Tren kazalarına teknokent çözümü

Ankara’da ray kırıklarının tespitine yönelik geliştirilen ve uluslararası patentle tescillenen buluş, tren kazalarının önlenmesinde dünya için umut oldu. ODTÜ Teknokent'te faaliyet gösteren Enekom tarafından geliştirilen Demiryolları Ray Kırıklarını Algılama Sistemi (RailAcoustic) testlerin ardından kullanılmaya başlanıyor. Sistem, ray üzerinde belirli bir frekansta oluşturulan titreşimin, biri uzakta olmak üzere 2 noktadan algılanması prensibiyle çalışıyor. Ray üzerinde tamamen elektromekanik yöntemle çalışan sistemde, bir taraftan raya titreşim verildikten sonra eş zamanlı olarak diğer bir noktadan bu titreşim sinyali okunuyor. Ray üzerindeki sorunlar sistemin hassas algılama elektroniği tarafından algılanarak işleniyor ve sonuç fiber optik iletişim hattı üzerinden kontrol merkezine taşınıyor. Her 2 kilometrede bir kurulan titreşim uygulama ve algılama modülleriyle donatılan hat üzerinde, istenilen zaman aralıklarıyla uzaktan ölçüm yapılabiliyor.

ANKARA ÇEVRESİNDE UYGULANACAK

Enekom Genel Müdürü Haluk Gökmen, kullanım ve çevresel koşullar dolayısıyla raylarda zaman içinde kırılma ve çatlamalar oluştuğunu, bunun tüm ülkeler için güvenlik sorunu yarattığını söyledi. Bu sorunun çözümü için "ray devreleri" adını verilen elektriksel devrelerle çözümün arandığını ancak belirli koşullarda ray devrelerinin etkin çalışamadığını, kırıklara ilişkin alarm sinyali üretemediğini ifade eden Gökmen, 2013'te raylardaki bu kırıkları tespite yönelik çabaları elektriksel ortamdan akustik ortama taşımaya karar verdiklerini belirtti. Gökmen, şöyle konuştu:
“TCDD ile geçen yılın ortalarında başlayan görüşmeler sonucu açılan ihaleyi kazandık ve nisan ayında sözleşme imzaladık. Ankara-Konya Yüksek Hızlı Tren Hattı'nda ve Ankara-Kırıkkale Demiryolu Hattı üzerindeki toplam 94 kilometrelik bir kesimde sistemin kurulumunu yapacağız. Hindistan, Avustralya ile anlaşmalar imzalandı. Londra metrosu bu konuyu yakından takip ediyor. Kanada, Belçika, Güney Kore ve Japonya ile görüşmelerimiz devam ediyor. Sistemin yaygınlaştırılması için TCDD ile ortak çalışma içindeyiz. Teknolojinin yerli ve milli olması onları da bizi de heyecanlandırıyor.”

ÇORLU KAZASINI ÖNLEYEBİLİRDİK

BU teknolojinin daha önce geliştirilmesi durumunda Çorlu’da yaşanan elim kazanın önlenebileceğini belirten Gökmen, “Çorlu kazasındaki koşulları incelediğim zaman rahatlıkla gözlemleyebiliyorum ki hat üzerindeki o değişimi çok rahat algılayabilirdik. Sel geldi, o saniye içinde hat üzerinde su yükseldi veya bir çökme oldu, birkaç saniye içinde trenin de haber alacağı şekilde merkezi sinyalizasyon sistemi üzerinden haber verilip trenin durdurulabilmesi mümkün olacaktır. Geliştirdiğimiz algı sistemi burada çözüm olarak gözüküyor. Böylece trenin durdurulması için gerekli zamana sahip olacağımızı düşünüyorum” diye konuştu.