Milli Mücadele’nin kalbinde Atatürk’ün ilk 24 saati
Güncelleme Tarihi:
Atatürk, bundan tam 100 yıl önce Ankara’ya ilk adımını attı. Dikmen sırtlarında vatandaşlar ve Seymenlerden oluşan binlerce kişi, Mustafa Kemal Paşa’yı büyük bir coşkuyla karşıladı. Cumhuriyet yolculuğunda önemli bir yeri olan 27 Aralık 1919, karanlıktan aydınlığa dönüşün başlangıcı olarak tanımlandı ve ‘Kızılca Gün’ olarak adlandırıldı. Atatürk Kızılca Gün’ün akşamında şimdilerde Meteoroloji Genel Müdürlüğü olarak kullanılan Ziraat Mektebi’ne yerleşti ve buradaki ilk 24 saatinde tarih kitaplarına not düşen önemli kararlara imza attı.
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk ve Heyet-i Temsiliye üyeleri, Anadolu’da başlatılacak Ulusal Bağımsızlık Mücadelesi’nin merkezinin Ankara olarak belirlenmesinin ardından, 18 Aralık 1919 günü Sivas’tan Ankara’ya doğru yola çıktı. İlk adresleri Kayseri ve Mucur’da birer gün kalan heyet, daha sonra Kırşehir-Karaman güzergâhını kullanarak 27 Aralık Cumartesi, Ankara’ya ulaştı. Gölbaşı’ndan Ankara’ya giren Atatürk, Ankara halkının yanı sıra köylerden ve kasabalardan akın akın gelen 3 bin atlı ile 700 yaya Seymen'in oluşturduğu ‘Seymen Alayı’ ile karşılandı. Atatürk önderliğindeki heyet; Dikmen’den Yenişehir-Radyoevi-Ulus Meydanı yolundan dönemin ‘Hükümet Konağı’na (Eski Ankara Valiliği Hizmet Binası) ulaştı. Atatürk Hükümet Konağı’nda bir süre dinlendikten sonra kendisine tahsis edilen ve şimdilerde Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü olarak kullanılan Ziraat Mektebi’ne yerleşti. Atatürk yaklaşık 4 ay boyunca Milli Mücadele'yi yönettiği Ziraat Mektebi’nde önemli kararlara imza attı. Hürriyet Ankara, yeni Türkiye’nin kalbi olan o binada Atatürk’ün ilk günlerini araştırdı. İşte Atatürk’ün Ziraat Mektebi’nde geçirdiği ilk 24 saat:
MERKEZİN ANKARA OLDUĞUNU AÇIKLADI
Mustafa Kemal Paşa’nın geç saatlerde geldiği Ziraat Mektebi’nde ilk icraatı Heyet-i Temsiliye adına bir duyuru yapmak oldu. Atatürk tarafından kaleme alınan Nutuk’ta o duyuruya, “Sivas’tan Kayseri yoluyla Ankara’ya gitmek üzere yola çıkan Heyet-i Temsiliye, bütün yol boyunca ve Ankara’da, büyük ulusumuzun sıcak ve içten yurtseverlik gösterileri içinde bugün buraya geldi. Ulusumuzun gösterdiği birlik ve dayanç (azim), ülkemizin geleceğini güven altına alma konusundaki inancı sarsılmaz bir biçimde destekleyecek niteliktedir. Şimdilik Heyet-i Temsiliye merkezi Ankara’dadır. Saygılarımızı sunarız efendim” ifadeleriyle yer verildi.
Kurtuluş Savaşı yıllarında karargâh olarak kullanılan binada, Atatürk ve İsmet İnönü Milli Mücadele için önemli kararlara imza attı.
ANKARA HALKININ TEMSİLCİLERİYLE BULUŞTU
28 Aralık 1919 Pazar günü ise Atatürk, Ankara halkının temsilcileriyle Ziraat Mektebi Salonu’nda toplantı yaptı. Uzun bir konuşma yapan Atatürk, katılımcılara “Efendiler! Milli Teşkilat’ımızın bugün takip ettiği gaye vatanın parçalanmaktan ve milletin esaretten kurtarılmasına yöneliktir” mesajını verdi. Heyet-i Temsiliye üyesi olan, aynı zamanda da Atatürk’ün isteği üzerine Kurtuluş Savaşı süresinde yaşananları kaleme alan Mazhar Müfit Kansu; ‘Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber’ adlı eserinde toplantı hakkında, “Paşa, saatlerce imtidât eden nutkunu söyledi. Bu konferans halk üzerinde iyi bir tesir bıraktı ve vaziyet hakkında halk tenevvür etti. Halk büyük bir memnuniyet içinde Mektepten ayrıldı” bilgisini paylaştı.
YENİ CUMHURİYETİ YARATACAK BİNA
‘Türk’ün Ateşle İmtihanı’ adlı kitabında Halide Edip Adıvar kendisinin de Atatürk ile birlikte zaman geçirdiği o bina ile ilgili şu ayrıntıları aktarıyor: “İşte bu yer, yeni bir hükümeti ve yeni cumhuriyeti yaratacak binaydı. Bunu, vaktiyle ittihatçılar Ankara’da Ziraat Okulu olarak kurmuşlardı. Şimdi, okul kullanılmadığı için çiftlikte kalan öğrenci yoktu. Ve bize orada yer vereceklerdi.”
BİLİYOR MUYDUNUZ?
İlk Genelkurmay Karargâhı olma özelliği taşıyan binanın bulunduğu mahalleye bu nedenle ‘Karargâhtepe’ ismi verildi. Yine aynı nedenle binanında çevresindeki sokaklar ‘Komut, Atış ve Tümen’ gibi isimler adlandırıldı, tam sınırındaki mahalleye de Subayevleri ismi verildi.
Günümüzde Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü olarak kullanılan binada; Atatürk’ün kullandığı odalardan biri, döneme ait eşyalarla birlikte 1952 yılından bu yana ‘Atatürk Odası’ adıyla muhafaza ediliyor.