TKKB’den 26 maddelik ‘Afet Eylem Planı’

Türkiye Kent Konseyleri Birliği (TKKB), Ankara’da 26 maddelik ‘Afet Eylem Planı’nı açıkladı. TKKB Başkanı Halil İbrahim Yılmaz, planda saha verisine ulaşma ve teyit amaçlı bir ‘mahalle gönüllüleri ağı’ oluşturulmasını ve her yıl afet şuraları düzenlenmesini önerdiklerini söyledi.

Türkiye Kent Konseyleri Birliği, ‘Türkiye’de Deprem Gerçeği ve Kriz Yönetimi Farkındalık’ buluşması sonrası hazırlanan 26 maddelik ‘Afet Eylem Planı’nı açıkladı. Türkiye Kent Konseyleri Birliği (TKKB) ve Ankara Kent Konseyi (AKK) Başkanı Halil İbrahim Yılmaz, önceki gün AKK hizmet binasında TKKB yönetim kurulu üyelerinin de katıldığı iftar programı sonrası plana ilişkin açıklamalarda bulundu. 18 Mart’ta ‘4.17’ başlıklı ‘deprem ve afet’ temalı gerçekleştirdikleri ‘Türkiye’de Deprem Gerçeği ve Kriz Yönetimi Farkındalık’ buluşmasına belediye başkanları, akademisyenler, birlik üye ve yönetimi, depremden etkilenen vatandaşlar, kanaat önderleri ve deprem alanında yetkin uzmanların katıldığını söyleyen Yılmaz, 10 farklı oturumda 81 konuşmacının söz aldığını belirtti. Yılmaz, “Dijital ortamda çevrimiçi 10 gün süren ‘Afet Koordinasyon ve Çözüm Önerileri’ oturumunda TKKB üyesi 125 kent konseyi bileşenleri ve paydaşlarının önerileri dikkate alındı. Ankara Kent Konseyi Başkan Vekili ve TKKB Akademik Danışmanı Prof. Dr. Savaş Zafer Şahin’in moderatörlüğünde verilerin bilimin ışığında ele alınması neticesinde ‘Afet Eylem Planı’ hazırlandı. Bu yoğun çalışmaya göre, kent konseylerinin afetlere hazırlık, müdahale ve afet sonrası yeniden yapılanma süreçlerinde aktif rol alması ve kentin tüm paydaşları ile yürütülecek süreçlerde katkıda bulunmak üzere öneriler sunuldu” bilgisini verdi. Yılmaz özetle şunları söyledi:

ÖNEMLİ BİR KALDIRAÇ ETKİSİ OLUŞTURABİLİR

“Yaşadığımız afetleri bir daha yaşamamak için izlenmesi gereken politikalarda kent konseylerinin alabilecekleri görevlere ilişkin çok önemli belirlemeler yapıldı. Kent konseylerinin öncülüğünde ‘Dayanışma Depremden Güçlüdür’ sloganıyla toplumun tüm kesimlerinin aktif rol alacağı “afet şurası” toplanmasını öneriyoruz. Afet şurasındaki tüm çıktıların toplumsal hafızaya katkı sunması için afet raporları hazırlanılarak belediye meclislerinde değerlendirilmesi tavsiye kararları ile önerilecek. Toplumun afet farkındalığının canlı tutulması için ‘afet arşiv ve müzelerinin’ açılması, bilgi kirliliğinin önüne geçmek ve acil eylem kapasitemizi geliştirmek için ‘afet açık veri teyit platformu’, afet sürecindeki gönüllü emeğinin göz önünde bulundurularak daha sistematik daha verimli bir gönüllü ağın oluşması için kent konseyleri bünyesinde ‘mahalle gönüllüleri ağı’ oluşturulması, afete uğrayan bölgelerde kültürel kalkınmanın sağlanması için toplumsal yaşamın, kültürel çeşitliliğin, kent kültürünün ve somut olmayan kültürel mirasın sürdürülebilirliği için ‘kültürel ve doğal miras muhafızları’ kent konseylerinin katılımı ile oluşturulması önerilerimiz arasında yer almaktadır. Kent Konseyleri depremzede vatandaşlarımızın ihtiyaçlarının tüm açık iletişim kanalları kullanılarak karşılanmasında çok önemli bir potansiyeli harekete geçirmiştir. Tamamen gönüllü çabaların yönlendirilmesiyle ortaya çıkan bu dayanışma gücü, yaşadığımız felaketin tüm olumsuzluklarını ortadan kaldıramayacak olsa da afetlere hazırlık konusunda gerekli hazırlıkların yapılmasında da önemli bir düşünsel kaldıraç etkisi oluşturabilir.”

