Toptancı Hali’nde gece mesaisi
Güncelleme Tarihi:
Ankara Hürriyet, Türkiye’nin dört bir yanında yetişen tonlarca sebze, meyvenin Ankara ve çevre ilçelerdeki tüketiciye ulaşmasını sağlayan Toptancı Hali’nin bir gününü yakından izledi. 32 yıldır hizmet veren Hal, altyapı eksiklikleri nedeniyle sorunlar yaşasa da aileleriyle birlikte ortalama 50 bin kişinin geçim kaynağı oluyor.
1984 yılında Yenimahalle’de kurulan Ankara Toptancı Hali Türkiye’deki önemli toptancılık merkezleri arasında yer alıyor. Günlük sabit 10 bin kişinin çalıştığı hal, aileleriyle birlikte ortalama 50 bin kişiye ekmek kapısı oluyor. Halde gece 01.30’da başlayan mesai, öğle saatlerinde sona eriyor. 32 yıl önce küçük kamyonlarla gelen meyve ve sebzeler bugün TIR’larla taşınıyor. Soğuk hava depolarına sahip olmayan halin çıkışında, yol kenarına bırakılan çürük sebze ve meyveler yoksullarca toplanıyor. Tesisin içerisinde sağlık merkezi bulunmaması ve tuvaletlerin ücretli olması da esnafın tepkisini çekiyor.
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, Ankara Toptancı Hali’ndeki esnafın en büyük sorununun azalan işler olduğunu belirtti. Tavşanşunları söyledi:
”Halin para kazandığı yok. Büyük market zincirlerinin çalışma tarzı, toptancı hallerini devre dışı bıraktı. Marketler malların yüzde 80’ini direkt olarak üreticiden alıyor. Yani arada bir aracı olarak görülen halciler artık kalmadı. Kaybolan dengenin yeniden kurulması gerekiyor. Hal arada regulatör görevi gören ve olması gereken bir değerdir. Bizler küçülürken, zincir firmalar büyümelerini sürdürüyor. Esnaf iş yapamadığı için dükkanları kapatma noktasına gelirken, perakende satış yapan firmalar çok yüksek cirolara ulaştı. Rekabet sistemini oluşturmamız gerekiyor, geleneksel hal yerlerinin modernize edilerek güçlendirilmesi lazım. Alt yapının tüketiciyi cezbedecek şekilde düzenlenmesine ihtiyaç var. Yeni yapılacak hal ile halciliği ve esnafımızı ileriye taşıma hedefindeyiz” dedi.
YERİNE ADALET SARAYI GELECEK
Büyükşehir Belediye Meclisi’nin Yenimahalle’deki Hal’i şehir dışına taşınması ve boşalacak araziye Adalet Sarayı yapılması yönündeki kararının ardından Adalet Bakanlığı müsteşarı Kenan İpek, inşaatın da iki yıl içerisinde bitirileceğini açıklamıytı. İki yıl içinde bitirlip, taşınılması planlanan yeni halde eksikliklerin giderilmesini beklediklerini belirten esnaf, kimsenin mağdur edilmemesini istedi.
ÇÜRÜYEN MEYVELERİ YOKSULLAR TOPLUYOR
Halin çıkışına doğru yığılmış halde duran çürümüş sebze ve meyveleri yoksul vatandaşlar topluyor.
ESNAF EŞİTLİK İSTİYOR
Ellerindeki ürünleri özenle seçip, her kalitede müşteriye ulaştırmaya çalıştıklarını belirten Ankara hali esnafı, “Burada bir mal 1 liraysa aynı ürün marketlerde 1.5-2 liraya satılıyor. Bizler dükkanlarımızı kapatmamak, evimize ekmek götürmek için mücadele verirken, büyük firmalar her gün yeni bir mağaza açıyor. Ortada bir eşitsizlik var, derdimiz her geçen gün artıyor” dedi.
HAMALIN DERDİ AYRI
Halin unutulanları olarak kendilerini tanımlayan hamallardan biri, “15 senedir burada sigortasız bir şekilde gecenin geç saatlerinden öğle saatlerine kadar mal taşıyorum ben ve benim gibi birçok arkadaşım var hakkımızı bir türlü vermiyorlar diyerek farklı bir noktaya dikkat çekiyor.