Toplu taşımada ‘ücretsiz’ krizi

Ankara’daki özel halk otobüsleri (ÖHO), Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş’ın, “Binen yolcuya ‘inin’ demeye yetkileri yok. Ya yapacaklar ya bırakacaklar. Eğer özel halk otobüslerinden bu şekilde yaşlıları indirmeye falan kalkarlarsa otobüslerini trafikten menederiz” açıklamasına rağmen geri adım atmadı, dün sabah itibarıyla ücretsiz ve indirimli kart sahibi yolcuları araçlara almadı. Karardan haberi olmayan abonman, öğrenci ve serbest kartlı yolcular, şaşkınlık yaşarken araçlarda yolcular ve şoförler arasında tartışmalar yaşandı.

MENEDİLEREK YASAL İŞLEM YAPILACAKTIR

Ankara Büyükşehir Belediye (ABB) Başkanı Mansur Yavaş sosyal medyadan yaptığı paylaşımda, “Sevgili hemşehrilerim göreve geldiğimizden beri artan maliyetlere rağmen toplu ulaşım kullananlar belediyemizce sübvanse edilerek ucuz taşımacılık yapmaktayız. EGO’nun artan maliyetler nedeniyle sadece 2023 Eylül ayına kadar olan zararı 3 milyar TL’ye yaklaşmaktadır. Ayrıca özel taşımacılık yapan halk otobüslerine de düzenli destek olunmaktadır. Meclis’teki muhalefet üyeleri Belediye Kanunu’nun 62. Maddesine aykırı olarak EGO’nun tümden iflasına yönelik önerge vermişler ve tarafımdan veto edilmiştir. Kanuna ve sözleşmeye aykırı hareket eden işleticiler trafikten menedilerek yasal işlem yapılacaktır. Bundan sonra da gelir desteği verilmeyecektir. Mevzuat gereği indirimli ve ücretsiz taşıma yapmayan otobüslerin plakalarının 153 hattından belediyemize bildirilmesi halinde gereken yapılacaktır” ifadelerini kullandı.

192 MİLYON 702 BİN TL DESTEK VERİLDİ

EGO Genel Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi: “Kuruluşumuz EGO Genel Müdürlüğünce verilmekte olan şehir içi toplu taşımacılık hizmetinde artan işletme maliyetleri nedeniyle 2023 Eylül ayı itibarıyla zararımız 3 milyar TL’ye yaklaşmıştır. Bu olumsuz duruma rağmen Ankara Büyükşehir Belediye’miz tarafından gerek Kuruluşumuza gerekse özel taşımacılık yapan araç işleticilerine düzenli olarak destek ödemelerinde bulunularak maliyet dikkate alınmaksızın hemşehrilerimizin daha ekonomik bir şekilde ulaşım hizmetinden faydalanmaları sağlanmaktadır. 2020 yılına kadar özel toplu taşımacılık yapan araç işleticilerine hiçbir şekilde destek ödemesi yapılmamıştır. Bu dönemde yolcularımızın ekonomik ücret tarifeleri ile ulaşımlarını sağlayabilmeleri için araç işleticilerine 192 milyon 702 bin 508 TL gelir desteği ödemesinde bulunulmuştur.

SÖZLEŞMEDEKİ CEZAİ MÜEYYİDE UYGULANACAKTIR

Ancak Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin mali durumu analiz edilmeden Belediye Meclisi’ndeki muhalefet üyelerince kanuna aykırı olarak özel araç işleticilerine gelir desteği ödenmesi yönünde karar alınmıştır. Gelir azaltıcı/gider artırıcı nitelikte olan ve bütçe denkliğini bozan bu kararın veto edilmesi nedeniyle Özel Halk Otobüsleri (ÖHO) ve Özel Toplu Taşıma Araçları (ÖTA) işleticileri 21 Eylül 2023 tarihinden itibaren serbest ve indirimli seyahat hakkı bulunan yolcuları taşımayacaklarını beyan etmişlerdir. 4736 sayılı Kanun ve “Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği” gereğince şehir içi toplu taşımacılık hizmetinden ücretsiz ve indirimli faydalanma hakkı bulunan vatandaşlarımızın bu haklarını kullanmalarına engel olan ÖHO ve ÖTA araçlarının Başkent 153 iletişim merkezine iletilmesi halinde ilgili kanun, yönetmelik ve sözleşme hükümlerinin gerektirdiği cezai müeyyide uygulanacaktır.”

