Müzelerde tarih ve sanat bir arada

Ankara ‘Kültür Şehri’ unvanını fazlasıyla hak ediyor. Şehrin kültür hayatında müzelerin yeri ise yadsınamaz. 50’den fazla müzeyi bünyesinde barındıran Ankara, bu özelliğiyle Türkiye’nin en çok müzeye sahip şehirlerinden biri. Daha çok tarihi Ulus bölgesinde ve Ankara Kalesi’nde bulunan müzeler, ziyaretçilerini tarihin derinliklerine doğru bir yolculuğa çıkarıyor. Son yıllarda özel girişimlerle kurulan müzeler de, şehrin kültür ve sanat hayatındaki yerini almaya başladı. Ankara’nın dört bir yanında hizmet veren müzeler, klasik eserlerden çağdaş yapıtlara, sanatın her türlü alanına ev sahipliği yapıyor.

MEDENİYETLERİN BULUŞMA NOKTASI

Bugün kendine özgü koleksiyonları ile dünyanın sayılı müzeleri arasında yer alan Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde, Anadolu arkeolojisi, Paleolitik Çağ’dan başlayarak günümüze kadar kronolojik bir sırayla sergileniyor. Müze, Ankara Kalesi’nin yanı başında yer alan tarihi Mahmut Paşa Bedesteni’nde hizmet veriyor. Anadolu’nun binlerce yıllık tarihinden geriye kalan nadide eserleri bünyesinde barındıran müze, 1997 yılında 68 müze arasında ‘Avrupa’da Yılın Müzesi’ unvanını aldı.

ANKARA İÇİN ÖNEMLİ BİR SİMGE

1925 yılında inşa edilen Ulucanlar Cezaevi’nin geçmişi, Türk siyasi hayatından kesitler sunuyor. Birçok yazarın, şairin, gazetecinin, politikacının, sinemacının yolu geçti Ulucanlar’dan. Açık kaldığı 81 yıl boyunca farklı suçlardan pek çok mahkumun kaldığı cezaevi, Altındağ Belediyesi tarafından müze ve kültür sanat merkezine dönüştürüldü. Koğuşlar o günkü koşullara uygun olarak düzenlendi. Avlular da, Ulucanlar Cezaevi’ne ait fotoğrafların yer aldığı bir açık hava sergisi görevini üstleniyor. Ulucanlar Cezaevi Müzesi’nde idamların yapıldığı dar ağacı da sergileniyor. 6. Koğuş ise, Ulucanlar’da kalmış tanınmış isimlere ait bilgi, belge ve eşyaların bulunduğu koğuş olarak düzenlendi.

AÇIK HAVA KÖY MÜZESİ

Ankara’da adından sıkça söz edilen Altınköy, yerli ve yabancı turistlerin yeni yeni keşfettiği bir turizm merkezi olma yolunda ilerliyor. Altınköy Açık Hava Müzesi; hızlı kentleşme ile giderek yok olmaya başlayan köy kültürünün yaşatılması ve gelecek kuşaklara aktarılması gayesi ile Altındağ Belediyesi tarafından hayata geçirildi. Altınköy Açık Hava Müzesi Projesi’yle, Karadeniz Bölgesi’nde kaderine terk edilen ağaç evlere de sahip çıkıldı. Evlerin her birine farklı fonksiyonlar yüklendi. Otel olarak kullanılmak üzere evlerden 5 tanesi, misafir konağı olarak restore edildi. Altınköy, camisi, okulu, demir ve kalay atölyeleri, taş fırını, köy evleri, yel değirmeni ve asma köprüsü ile ilgi topluyor. Müzede, kaybolmaya yüz tutmuş kimi meslekler de yaşatılıyor.



KENTİN İLK SANAYİ MÜZESİ

Kalenin girişindeki Rahmi M. Koç Müzesi, Ankara’nın ilk sanayi müzesi olma özelliğini taşıyor. Müze, Çengelhan ve Safranhan olmak üzere restore edilen iki tarihi handa hizmet veriyor. 2005 yılında açılan, endüstriyel mirasın aynası konumundaki müze, ulaşım, sanayi ve iletişim tarihine ışık tutmak amacıyla kurulurken, koleksiyonunda, Ankara ve Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili objelere de yer veriliyor. Müzede, minyatür modellerin yanı sıra sandal ve otomobil gibi birebir ölçülerde eserler de görülebiliyor. Çengelhan’ın hemen altındaki, 1511 yılında yaptırılan ve uzun yıllar Anadolu Kervansarayı olarak kullanılan Safranhan da, 2012 yılında Rahmi M. Koç Müzecilik ve Kültür Vakfı tarafından satın alınarak, aslına sadık kalınarak restore edildikten sonra, müzenin uzantısı olarak ziyarete açıldı.



