Uzmanından başkanlara afet hazırlığı hatırlatması

Yerel seçimlerin ardından Ankara’daki çoğu belediyede görev değişimi yaşandı. Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Afet Yönetimi Uzmanı Doç. Dr. Bülent Özmen, mevcut belediye başkanları ile yeni seçilen belediye başkanlarına afet konusunda hatırlatmalarda bulundu. Ankara ve yakın civarında meydana gelmiş ve Ankara’yı etkilemiş doğa kaynaklı afetler hakkında bilgilerin eksiksiz bir şekilde ortaya çıkarılması ve afet riskinin belirlenmesi gerektiğini söyleyen Özmen, “Doğal kaynaklı afetlerin zararlarını azaltmak mümkündür. Doğal kaynaklı afetleri engellemek çok mümkün olmasa da; bilgilendirici eğitimler ve önleyici tedbirler ile olası kayıpları en aza indirebiliriz” dedi. Afet yönetiminin üniversitelerde de ders olarak okutulması ve yaygınlaşması gerektiğini de vurgulayan Özmen, özetle şunları söyledi:

AFET TEHLİKESİ VE RİSKİ ORTAYA ÇIKARILMALI

“Ankara deprem tehlikesi açısından güvenli bir yer olarak bilinir. Fakat son yıllarda yapılan araştırmalar bunun böyle olmayabileceğini göstermeye başlamıştır. Ankara ve yakın civarı ile ilgili yapılan çalışmalar çoğaldıkça Ankara’nın deprem tehlikesinin sanılanın aksine daha yüksek olduğunu savunan kişilerin sayısı giderek artmaya başlamıştır. Ankara depremin yanı sıra sel-su baskını, heyelan, kaya düşmesi gibi doğa kaynaklı afetlere, yangın ve endüstriyel kazalar gibi teknolojik kazalara da maruz kalabilmektedir. Bu nedenle başta deprem olmak üzere güncel verilerin ışığı altında Ankara’nın afet tehlike ve riskinin yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir. Ankara ve yakın civarında meydana gelmiş ve Ankara’yı etkilemiş doğa kaynaklı afetler hakkında bilgilerin eksiksiz bir şekilde ortaya çıkarılması ve Ankara’nın afet tehlikesi ve riskinin ortaya çıkarılması gerekir.

ANKARA SEL RİSKİ AÇISINDAN DA TEHLİKELİ

Türkiye ve dünya için yapılan afet istatistiklerine baktığımızda Ankara’da iklim değişikliği kaynaklı afetlerin sayısında, sıklığında artış olduğu gözlenmekte. Ankara için doğa kaynaklı tehlikelerin başında deprem ve sel gelmektedir. Cumhuriyet tarihimizin en büyük sel felaketlerinden birinin 11 Eylül 1957 tarihinde Ankara’da meydana geldiği gerçeği unutulmamalıdır. 2022 yılı haziran ayında meydana gelen çok sayıda hasara ve insanların hayatını yitirmesine neden olan sel felaketi Ankara’nın sel açısından da tehlikeli ve riskli olduğunu yeniden bize acımasız bir şekilde göstermiştir. Ayrıca yağışa veya yağışa bağlı olmadan gelişen çok sayıda heyelan ve kaya düşmesi olayının meydana geldiği bilinmektedir. Zaman zaman hortum ve büyük fırtına gibi afetlerde Ankara’da meydana gelmektedir.

NELER YAPILMALI?

“Öncelikle Ankara’da deprem-afet olmaz yanlış algısını değiştirerek, kentsel dönüşüm çalışmalarına hız verilmesi, Ankara’nın deprem/afet tehlikesi ve riskini belirlemeye yönelik detay çalışmaların yapılması gerekir. Deprem riski, söz konusu depremin olması durumunda meydana gelebilecek olan can ve mal kayıplarının ölçüsüdür. Bir bölgede deprem tehlikesi çok yüksek olmasına rağmen zemin koşulları çok iyi ve yapılan binalar depreme dayanıklı ise risk çok düşüktür. Veya deprem tehlikesi düşük olsa dahi zemin özeliklerine, yapı kalitesine, hazırlık düzeyinin yetersizliği gibi nedenlere bağlı olarak riski yükselebilmektedir. Bu nedenle Ankara için mutlaka afet tehlike haritalarının yanı sıra afet risk haritalarının da hazırlanması olası deprem, sel, heyelan gibi tehlikeler gerçekleştiği anda ne gibi hasarlar ortaya çıkabileceği ortaya konulmalıdır. Tehlike ve risk haritalarından elde edilen bilgiler ışığı altında da Ankara için Afet Master Planı hazırlanmalıdır. Doğal kaynaklı afetlerin zararlarını azaltmak mümkündür. Doğal kaynaklı afetleri engellemek çok mümkün olmasa da bilgilendirici eğitimler ve önleyici tedbirler ile olası kayıpları en aza indirebiliriz. Bu anlamda Ankara’daki üniversitelerin hem yaygın hem de örgün eğitimde çok daha fazla aktif rol alması gerekir. Özellikle Ankara’daki üniversitelerde afet yönetimi dersinin açılması ve bütün üniversite öğrencilerinin afet yönetiminin temel ilkelerini, afet yönetiminin zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme aşamasında yapılması gereken çalışmaları, Türkiye’nin afet tehlikesi ve riski ve afet yönetimi sistemi ve afet politikaları hakkında bilgi sahibi olarak mezun olmalarını sağlamamız gerekir. Bu dersin de mutlaka afet yönetimi konusunda uzman kişiler tarafından verilmesi gerekir.”