‘AFET EYLEM PLANI’NDAKİ ÖNERİLER

Halil İbrahim Yılmaz’ın açıkladığı ‘Afet Eylem Planı’ndaki 26 öneri ise şöyle oldu:
1- Türkiye’deki tüm kent konseylerinin “afet çalışma grupları” oluşturması.
2- Kurumların, afet politikalarını belirlerken kent konseylerini dikkate alması.
3- Her yıl “afet şuraları” düzenlenmesi. Şuralardan çıkan “afet raporları”nın belediye meclislerine “zorunlu tavsiye kararı” olarak sunulması.
4- Konseylerin afetlere hazırlık çalışmalarının ve kaynakların listeleneceği, “kent konseyleri dijital afet rehberi” oluşturulması.
5- Afet bölgesi ve yakınındaki kent konseylerinden bir “afet dayanışma platformu” oluşturulması.
6- Tüm afetlerin bilgi, belge deneyimlerinin biriktirileceği, farkındalık oluşturulacak nitelikli ve sürdürülebilir “afet arşiv ve müzeleri” açılması.
7- Bilgi kirliliğini gidermek için açık veri kaynaklarını kent konseyi gönüllülerin çabalarıyla süzen “afet açık veri teyit platformunun” oluşturulması.
8- Açık veri platformlarını beslemek için konsey gönüllülerinden, saha verisine ulaşma ve teyit amaçlı bir “mahalle gönüllüleri ağı” oluşturulması.
9- Gönüllü bağışların nerede nasıl kullanıldığının izlenebildiği şeffaf bir “afet destekleri izleme platformu” kurulması.
10- Kent konseylerinin desteğiyle “yeniden yapılanma kitle tasarım platformu” oluşturulması.
11- Yeniden yapılanma sürecine “bölgesel kalkınma paradigması” ile yaklaşılması ve buna uygun bir kurumsallaşmayla gerçekleştirilmesi.
12- Deprem bölgesinde yürütülecek tüm inşaat faaliyetlerinde başta bölgedeki kent konseylerinin de sürece katılması.
13- Kültürel ve doğal mirasın daha fazla zarar görmemesi ve doğru koruma yaklaşımlarıyla ele alınmaları için “kültürel ve doğal miras muhafızları” yaklaşımının hayata geçirilmesi.
14- Yeni yaşam alanları oluşturulurken vatandaşların geri dönüşünü destekleyecek istihdam ve üretim politikalarının düşünülmesi.
15- Yeniden yapılandırma çalışmalarında “kent merkezlerinin planlanması ve inşasına” özel bir önem verilmesi.
16- Geçici barınma alanlarında, enkaz kaldırmada uzun vadeli çevresel etkilerin düşünülmesi, doğa tabanlı yaklaşımların benimsenmesi.
17- Afete uğrayan, aile işletmelerinin ve KOBİ’lerin sorunlarının çözülmesi için, kent konseyi bileşeni meslek odalarının desteğiyle “ekonomik yeniden yapılanma destek platformu” oluşturulması.
18- Yeni canların yanmaması için hasar tespit çalışmalarının şeffaf ve bilimsel yöntemlerle yürütülmesi, tüm sonuçları açık bir şekilde paylaşılması.
19- Yapı üretim ve denetim sürecinde, planlama ve yapılaşmanın tüm aşamalarının e-Devlet üzerinden şeffaf bir şekilde izlenebilir hale getirilmesi.
20- Depremi yaşayan vatandaşların barınma sorunlarına acil çözüm bulunması.
21- Afet tehlikesini dakika dakika bekleyen İstanbul gibi kentlerde yeni nesil kentsel dönüşüm anlayışını gerçekleştirecek yasal ve yönetsel önlemlerin kent konseylerinin birikimi göz önünde bulundurularak alınması.
22- Afetlerde, kent konseylerinin de gözlemci olarak izleyebilecekleri, “sürdürülebilir GSM ve acil iletişim hatları” geliştirilmesi.
23- Afet sonrası kadınların ihtiyaç ve katılımının düşünülmesi, güvenlik ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin dikkate alınması.
24- Engelliler için özel ekonomik ve toplumsal destek programları oluşturulması, engellileri dikkate alan kentsel tasarım uygulamaları yapılması.
25- Çocukların ve gençlerin eğitsel ve gelişimsel kayıplarının önlenmesi için yoğunlaştırılmış eğitsel ve psikososyal destek programlarının uygulanması.
26- Deprem bölgesindeki sokak hayvanlarının, endemik bitki ve hayvan türlerinin hassas ekosistemlerin ve sulak alanların unutulmaması.

KİMLER KATILDI

Programda TKKB Yönetim Kurulu Üyeleri, Başkan Yardımcısı Gaziantep Kent Konseyi eski Başkanı Necati Binici, Başkan Yardımcısı Kocaeli Kent Konseyi Genel Sekreteri Sedat Köse, Ardahan Kent Konseyi Başkanı Burak Taştan, Yalova İl Genel Meclis Başkanı Hasan Soygüzel, Balıkesir Kent Konseyi Başkanı Mürsel Sabancı, Hatay Kent Konseyi Başkanı Dr. Nevide Kimyon, Eskişehir Kent Konseyi Başkanı Nuray Akçasoy, Elazığ Kent Konseyi Başkanı Rüstem Kadri Septioğlu ile TKKB Genel Sekreteri Dr. Süleyman Basa ve TKKB Akademik Danışmanı Prof. Dr. Savaş Zafer Şahin de yer aldı.