METRUK BİNALAR MÜZE OLDU

Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi, mühendis-koleksiyoner Yüksel Erimtan’ın yıllar içinde biriktirdiği eserlerin bir koleksiyon haline gelmesiyle, eserlerin toplumla paylaşılması düşüncesi sonucu kuruldu. Ankara Kalesi’nde metruk haldeki üç evin dönüştürüldüğü müze, 2015 yılında hizmet vermeye başladı. Müzede, Tunç Çağı’ndan Bizans dönemine kadar uzanan süreci yansıtan 2 bin eser yer alıyor. Ankara’nın ilk özel arkeoloji ve sanat müzesi olma özelliği taşıyan Erimtan Müzesi’nde tabletler, sikkeler, mühürler, kemerler, cımbız ve ayna gibi eserler sergileniyor.



ANTİK DÖNEMİN EN BÜYÜKLERİNDEN

Ankara’da antik dönemden kalma alanlar arasında en önemlisi Roma Hamamı. Dünyanın en büyük hamamlarından biri olma özelliğini taşıyan Roma Hamamı, Ulus’ta Çankırı Caddesi üzerinde bulunuyor. Hamamın bulunduğu alanın bir höyük olduğu biliniyor. Bu yer, Frig, Roma, kısmen de Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde yerleşim yeri olarak kullanılmış. Hamamın ısıtma katları ile servis kısımları gözle görülebilen kalıntıları arasında yer alıyor. Yaklaşık 65 bin metrekarelik bir alanı kapsayan ören yerinde Roma devri Ankara’sından toplanmış olan yazıtları kapsayan zengin bir koleksiyon hamamda sergileniyor.



İKİ KATLI TAŞ BİNA

TCDD Demiryolları Müzesi ve Sanat Galerisi yakın tarihimize ışık tutan, Türkiye Cumhuriyeti’nin ve TCDD’nin kuruluş yıllarında kullanılmış orijinal eserlerin sergilendiği müzelerden biri. Ankara Gar kompleksi içerisinde bulunan ve Ulu Önder Atatürk’ün talimatı gereği demiryolları mimarlarından Kemal Süha Esen tarafından ‘Ankara Oteli’ olarak 1924 yılında projelendirilen iki katlı taş bina, 1990 yılında TCDD tarafından restore edilerek giriş katı sanat galerisi, ikinci katı da Demiryolları Müzesi olarak ziyarete açıldı.



EŞSİZ PUL KOLEKSİYONLARI

Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla Türk halkının inşaat yatırımlarını desteklemek ve gerekli kredileri sağlayabilmek için kurulan Emlak ve Eytam Bankası’nın tarihi binası, PTT tarafından restore edilerek 2013’te PTT Pul Müzesi’ne dönüştürüldü. Müzede dünya, Osmanlı Devleti, Anadolu Hükümeti, Türkiye Cumhuriyeti Pulları ile 7 ayrı temadan oluşan Tematik Pullar sergileniyor. Müzede ayrıca, Geçmişten Günümüze Posta, İstiklal Harbi’nde PTT ve Nostaljik PTT alanları da dikkat çeken bölümler arasında yer alıyor.



1927 YILINDA KURULDU

Devlet Resim ve Heykel Müzesi, mimar Arif Hikmet Koyunoğlu tarafından Atatürk’ün talimatı üzerine 1927 yılında kuruldu. 1980’de yenilenerek müze olarak hizmete giren bina, kısa bir zaman içerisinde modern bir müzenin tüm özelliklerine sahip bir kuruluş haline geldi. Müzede 19. yüzyıl başından günümüze kadar Türk resim sanatı ve yaklaşık 100 yıllık geçmişi olan Türk plastik sanatının seçkin örnekleri sergileniyor. Ayrıca çeşitli opera eserlerinin sahnelendiği Operet Sahnesi de, müze bünyesinde yer alıyor.



ANADOLU YAŞANTISINDAN İZLER

Etnografya Müzesi’nde, Anadolu’nun çeşitli yörelerinden derlenmiş halk giysileri, süs eşyaları, ayakkabı, takunya, keseler, oyalar, uçkurlar, peşkirler, bohçalar, yatak örtüleri, gelin kıyafetleri, damat tıraş takımları gibi eşyalar yer alıyor. Mustafa Kemal Atatürk’ün ilk istirahatgahı olan Etnografya Müzesi, 1953 yılına kadar Atatürk’ün naaşına ev sahipliği yaptı.



