Türkiye’nin ilk bankacılık müzesi

İtalyan Mimar Giulio Mongeri’nin Ankara’daki nadide eserlerinden biri olan ve Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi’nin karakteristik yapılarından Ziraat Bankası Genel Müdürlük Binası, 26 Kasım 1929’da açıldı.

Selçuklu ve Osmanlı dönemi işlemeleriyle bezeli yapının banka holü olan giriş katı ve bodrum katı, günümüzde Ziraat Bankası Müzesi olarak hizmet veriyor. Bankanın birikimini ve deneyimini geleceğe aktarmak amacıyla 1981’de kurulan müze, Türkiye’nin ilk Bankacılık Müzesi olma özelliğini taşıyor. 2017’deki restorasyon çalışmasıyla genişletilen ve dijital unsurlarla zenginleştirilen müze, modern müzecilik anlayışıyla 2019’da tekrar açıldı. Bodrum kattan girilen müzeyi, bir üst kata çıkarak gezmeye başlıyorsunuz. Merdivenlerden banka holü olan giriş kata çıktığınızda sizi yukarıda iç mekâna gün ışığı girmesini sağlayan göz alıcı devasa bir vitray ve bembeyaz mermerlerle kaplı bir mekân karşılıyor. Eski banka defterleri, mühürler, daktilolar, çek ve senet defterleri... Müzede bankacılığın tarihsel gelişimine ışık tutan, çok sayıda obje ve materyal sergileniyor. Müzenin duvarları ise ünlü ressamların tablolarıyla bezeli. İbrahim Çallı’nın ‘Harman’ isimli büyük ebatlardaki tablosu da, banka koleksiyonunun parçası olarak müzede sergileniyor.

 

 MÜZENİN BÖLÜMLERİ

Zemin kat ve bodrum kattan oluÅŸan müzede eserler farklı bölümlerde sergileniyor. Zemin katta ‘Memleket Sandığı’, kasa defterleri, mühürler, düsturlar, tasarruf ve tevdiat hesabı cüzdan örnekleri, daktilolar, mültezim defterleri sergileniyor. Bodrum katta ise ‘Ana Kasa Dairesi’, ‘Kiralık Kasa Dairesi’,  ‘Kurumsal Kimlik Bölümü’, ‘Osmanlı’dan Devralınan Miras, Cumhuriyette Ziraat Bankası Bölümü’, ‘Radyo Odası’, ‘Kurumsal Ä°letiÅŸim ve Mimari Odası’, ‘Çocuk Etkinlik Alanı’ gibi bölümler bulunuyor. Ana Kasa Dairesi’ndeki çelik kasaların çok ağır olması nedeniyle kasa daireleri binanın bodrum katı ile birlikte inÅŸa edilmiÅŸ ve ardından diÄŸer katlar tamamlanmış. Radyo Odası’nda ise 1960’lı ve 1970’li yıllarda bankanın sponsorluÄŸunda yayınlanan radyo programları dinlenebiliyor. ‘Zeki Müren Özel Programı’, ‘Bu Toprağın Sesi’, ‘Çiftçilerimizle El Ele’, ‘Orhan Boran’la NeÅŸe ve Müzik’, ‘Her Hafta Bir Skeç’,’ Dünya Masallarından Seçmeler’ gibi programlar, ziyaretçileri nostalji dolu günlere götürüyor. Ãœcretsiz gezilebilen müze, pazartesileri hariç her gün 10.00-17.00 saatleri arasında gezilebiliyor.Â

 

 OSMANLI VE SELÇUKLU İZLERİ

 Yapımına 1926’da başlanan ve 26 Kasım 1929’da tamamlanarak kullanıma açılan bina; bodrum, zemin, asma kat ve çatıdan oluşuyor. Zemin kat üstündeki asma kat, mermerle döşeli dikdörtgen banka holü çevresine yerleştirilmiş. İç mekânda Selçuklu ve Osmanlı süsleme sanatından detaylar sıkça kullanılmış. Binanın köşeleri yükseltilerek kule görünümü alması sağlanmış. Binadaki her katın pencereleri için ayrı açıklıklı ve türde kemerler kullanılmış. Taş rozetler, Osmanlı motifleri, geometrik desenli balkon korkulukları, kuleler arasındaki kütlelerin korkuluk duvarları da Selçuklu ve Osmanlı’dan izler taşıyor. 

Â