Meraklısına her yönüyle yeni karayolları

Arife Yıldız ÜNAL (AA)

KARAYOLLARI Genel Müdürlüğü, Türkiye'yi yeni karayolu ağlarıyla donatacak 24 önemli projeyi Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle hayata geçirecek.
Kuzey Marmara Otoyolu Projesi Odayeri-Paşaköy kesimi (3. Boğaz Köprüsü dahil) projesiyle, İstanbul'daki transit trafik yükünün hafifletilmesi, araçların şehir içi trafiğine girmeden erişim kontrollü, yüksek standartlı, kesintisiz, emniyetli ve konforlu bir yol ile zamandan tasarruf edilerek transit geçişin sağlanması, diğer ulaşım modlarıyla gerekli ve yeterli entegrasyonun sağlanmasıyla, İstanbul şehir içi trafiğinde yaşanan yoğunluğun azaltılması, yoğun trafikten kaynaklanan hava kirliliği ve çevre sorunlarının ortadan kaldırılması, yaklaşık 1 milyar 450 milyon doları enerji, 335 milyon doları işgücü kaybı olmak üzere toplam 1 milyar 785 milyon dolar ekonomik kaybın önüne geçilmesi hedefleniyor.
 Proje güzergahı Odayeri Kavşağından başlayarak Paşaköy Kavşağı sonrasında proje sonuna kadar, yaklaşık 60 kilometre uzunluğundaki 2x4 şeritli otoyol kesimi ile Odayeri Kavşağından başlayarak, mevcut Mahmutbey Batı Kavşağına gerekli düzenlemeler yapılarak bağlanacak şekilde, yaklaşık 22 kilometre 2x3 şeritli otoyol bağlantı yolunu, Reşadiye Kavşağından başlayarak Çamlık Kavşağına kadar, yaklaşık 13 kilometre 2x4 şeritli otoyol bağlantı yolu olmak üzere toplamda 95 kilometre otoyol kesimini kapsıyor.
 Proje kapsamında, toplam uzunluğu yaklaşık 1875 metre olan, 2x4 şeritli otoyol ve 2x1 şeritli demiryolu geçişi aynı platformda olacak şekilde yapılması öngörülen bir asma köprü, yaklaşık 19 bin metre olan 56 adet viyadük, yaklaşık 8 bin 500 metre olan 17 adet tünel yer alıyor. Güzergah üzerinde bağlantı yolları üzerindekiler de dahil 15 adet kavşak bulunuyor.

2023'e kadar 5 bin 550 kilometre yol yapılacak
 
 2023 yılına kadar YİD modeliyle ihale edilmesi planlanan ilk proje, Ankara-Niğde Otoyolu. Edirne'den başlayıp İstanbul'dan geçen ve devamında Bolu;Ankara;Pozantı üzerinden Adana ve Gaziantep'e ulaşarak Şanlıurfa'da tamamlanan ve ileride yapılması planlanan Şanlıurfa;Habur kesimini de kapsayan TEM (Trans European Motorway) Otoyolunun Ankara–Pozantı kesiminin henüz yapımına başlanmayan bölümünü oluşturuyor, bu kesimin de yapılmasıyla otoyol ağının bütünlüğü sağlanmış olacak.
 Ankara-Niğde Otoyolunun kesin projeleri hazırlandı. 285 kilometre otoyol, 57 kilometre bağlantı yolu olmak üzere toplam uzunluğu 342 kilometre. Proje kapsamında önemli yapılar olarak toplam 3 bin 510 metre uzunluğunda 4 adet viyadük ve 11 adet kavşak yer alıyor. Projenin YİD modeliyle gerçekleştirilmesi için YPK kararı bekleniyor.

 Marmara'dan Ankara ve İç Anadolu'ya kesintisiz ulaşım
 
 Sivrihisar Bursa otoyolu projesiyle, Ankara-İzmir Otoyolu ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu arasında bağlantı sağlanarak, Marmara Bölgesinden Ankara ve İç Anadolu Bölgesinin güneyi ve doğusuna yönelen trafik için kesintisiz, güvenilir ve konforlu bir güzergah sağlanacak. Türkiye'nin turizm, kültür ve sanayi merkezlerinden biri olan Bursa'nın Ankara'ya bir otoyolla bağlanmasıyla güzergah üzerinde bulunan Bilecik ve Eskişehir'in sosyal ve ekonomik ilerleyişine ivme kazandırılacak.
 Sivrihisar Bursa Otoyolunun ön proje mühendislik hizmetleri 2010'da ihale edildi. Çalışmaların bu yıl tamamlanması planlanıyor. 190 kilometre otoyol, 12 kilometre bağlantı yolu olmak üzere projenin toplam uzunluğu 202 kilometre. Proje kapsamında önemli yapılar olarak toplam 9 bin 490 metre uzunluğunda 9 adet tünel, toplam 20 bin 270 metre uzunluğunda 30 adet viyadük ve 10 adet kavşak bulunuyor.

