinin nitelik ve nicelik itibarıyla farklılık göstereceği ifade edilen gerekçede, şöyle denildi:
“Dolayısıyla, büyükşehir belediyelerinin anılan farklılıklara paralel olarak sunacakları hizmetlere göre elde edecekleri gelirler ve bu gelirlerdeki karlılık oranı da değişebilecektir.

Ölçülü ve adil olma vurgusu

Ancak, kanunlarda alt ve üst sınırları belirlenmiş karlılık oranları öngörüldüğünde durumları tamamen birbirinden farklı olan idarelerin gereksinim duyduğunda bu oranların altında veya üstünde bir karlılık oranı belirlemesine imkan bulunmamaktadır. İdareler hizmet sunarken zamana ve değişen şartlara göre daha önceden kanun ile alt ve üst sınırı belirlenmiş karlılık oranının üstünde veya altında bir karlılık oranı uygulanmasına ihtiyaç duyabilirler. Bu itibarla, idarece sunulacak su hizmetinin zaman içinde değişen şartlara göre farklı karlılık oranlarını gerektirebilmesi nedeniyle su bedelinin tespitinde uygulanacak karlılık oranının belirlenmesi ölçülü ve adil olmaları koşuluyla idarenin takdirine bırakılması gerekmektedir.”