TBMM Genel Kurulu'nda bütçe görüşmeleri (3)

KILIÇDAROĞLU: BU BÜTÇE NASIL HAZIRLANDI?
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, TBMM Genel Kurulu'nda, 2019 Mali Yılı Bütçesi'nin tümü üzerinde yapılan görüşmelerde parti grubu adına söz aldı. Kılıçdaroğlu konuşmasına, Anayasa'da bütçelerin tanımını yaparak başladı. Kılıçdaroğlu, "Bütçe hakkını Anayasa Mahkemesi şöyle tanımlıyor: 'Bütçe hakkı, vergi ve benzeri gelirler ile kamu harcamalarının çeşit ve miktarını belirleme, onaylama ve bütçe harcamalarının sonuçlarını denetleme hakkıdır.' Yani aynı zamanda bir belirleme var, bir onaylama var ve bütçe harcamalarının sonuçlarını denetleme var ve bu, parlamentonun bütçe hakkıdır. Bütçe hakkı, uzun mücadelelerden sonra, monarşiye karşı verilen mücadelelerden sonra elde edilen bir haktır. Dolayısıyla, parlamentoya saygı duyan her irade, parlamentoya saygı duyan her yürütme organı bütçe hakkının, hakkıyla teslim edilmesi için ön hazırlıklarını yasaların uygun gördüğü çerçeve içinde yerine getirir" dedi.
'ÖNCEKİLER GİBİ DEĞİL'
2019 bütçesinin hazırlandığı koşullara dikkat çeken Kılıçdaroğlu, "2019 bütçesi hangi koşullarda hazırlandı, önce ona bakmamız lazım. 2019 bütçesi, daha önceki bütçeler gibi belli koşullarda hazırlanmış değildir. İki temel alan var ki bütçenin hazırlanmasında, bu iki temel alana dikkat etmemiz gerekir. Birincisi şu: Bu 2019 yılı Merkezi Hükümet Bütçesi bir ekonomik kriz döneminde hazırlanmıştır ve ekonomik krizin önümüzdeki süreçte daha da derinleşmesi beklenmektedir. İkincisiyse, bu bütçe demokratik bir ortamda değil; bir darbe döneminde, bir sivil darbe döneminde hazırlanmıştır” diye konuştu.
"2019 bütçesi toplumun hangi sorunlarına çözüm üretiyor veya üretecek?" sorusunu soran Kemal Kılıçdaroğlu, bütçeye ilişkin eleştirilerini şöyle sürdürdü:
"Öyle ya, bir ekonomik kriz var. Kriz önümüzdeki süreçte derinleşecek, peki krizin faturasını kim ödeyecek? Bütçe, krizin faturasını kimin ödeyeceğini gösteren temel bir belgedir. Bakıyoruz bütçeye, asgari ücretin altında ücret alan, asgari ücret demiyorum, ya da geliri olan 1 milyon 800 bin kişi var. 1 milyon 800 bin kişi asgari ücretin altında ücret alıyor ve bunlar ailelerini geçindiriyorlar, bunlar elektrik parası, doğal gaz parası, okul masrafı vesaireyi karşılıyorlar. Bu bütçe 1 milyon 800 bin kişinin yarasına merhem olacak bir hüküm içeriyor mu? Hayır. Geçiyorum; asgari ücretliler yani altı ayda 1603 lirayla geçinmek zorunda olan asgari ücretliler. Asgari ücretlilerle ilgili, ki bunların sayısı da 6 milyon 700 bin kişi, 6 milyon 700 bin kişinin, asgari ücretlinin yarasına merhem olacak bir düzenleme var mı? O da yok. Geçiyorum; işsizlik, işsizlik bütün kötülüklerin anasıdır. İşsiz adam kendisini, çoluk çocuğunu geçindirmek için bir noktaya gelir ki her yola başvurur. İşsizlikle mücadele etmenin iktidarın, muhalefetin değil, aslında hepimizin ortak görevi olması gerekir. Kişinin işsiz kalması ne demektir? Kişinin geçinemez noktaya gelmesi ne demektir? Ne zaman yapıyoruz bunu? 21'inci yüzyılda."
'BU BÜTÇE NE GETİRİYOR?'
Bütçenin esnafa da herhangi bir getirisi olmadığını iddia eden CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, şunları kaydetti:
"Bu bütçe ne getiriyor? Esnafa bir şey getiriyor mu bu bütçe kanunu, ne getiriyor esnafa? Hiçbir şey getirmiyor. Gidin bakın, Ankara'da Siteler var, mobilyanın merkezidir Ankara'da. Gidin bir sorun esnafa ya 'Durumunuz nedir?' diye. Ağlayacaktır, ağlayacaktır. Gidin başka yerlere, esnafa sorun, kaç esnaf dükkan kapattı bir sorun bakalım. Kirasını ödeyemeyen esnaf var arkadaşlar, kirasını ödeyemeyen. Bakın, kamyoncu esnafını hiç dinlediniz mi acaba, kamyoncu esnafını? Hangi cezalarla muhatap oluyor, mazotu kaçtan alıyor? 10 numaralı yağ nedir biliyor musunuz? Mazotu almamak için 10 numaralı yağ kullanıyorlar, daha ucuzdur diye. Kamyon satışlarındaki daralma yüzde 80. Borçlu vatandaşlara ne getiriyor bu bütçe? Öyle ya, vatandaş da borç batağında, ne getiriyor borçlu vatandaşlara, bir kolaylık getiriyor mu? Borçlarını rahat ödesinler diye bir avantaj sağlıyor mu, buna baktık. AK Parti hükümetleri döneminde vatandaşların borcu tam 79 kat artmış vaziyette, 79 kat. Borç ne kadar biliyor musunuz? 522 milyar lira. Vatandaş borç batağında, nefes alamıyor. 522 milyar lira, resmî rakamlar bunlar, bizim bulduğumuz rakamlar değil. 522 milyar lirayı bu vatandaş nasıl ödeyecek arkadaşlar? İnsaf denen bir şey var. Bakın, sadece tüketici kredisi borçları, tüketici kredisi yani bankadan para çekiyor gidip evinin rızkını sağlayacak, artış miktarı 229 kat, 56 milyon liradan 12 milyar 833 milyon liraya çıkmış vaziyette. 56 milyon nerede, 12 milyar 833 milyon nerede arkadaşlar? Ya, insanda biraz vicdan olur, insan biraz vatandaşını düşünür. Ya, bu vatandaş nereye gidiyor? Vatandaş siyasetle ilgilenmiyor neden biliyor musunuz? Türkiye nereye gidiyor diye ilgilenmiyor. Vatandaşın derdi; Akşam eve nasıl ekmek götüreceğim, nereden para bulacağım? Vatandaşın derdi bu."

Besti KARALAR/ANKARA, (DHA)