 
Rusya, Kafkasya ve Orta Asya Akdeniz'e bağlanacak
 
 Ankara Samsun otoyolu, projesi Karadeniz bölgesi ile beraber Rusya, Kafkasya ve Orta Asya ülkelerini Akdeniz'e bağlayan bir yol olma özelliğini taşıyor. Bilhassa Anadolu'nun güney kıyı kesimlerine daha kolay, daha hızlı, daha konforlu ve daha kısa bir yol olması nedeniyle söz konusu otoyolun projelendirilmesine ihtiyaç duyuldu.
 Ankara Samsun Otoyolunun Proje Mühendislik Hizmetleri 3 bölüm halinde ihale edildi, Ankara-Kırıkkale ve Kırıkkale;Delice arasının kesin projeleri 2012 yılı sonunda tamamlanacak. Delice;Samsun arasının ön proje çalışmalarına 2010 yılında başlandı, 2013yılında bitirilmesi planlanıyor. 381 kilometre otoyol ve 51 kilometre bağlantı yolu olmak üzere toplam uzunluğu 432 kilometre. Proje kapsamında önemli yapılar olarak toplam uzunluğu 16 bin 900 metre olan 9 adet tünel, toplam uzunluğu 7 bin 500 metre olan 13 adet viyadük ve 11 adet kavşak yer alıyor.
 Ankara Samsun Otoyolunun, AnkaraKırıkkale-Delice kesiminin YİD modeliyle gerçekleştirilmesi için YPK'ya müracaat edildi, ancak projenin tamamının bir bütün olarak YİD modeliyle gerçekleştirilmesi değerlendiriliyor.
 
 Ankara-İzmir otoyolu bu yıl bitecek
 
 Ankara ile İzmir arasında yer alan Eskişehir, Afyon, Kütahya ve Uşak'ın sahip olduğu ticari ve turistik kapasitenin faal hale getirilmesi için yapılacak olan otoyolun büyük fayda sağlaması hedefleniyor.
 Ankara–İzmir Otoyolunun ön proje Mühendislik Hizmetleri 2 kesim halinde (Ankara-Dumlupınar, Dumlupınar-Manisa) ihale edildi, 2010 yılında çalışmalara başlandı. Proje hizmetlerinini bu yıl tamamlanması planlanıyor. 505 kilometre otoyol, 30 kilometre bağlantı yolu olmak üzere projenin toplam uzunluğu 535 kilometre. Proje kapsamında önemli yapılar olarak 5 bin 250 metre uzunluğunda 4 adet tünel, toplam 25 bin 272 metre uzunluğunda 25 adet viyadük ve 17 adet kavşak yer alıyor.
 
 Avrupa ile Türkiye ve Ortadoğu ticari entegrasyonu

Şanlıurfa-Habur Otoyolu, Gaziantep-Şanlıurfa Otoyolunun devamını sağlayarak, önemli sınır kapılarından olan Habur Sınır Kapısına kadar ulaşacak. Şanlıurfa-Habur Otoyolunun Diyarbakır ile bağlantısı otoyol standardında sağlanacak. Türkiye karayolu ağının ana arterini oluşturan uluslararası E-90 (TEM) güzergahının Şanlıurfa-Cizre-Habur bölümünü kapsayacak olan otoyolla bu güzergahtaki uluslararası yoğun trafik için yeterli, güvenli ve konforlu hizmet verilecek. Şanlıurfa-Habur Otoyolu, Avrupa ülkeleri ile Türkiye ve Ortadoğu ülkeleri arasında ticari, sınai ve kültürel entegrasyonun sağlanmasında önemli rol oynayacak.
 2010 yılında ön proje mühendislik hizmetleri ihale edilen Şanlıurfa–Habur Otoyol çalışmalarının bu yıl tamamlanması planlanıyor. 397 kilometre otoyol, 48 kilometre bağlantı yolu olmak üzere projenin toplam uzunluğu 445 kilometredir. Proje kapsamında önemli yapılar olarak toplam 3 bin 200 metre uzunluğunda 2 adet tünel, toplam 9 bin 900 metre uzunluğunda 6 adet viyadük ve 12 adet kavşak yer alıyor.

