Haşim KILIÇ
Oluşturulma Tarihi: Ocak 28, 2021 00:42
Ankara Olgunlaşma Enstitüsü, bir Başkent değeri olan ve sadece Ankara keçisi tiftiğinden üretilen ‘sof’ kumaşını dokuyarak yok olan bir kültürü yeniden canlandırdı.
Sof kumaşının 16. ve 18. yüzyıllar arasında Ankara’dan pek çok Avrupa kentine satıldığını, tiftik dokumacılığıyla birlikte 300 yıl boyunca Ankara’nın en önemli gelir kaynağı olduğunu belirten Ankara Olgunlaşma Enstitüsü Müdürü İlknur Koçbıyık, “Tiftik önceden köy kadınları tarafından eğriliyordu ancak zamanla bu işi yapan kadınlar azaldı, sof kumaşı da ortadan kayboldu” dedi. Enstitüsü olarak 2 yıllık bir Ar-Ge çalışması çalışması sonucu herhangi bir sentetik kullanmadan sof kumaşını tekrar elde ettiklerini belirten Koçbıyık, “Kumaşımızı dokuduk ve ceket yaptık. Bir koleksiyon üretip, sergilemek istiyoruz” diye konuştu.
AMAÇ GELECEK KUŞAKLARA AKTARMAKSof kumaşının, az buruşması, hafif ve elastik yapıda olması, yazın serin kışın sıcak tutması ile birlikte zararlı güneş ışınlarını geçirmemesi ve nemden korumasının bu kumaşı çok değerli kıldığını kaydeden Koçbıyık, “Amacımız Ankara keçisi üreticiliğini ve tiftik üretimini artırmak, sof dokumacılığını öğretmek ve istihdam alanı yaratmak, doğal ve sürdürülebilir kumaş ve malzeme üretimini teşvik edip doğal kaynaklarımızı korumak, unutulan bu dokumayı yaşatarak, gelecek kuşaklara aktarmak” olarak sıraladı.
HAYVAN DOĞRU BİR ŞEKİLDE KIRPILMALISof kumaşının 1-3 yaş arasındaki Ankara keçisinden alınan tiftikle yapıldığın altını çizen Ankara Olgunlaşma Enstitüsü El Sanatları Alan Şefi Didem Özkurucuklu, “Hayvanın gıdık bölgesi ve ense üstündeki yani hiç sürtünmeye maruz kalmamış ve temiz tüyleri kullanılıyor. Burada önemli olan doğru bir şekilde hayvanı kırpmak” bilgisini verdi. Sof kumaşından 5 parçanın şu an sadece Ankara Etnografya Müzesi’nde bulunduğunu kaydeden Özkurucuklu, şöyle devam etti: “En büyük sıkıntı tiftik ipini elde etmek. Ankara’da üretilen tiftik, ortalama 35 liradan yurtdışına satılıyor. Biz Suriye ve Irak’tan tekrar bu tiftiği ip olarak kilosunu 350 dolardan geri alıyoruz. Tiftik ipi tekstilin temelini oluşturuyor. Tiftik yününün eğrilip ip haline getirilmesi ve dokunması ülke sınırları içinde olmalı. Bu konuda devlet desteği gerekli.”
DOĞAL TİFTİKTEN ÜRETİLİYORTekstil sanayinde, hayvansal lifler arasında uzunluğu, mukavemeti, parlaklığı ile önemli bir yere sahip olan tiftik, dünya literatürüne ‘Ankara Keçisi’ olarak geçiyor. Yüksek kalitesi sayesinde ‘elmas iplik’ ve ‘asil yün’ olarak da biliniyor. Sof kumaşı, tarihte ‘Engürü sofu’ olarak biliniyor ve Osmanlı döneminde padişahlar tarafından da tercih ediliyordu. Sadece doğal tiftikten üretilen iplerden yapılan sof kumaşı, bu yüzden çok değerli görülüyor.
Ankara Olgunlaşma Enstitüsü tarafından hazırlanan ceket, şu an sof kumaşından yapılan tek giyilebilir ürün olma özelliği taşıyor.