ARAÇLARIMIZI ÜCRETSİZ DEVRETMEYE HAZIRIZ

Hürriyet Ankara’ya konuşan Tüm Özel Halk Otobüsleri Kooperatifleri Birliği (TÖHOB) Başkanı Kurtuluş Kara, “Biz EGO Genel Müdürlüğü’ne araçlarımızı devretmeye hazırız. Ücretsiz olarak araçları bırakabiliriz. Bizim araçlarımızı kendileri alsınlar şoför ve akaryakıtlarını koysunlar taşımacılığa devam etsinler” dedi. Kara şunları söyledi: “Ankara’daki özel halk otobüsçüleri olarak kamu hizmeti yaptığımızı ve artık ücretsiz ve indirimli binişler yüzünden dayanacak gücümüz kalmadığını belirtmiştik. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Mansur Yavaş kararı veto edip bize de ücretsizleri taşımamamız halinde cezai işlem uygulanacağını açıkladı. Otobüslerimiz şehit aileleri, gaziler ve basın hariç ücretsiz biniş yapan yolcuları almadıkları için EGO garajına çekilmeye başlandı. Cuma gününe kadar tüm araçların çekileceğini görüyoruz. Biz EGO Genel Müdürlüğü’ne araçlarımızı devretmeye hazırız. Ücretsiz olarak araçları bırakabiliriz. Bizim araçlarımızı kendileri alsınlar şoför ve akaryakıtlarını koysunlar taşımacılığa devam etsinler. Ne EGO mağdur olsun ne de Ankara halkı mağdur olsun. Bizim artık bu işi yapacak gücümüz kalmadı. Biz belediye adına bu işi yapıyoruz. Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Genel Müdürlüğü’nü sübvanse ederken neden bizi etmiyor. Madem parayı verebiliyor alsın bizim otobüslerimizi de o şekilde çalıştırsınlar. Sayın Mansur Yavaş 4 milyar TL’lik kredi talebi onaylanmadığı için gelir desteğini veremediğini belirtiyor. Biz siyasetin bir parçası olmaktan rahatsızız. Biz evimize ekmek götürmeye çalışan esnaflarız. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nde AK Parti Grubu’na da çağrı yapıyoruz kredi talebi onaylansın gelir desteği verilmeye devam etsin. Kredinin neden verilmediğini de anlamıyoruz. Kredi verilsin hesabı da sorulsun. ABB Meclisi’ne de kredinin verilmesi çağrısı yapıyoruz. Bu mağduriyet sona ersin. Bu işin iki kaybedeni vardır Ankara halkı ve özel halk otobüsleri esnafıdır bir an önce çözüm sağlanmasını bekliyoruz.”

DESTEKLEYEN DE VAR TEPKİ GÖSTEREN DE

Vatandaşlardan Şükrü Ünver, kararı desteklediğini belirterek, “Ben 63 yaşındayım ve paralı kart kullanıyorum. Herkes bundan kullansın. Ben de vatandaşım onlar da vatandaş. Otobüsün önüne atlıyorlar. Adam bir ekmek almak için Keçiören’den geliyor. Bölgesinde yok mu ekmek? Veya gazete almaya geliyor” dedi. Hasan Bektaş ise, “Öveçler’den halk otobüsüne bindim. 06 HO 1028 plakalı araç almak istemedi. ‘Müşteriler içerideyken gitmiyorum’ dedi. Ben de ‘Senin arabandan inmiyorum’ dedim. 10 dakika bekledi, sonra mecbur kaldı, götürdü. Ben inerken de kapıyı açmadı bana. Öbür arkadaşlar itiraz ettiği için mecburen kapıyı açmak zorunda kaldı” diye konuştu. Özel halk otobüsüne binmesine izin vermeyen şoföre tepki gösteren Hatice Balaban, yaşanan olaylardan sonra rahatsız olduğunu belirterek, “Halk otobüsüne yaşlıları bindirmiyorlar. Tunalı’dan gelirken ‘Bu otobüse binemezsiniz. Bu geçersiz’ dedi şoför. ‘Neden’ dedim. ‘Gel beni indir’ dedim ve bindim. Şimdi buradaki yaşlıların hiçbiri korkudan binemiyorlar. ‘Akşama kadar gitmem’ dedi ama beş dakika sonra gitti” dedi. İHA