Gebze-Orhangazi-İzmir aksı

Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu (İzmit Körfez Geçişi ve Bağlantı Yolları Dahil) güzergahı, Avrupa yolları ağında yer alıyor. Aynı zamanda TEM (Trans European North-South Motorway Project) güzergahının bir parçası olan bu yol, Türkiye'nin hem yük hem de yolcu taşımacılığında trafik talebinin en yoğun olduğu ana karayolu koridorları arasında. Projeyle Marmara Bölgesi ile Ege Bölgesi otoyol ağı ile bağlanmış olacak ve mevcut Gebze-Orhangazi-İzmir aksının trafik yükü yüzde 30 azalacak. Ulaşım İstanbul'dan, Bursa'ya 1 saate, İzmir'e 3,5-4 saate, Eskişehir'e 2-2,5 saate inecek. Büyük turizm potansiyeli olan Güney Ege Bölgesine ve Antalya'ya ulaşım kısalacak. Balıkesir ve Manisa sanayi yatırımları için yeni çekim alanı olacak. Güzergah çevresinde yer alan Eskişehir-Bozüyük-Bilecik Bölgesinin sanayisine olumlu katkı sağlayacak. İzmir Limanı, Marmara Bölgesi Limanları ve yapımı planlanan Çandarlı Limanı ile bağlantı sağlanacak. Planlanan asma köprü ile Körfezi geçme süresi 6 dakika olacak. Taşıt-işletme giderleri düşecek. Olumsuz çevresel etkiler (trafik sıkışıklığının neden olduğu emisyon artışları, gürültü kirliliği vb.) en aza inecek. Yolun geometrik standardının yetersizliğinden kaynaklanan trafik kazaları azalacak.
 Proje 377 kilometre otoyol, 44 kilometre bağlantı yolu olmak üzere toplamda 421 kilometre otoyoldan oluşuyor.
 9 Nisan 2009'da ihalesi yapılan projeye, 22 yıl 4 ay (yapım işletme) süresiyle en uygun teklifi veren Nurol;Özaltın;Makyol;Astaldı;Yüksel-Göçay ortak girişiminin kurduğu Otoyol Yatırım ve İşletme AŞ ile 27 Eylül 2010'da sözleşme imzalandı.
 Bütün otoyol kesimleri için şantiyeler kuruldu. İzmit Körfez Geçişi Köprüsünün projelendirilmesi tamamlandı, asma köprünün kule ve ankraj temeliyle ilgili hazırlık çalışmalarına başlandı. Gebze-Orhangazi arasında otoyol gövdesindeki sanat yapıları ve toprak işleri imalatları ile Samanlı Tüneli'nde yapım çalışmaları devam ediyor.
 
 Sabuncubeli tünelinden 50 milyon liralık fayda
 
 İzmir-Manisa devlet yolu Sabuncubeli Tüneli projesiyle, İzmir ile Manisa'yı birbirine bağlayan en kestirme güzergah olan Sabuncubeli geçidinin tünelle geçilerek yüksek standartlı bir yol haline getirilecek. Projenin tamamlanmasıyla mevcut yoldaki yüksek eğim ve küçük kurplar gibi düşük standartlar iyileştirilerek, yol kullanıcılarına güvenli ve konforlu seyahat imkanı sağlanması, oluşabilecek trafik kazalarının en aza indirilmesi hedefleniyor. Ayrıca, kış aylarında yaşanan ulaşım sorunları ortadan kalkacak, yüksek maliyetli bakım ve işletme giderleri ve zamandan tasarruf edilecek, işletme döneminde yaklaşık 50 milyon lira fayda sağlanacak.
 İzmir–Manisa yolunun 9,4. kilometresinde (Ankara-İstanbul ayrımındaki Bornova Kavşağına olan mesafe) proje başladı. Toplam uzunluğu 6,48 kilometre olan proje, 2x2 bölünmüş yol standardına sahip. İzmir tarafında 1,54 kilometre bağlantı yolu ile 3,97 kilometre uzunluğundaki tünele giriliyor ve sonrasında 0,97 kilometre bağlantı yolu ile mevcut yola bağlanılıyor.
 Sabuncubeli Tüneli 3 bin 970 metrelik 2 şeritli çift tüp tünelden oluşuyor. Tünelin giriş ve çıkışında birer adet üstgeçit köprüleri bulunuyor. Tünele İzmir tarafından 449 metre kotundan girilerek Manisa tarafından 406 metre kotunda çıkılıyor. Böylece 580 metre kotundaki Sabuncubeli geçidinin kullanılması zorunluluğu ortadan kalkacak.
 Yapılan ihalede, 12 yıl 11 ay 11 gün sözleşme süresiyle (Yapım İşletme) en uygun teklifi veren Koçoğlu İnşaat AŞ– Makimsan Asfalt Taahhüt İnşaat Sanayi ve Ticaret AŞ İş Ortaklığının kurduğu Sabuncubeli Tüneli Yatırım ve İşletme AŞ ile 19 Ağustos 2011 tarihinde sözleşme imzalandı.
 Tünel portalleri şantiyeler kuruldu, portal yapısında kazı çalışmaları sürüyor.