ESKİ MECLİS BİNASI MÜZE OLDU

II. Türkiye Büyük Millet Meclisi binası, işlevini 27 Mayıs 1960 tarihine kadar 36 yıllık bir dönem boyunca sürdürdü. 30 Ekim 1981 tarihinde Cumhuriyet Müzesi olarak ziyarete açıldı. Müzede, özgün eşyaları ile meclis toplantı salonu, Atatürk ilke ve inkılaplarının anlatıldığı odalar, belgeler, fotoğraflar ile bazı şahsi eşyalar sergileniyor.



CUMHURİYET’İN İLK MECLİS BİNASI

Ulus Meydanı’nda bulunan I. Türkiye Büyük Millet Meclisi binası 23 Nisan 1920 ile 15 Ekim 1924 tarihleri arasında I. Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak kullanıldı. Mustafa Kemal Atatürk’ün doğumunun 100. yılı kutlamaları çerçevesinde restorasyon ve teşhir tanzim çalışmaları yapılarak 23 Nisan 1981’de Kurtuluş Savaşı Müzesi olarak yeniden açıldı.



KRAL MİDASI’IN TÜMÜLÜSÜ

Başkent’e 73 kilometre uzaklıktaki Polatlı, İç Anadolu’nun en önemli antik kentlerinden birisi olan Gordion’a ev sahipliği yapıyor. MÖ 3 bin yılının sonlarında (Eski Tunç Çağı) kullanıldığı bilinen Gordion Antik Kenti’nde bu çağdan başlayarak Hititler, Phyrigialılar, Persler, Yunanlar ve Romalılara ait çeşitli yerleşme tabakaları tespit edildi. Gordion’da, 80’den fazla tümülüsün en büyüğünün Kral Midas’a ait olduğu düşünülüyor. Tümülüsün hemen karşısında Gordion Müzesi bulunuyor. Müzede, kazı alanında bulunan çeşitli eserler sergileniyor.



SATRANÇ KOLEKSİYONLARI

Hamamarkası’nda tarihi dokuyu yansıtan Ankara evi mimarisinde hizmete açılan Gökyay Vakfı Satranç Müzesi, Türkiye’nin ilk satranç müzesi olma özelliği taşıyor. Müzede, 110 ülkeden 700’ün üstünda satranç takımı sergileniyor. Müzede belirli zamanlarda müzik dinletileri ile fotoğraf sergileri de açılıyor.



12 YILDIR HİZMET VERİYOR

Ankara’nın özel müzelerinden biri olan Mustafa Ayaz Müzesi ve Kültür Merkezi, 2007 yılından beri hizmet veriyor. Toplam yedi kattan oluşan müzede sergi salonları, müze alanı, atölye odaları bulunuyor. Müze, sergiler ve farklı sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapıyor.



KOLEKSİYON MÜZESİ

Başkent sanat hayatına en son katılan müzelerden biri olan Müze Evliyagil, iş adamı ve koleksiyoner Sarp Evliyagil’in girişimleriyle İncek’te kuruldu. Müzede, Evliyagil’in sahip olduğu koleksiyon, belirli aralıklarla ve farklı odaklar etrafında düzenlenen sergilerle sunuluyor.



İSMET İNÖNÜ’NÜN EVİ

Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü’nün 48 yıl boyunca yaşadığı Pembe Köşk, yılın belli dönemlerinde ziyarete açılıyor. Pembe Köşk’te halen, İsmet İnönü’nün kızı Özden Toker ikamet ediyor. Binada, İsmet İnönü’nün kullandığı özel eşyalar, fotoğraflar yer alıyor.



MODERN SANAT MERKEZİ OLDU

Ankara Adliyesi’nin hemen arkasında yer alan Cermoden, yıl boyunca sergiler, konserler, söyleşiler, atölyeler, sahne ve tiyatro faaliyetleriyle hizmet veriyor. Bugüne kadar Dali, Andy Warhol, Picasso, Edward Munch, Erwin Olaf, M.C. Escher gibi sanatçıları ve özel/krurumsal sanat koleksiyonlarını Ankaralı sanatseverlerle buluşturan CerModern, sanatçı rezidans programı ve Hub Sanat Mekan adlı sergi alanıyla genç sanatın görünürlüğüne olanak sağlıyor.



ULUS’TA YENİ BİR MÜZE

Ulus meydanda bulunan İş Bankası’nın tarihi binası, 1929 yılında İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından tasarlandı. Banka asansörü, lüks mobilyaları, kış bahçesi, mermer kaplamalarıyla döneminin en parıltılı örneklerinden olan tarihi bina, müzeye dönüştürüldü. İktisadi Bağımsızlık Müzesi olarak Ankaralıların hizmetine sunulan müzede, İş Bankası ve Türkiye’nin tarihine ışık tutan belgeler yer alıyor.