Prostat kanserine, “aşı” ile tedavi

Prostat kanserinde, hormon ve kemoterapi seçeneklerinin yanı sıra artık “aşı” ile tedavi de mümkün hale geldi. Metastatik prostat kanseri hastalarına uygulanabilen aşı, hastaların ortalama yaşam süresini uzatıyor, sağ kalma oranını artırıyor. Şu an sadece ABD’de uygulanabilen aşı yöntemi, genel sağlık durumu iyi, ağrısı bulunmayan hastalara üçer ay arayla 3 doz yapılıyor. Bir kişi için uygulanan aşı tedavisinin maliyeti, 90 bin doları buluyor. Aşı, Türkiye’de geri ödeme kapsamında bulunmuyor. Sadece ABD’deki merkezde yaptırılması gerekiyor.

TÜRKİYE İÇİN CİDDİ HALE GELECEK

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Erman, prostat kanseri görülme sıklığının ülkeden ülkeye değişiklik gösterdiğini söyledi. Hastalığın en sık ABD ve İskandinav ülkelerinde görüldüğünü ifade eden Erman, “Bunda, hem yaşlı sayısının yüksekliği hem de prostat kanserinin siyah ırkta daha çok görülüyor olması etkili” diye konuştu. Hastalığın Türkiye’de yaşlı oranının fazla olmadığından henüz ilk sıralarda yer almadığını dile getiren Erman, hastalığın yavaş seyirli olduğundan tanı koymakta sıkıntı yaşanabildiğini belirtti. Erman, “Türkiye için büyük bir problem gibi değil ama zaman içinde daha ciddi hale gelecek” diye konuştu. Prostat kanserinin ABD’de erkeklerde görülen kanserler içinde ilk sırada yer aldığını ifade eden Erman, bunun Türkiye’de 5-6’ıncı sırada yer aldığını söyledi.

YENİ İLAÇLAR TÜRKİYE’DE

Erman, erken tanı durumunda hastalığın cerrahi ile ortadan kaldırılabildiğini, ameliyata uygun olmayan hastalara ise radyoterapi uygulandığını anlattı. Tümörün, bir başka organa yayılması (metastaz) halinde tüm vücudu kapsayan metotların uygulanması gerektiğinin altını çizen Erman, şunları kaydetti:
“Hastalık, metastatik bir hale geldiğinde sistemik tedavilere başvurulmalı. Bunda da erkeklik hormonu testesteronun baskılanması uygulanıyor. Bu, 1940’lardan bu yana biliniyor. Hormonlu terapiler uygulanıyor ve 2000’li yıllardan itibaren metastatik prostatik kanserine kemoterapi de veriliyor. 2000 yıllarda kullanılan bir ilaç vardı ama bu seçenekler tükendiğinde ne yapacağımızı bilemiyorduk. Çünkü, hastalık uzun soluklu, tedavi seçenekleri bitiyor. Geçmişte, mevcut tedaviler sadece hormonal tedavi ve kemoterapi şeklindeydi. 2010 yılından itibaren önemli gelişmeler oldu. Tedavilere ek olarak yeni hormonal terapiler uygulanmaya başlandı. İki farklı ilaç üretildi. Bunlardan bir hormon terapi ve bir de kemoterapi ilacı Türkiye’de kullanıma girdi. Her iki ilaçta geri ödeme kapsamında, ancak çok pahalı. Kemikleri güçlendiren bir hormon terapi ilacının da ülkeye gelmek üzere olduğunu biliyoruz.”

MALİYETİ 90 BİN DOLAR

Erman, kemoterapi, hormonal terapi dışında prostat kanserin de artık “aşı” seçeneğinin de söz konusu olduğunu ifade ederek, “Hastadan aldığımız hücreleri uyararak hastaya geri verdiğiniz bir yaklaşım var. Bu, aslında onkoloji tarihinde bir ilktir. Çünkü, kanser aşısıdır.” diye konuştu. Aşının, sadece prostat kanserine özgü olduğunun altını çizen Erman, şöyle devam etti:
“Aşı, spesifik prostat kanseri içindir. Çok pahalı bir tedavi. Çünkü, 3 uygulama yapılıyor ve toplamda bir kişi için aşının maliyeti 90 bin dolar tutuyor.
Aşı, şu anda sadece ABD’de yapılıyor. Almanya’da da başlaması için bir merkez oluşturulması için uğraşılıyor. Aşı, metastatik prostat kanseri hastalarına yapılıyor. Ancak, aşı yapılabilmesi için hastada ağrı şikayetinin bulunmaması, genel sağlık durumunun iyi ve hastalığın yavaş seyirli olması şartı aranıyor. Hastanın kilo kaybetme sürecinde olmaması ve idrara çıkmada güçlük çekmiyor olması isteniyor. Çünkü, aşının etki etmesi için birkaç ay gerekiyor. Bu nedenle, tedaviden hızlı etki ihtiyacı olan hastalara yapılamıyor.”

YAŞAM SÜRESİNİ UZATIYOR

Erman, aşının bir hasta için üçer ay arayla toplam 3 doz uygulandığını belirterek, “Bir ilk olan kanser aşısı, gerçekten fayda sağlıyor” dedi. Aşı ile hastanın ortalama yaşam süresinin anlamlı ölçüde uzadığını vurgulayan Erman, yan etkisinin tıbben kabul edilebilir düzeyde olduğunu, yaygın kullanılmamasına ilişkin tek sorunun maliyetinden kaynaklandığını söyledi. Aşının, sadece özel bir merkezde yapıldığını, aşının getirtilerek ilgili hastanede yapılmasının söz konusu olmadığının da altını çizen Erman, “Aşı, getirtilip uygulanamıyor, sadece özel merkezinde uygulanıyor. Hastanın, orada tedavi olması gerekiyor. Merkez ABD’de, ancak Almanya’ya açılması gündemde” diye konuştu. Erman, kanser aşısının maliyetinden dolayı Türkiye’ye gelmesini düşünmediğini belirterek, “Aşı, biraz uzakta görünüyor şu an ve çok maliyetli” ifadesini kullandı.