Edirne'den Antalya'ya kesintisiz otoyol-
 
 Aydın;Denizli;Burdur Otoyolu Aydın;Denizli Kesimi Projesi koridoru, denize dik dağlar ve aralarındaki vadilerden oluşan genel coğrafya içerisinde, Büyük Menderes nehrinin güneyinde, kısmen vadide, kısmen güney yamaçlarda olmak üzere Aydın-Denizli arasında bulunuyor.
 Proje, Denizli'nin kuzey doğusundan ve Honaz-Çardak ve Göller Yöresinin arasından geçerek Bucak'ta, planlanan Afyon-Antalya-Alanya Otoyoluna bağlanarak sona eriyor. İzmir-Aydın arasındaki kesimi işletmeye açılırken, İzmir-Aydın-Denizli-Burdur Ayrımı Otoyolunun bir bölümünü oluşturuyor.
 Başlıca tekstil, turizm, tarım ve sanayide (gıda, demir-çelik, metal, elektronik, plastik ve lastik) gelişmeler gösteren, kişi başına düşen milli gelir, nüfus ve araç sahipliliği gibi konularda Türkiye'nin önde gelen illerinden olmaya namzet Aydın ve Denizli'nin mevcut İzmir-Aydın Otoyolu ile İzmir Limanına ve yatırım programında yer alan Gebze-İzmir Otoyolu ile Marmara bölgesine ve aynı şekilde Akdenize bağlantılarının yüksek standartlı, hızlı, güvenli bir ulaştırma sistemi olan otoyolla sağlanacak.
 Proje güzergahı üzerinde Aydın, Denizli ve Burdur gibi önemli turizm
 merkezleri yer alıyor. Bu kesimin tamamlanmasıyla güneydeki turizm ve ticari
 bölgelere güvenli ve konforlu karayolu ulaşımı sağlanarak, Edirne'den Antalya'ya kadar otoyol kesintisiz olarak devam edecektir.
 Ankara Niğde Otoyolu, Aydın-Denizli-Burdur Otoyolu Aydın-Denizli Kesimi, Ankara-Samsun Otoyolu Ankara-Delice Kesimi için YPK'ya müracaat edildi, Yüksek Planlama Kurulu kararlarının çıkmasına müteakip görevlendirme ilanına çıkılacak.
 Afyon-Antalya-Alanya Otoyolu, Gerede-Gürbulak Otoyolunun Gerede–Merzifon Kesimi projelerinin fizibilite, koridor etütleri ve ön proje işlerinin ihaleleri yapıldı ve bu projelerin yapım ihaleleri de sonraki yıllarda YİD modeliyle gerçekleştirilecek. Ayrıca Gerede-Gürbulak otoyolunun Merzifon-Gürbulak arasının fizibilite, koridor etütleri ve ön proje işlerinin ihale süreci devam ediyor.
 2023 yılına kadar toplam 5 bin 550 kilometre uzunluğunda otoyol yapılması planlanıyor.
 
 2035 yılına kadar ihale edilmesi planlanan projeler
 
 Karayolları Genel Müdürlüğü, Bozüyük-Afyonkarahisar Otoyolu, Afyonkarahisar-Niğde Otoyolu, Düzce-Zonguldak Otoyolu, Alanya-Mersin Otoyolu, Delice-Sivas-Refahiye Otoyolu, Nevşehir-Diyarbakır Otoyolu, Diyarbakır-Gürbulak Otoyolu, Sivas-Malatya Otoyolu, Trabzon-Malatya Otoyolu, Şanlıurfa-Akçakale Otoyolu, Rize-Diyarbakır Otoyolu, Pasinler-Türkgözü Otoyolu ve Yalova-İzmit Otoyolu projelerini 2035 yılına kadar YİD modeliyle ihale etmeyi planlıyor.