‘Süper burunlar’ göz açtırmıyor

Ankara’da yetiştirilerek Türkiye’nin dört bir yanındaki gümrük kapılarındaki görev yerlerine gönderilen dedektör köpekler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı bünyesinde 2000'li yılların başında kullanılmaya başlandı. Gümrük kontrollerinde en çok faydalanılan tür olan ‘narkotik’ dedektör köpekleri, doğal ve sentetik uyuşturucuların tespitinde görev alıyor. ‘Çay-tütün’ köpekleri ise ülkeye kaçak yollardan sokulmaya çalışılan çay ile sigara, puro, nargile tütünü gibi tütün mamullerinin tespit edilmesine, ‘silah-mühimmat-patlayıcı’ dedektör köpekleri ise yasa dışı silah, bomba, patlayıcı madde trafiğinin önüne geçilmesine önemli katkı sağlıyor. Öte yandan, geçen yıl itibarıyla Doğu ve Güneydoğu sınır kapılarında ferdi ve toplumsal asayiş olaylarına müdahalede kullanmak amacıyla yetiştirilmeye başlanan ‘asayiş ve devriye’ köpekleri ise idarecileriyle birlikte taşrada görevlerini yerine getiriyor.

ZORLU EĞİTİM SÜRECİ

Gümrük Muhafaza Bölge Amiri ve uzman eğitmen Müslüm Dilsiz, dedektör köpeklerin görev yerlerine gönderilmeden önce Akyurt’taki eğitim merkezinde aylar süren zorlu eğitimlerden geçirildiğini anlattı. Köpeklere çay ve tütün, uyuşturucu madde ile silah ve mühimmat konularında uygulamalı eğitim verdiklerini ifade eden Dilsiz, 90'ı narkotik, 20'si çay ve tütün, 15'i patlayıcı-silah-mühimmat, 6'sı asayiş devriye alanında olmak üzere 133 dedektör köpeğin taşrada kaçakçılıkla mücadele faaliyetlerinde etkin şekilde kullanıldığını, 20 dedektör köpeğin ise eğitimlerinin devam ettiğini kaydetti. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı çatısı altında faaliyet gösteren Ankara’daki Köpek Eğitim Merkezi'nin Dünya Gümrük Örgütü nezdinde ‘Bölgesel Köpek Eğitim Merkezi’ olarak akredite edildiğine ve 2017'de hizmete başladığına dikkat çeken Dilsiz, gümrüklerdeki kaçak ürünlerin büyük kısmının dedektör köpekler sayesinde ele geçirildiğini bildirdi. Dilsiz, dedektör köpeklerin görev süreleri boyunca da yüksek performans sergilemelerine özel önem gösterildiğini vurgulayarak, köpeklerin çalıştıkları süre içerisinde farklı düzeylerde ve branşlarda eğitimler almaya devam ettiğini ifade etti. Narkotik eğitimlerinin 14 hafta sürdüğüne işaret eden Dilsiz, patlayıcı-silah-mühimmat eğitimlerinin 16, çay ve tütün eğitimlerinin 11, asayiş devriye eğitimlerinin ise 10 haftada tamamlandığı bilgisini verdi.

HER TÜRLÜ ORTAMA DUYARLI

Dilsiz, dedektör köpeklerin gümrüklü sahalarda karşılaşabilecekleri kaçakçılık senaryolarına hazırlanmaları için eğitimlerin açık ve kapalı simülasyon alanlarında yürütüldüğünü belirterek, şöyle konuştu:"Eğitimde günlük rutin, sabah temizliğiyle başlar. İdarecisi, sorumlu olduğu dedektör köpekle gezintiye çıkar. İlk olarak branşına uygun eğitimler verilir. Madde tanıtım eğitimlerinin 3. haftasında farklı mekanlarda kokuları pekiştirici eğitimler verilir ve her türlü ortama duyarlı olmaları öğretilir. Daha çok Alman çoban köpeği, Belçika Malinoisi, Labrador, Teriyer ırkı köpeklerle çalışıyoruz. Köpekleri 1 yaşından önce temel eğitim kurslarına almıyoruz, oyun oynama güdülerini artırıcı sosyalizasyon eğitimleri veriyoruz. 1-2,5 yaşlarındaki köpeklerden başarılı olanlarla devam ediyoruz. Yeni teknoloji ve dedektör köpekler sayesinde geçen yıl 26,8 ton uyuşturucu, 132 ton çay, 13,9 milyon paket sigara ele geçirildi.”