Kuduz riski ihmale gelmez

Kuduzun insanlık tarihi kadar eski bir hastalık olduğunu dile getiren Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ebubekir Ceylan, kuduz ile tek mücadele yönteminin aşılama programları olduğunu söyledi. Ceylan, kuduz hastalığının bulaşma evresi ve korunma yöntemlerini şöyle sıraladı:

MERKEZİ SİNİR SİSTEMİNİ ETKİLİYOR

“Kuduz, Rhabdoviridea ailesinden Lyssavirus’un neden olduğu, akut seyreden, insan, evcil ve vahşi hayvanlarda görülen, zoonoz (insandan hayvana, hayvandan insana geçebilen) ve profilaksi yapılmadığında ölümle sonuçlanan viral bir hastalıktır. İnsanlar da dâhil olmak üzere tüm memelilerin merkezi sinir sistemini etkiler. Hastalığın belirtileri ortaya çıktığında kuduz hem hayvanlar hem insanlar için ölümcül olabilir. Şu an için Ankara’da bildirilen bir kuduz vakası yok ancak ülkemiz kuduz yönünden hala endemik bir bölgedir. Ülkemizde yılda yaklaşık 250 bin kuduz riskli temas bildirimi yapılmakta olup yılda ortalama 1‐2 kuduz vakası görülmektedir.

ISIRILAN YERİ SABUNLU SU İLE YIKAYIN!

Şüpheli bir hayvan tarafından ısırılan kişinin yarası sabunlu ya da deterjanlı su ile bolca yıkanmalıdır. Çok basit gibi görülen bu uygulamanın özellikle yüzeysel yaralarda riski yüzde 90 oranında azalttığı saptanmıştır. Yaraya bir antiseptik uygulanmalıdır. Isırık yarasının beyne yakınlığı virüsün beyne ulaşması açısından önemlidir. Yara bölgesi beyne yakın ise kişi, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Diğer bölge ısırıklarında bu süre 0-36 saat en fazla 72 saat olmalıdır. Sağlıklı bir görünümü olan köpek, kedi veya diğer bir evcil hayvan insanı ısırdığında, o hayvan hemen yakalanmalı ve 10 gün boyunca gözlem altında tutulmalıdır. Bu süre içinde hayvanda kuduz görülmezse, korkulacak bir şey yok demektir. Kuduz şüphesi olan hayvan yakalanıp gözlem altında tutulamıyorsa veya yapılan testler pozitif çıkarsa kısa süre içinde tedaviye başlanmalıdır.

HAYVANLARDA AŞI PERİYODİK TEKRARLANMALI

Kuduz ile gerçek anlamda tek mücadele yöntemi aşılama programlarıdır. Sokak hayvanları her ne kadar aşılanıp kısırlaştırılarak aynı bölgelere bırakılsalar da kuduz aşısı yıllık yapılmalıdır. Kısırlaştırma üreme organlarının operatif müdahale ile uzaklaştırılması olduğu için ömür boyu, geri dönüşümsüzdür ve hayvan artık kısırdır. Ancak kuduz aşısı için bu söylenemez. Periyodik tekrarlanmalıdır ancak belediyelerin sokak köpeklerinin tekrar aşılarını takip etmesi çok mümkün değildir. Bu sebeple sokak hayvanlarına karşı gerçekçi ve kapsamlı bir kontrol programı üzerine çalışılmadığı sürece kuduz ne yazık ki ülkemizin gerçeği olmaya devam edecektir. Bu konuda ilgili kurumlar tarafından ciddi ve kesin tedbirler alınmalıdır.”

KUDUZ HANGİ HAYVANLARDAN BULAŞIR?

Kuduz; çakal, kurt, tilki, kokarca, sırtlan, ayı, yarasa gibi doğadaki tüm vahşi memeliler ve eğer aşılanmamışlarsa köpek, kedi, inek, eşek gibi evcil memeli hayvanlar arasında varlığını sürdürür diyen Prof. Dr. Ceylan, “Sincap, sıçan, fare, hamster gibi kemirgen hayvanlar ve tavşanlar taşıyıcı değildir ve bu hayvanlar tarafından ısırılma bir risk oluşturmaz. Kuş, yılan, balık, kaplumbağa, kertenkele ve böceklerde asla kuduz virüsu bulunmaz. Yarasa hariç bütün hayvanlar enfeksiyonun sonucu olarak ölürler. Kan emici yarasalarda virüs tükürük bezlerine yerleşir ve onları hasta etmez fakat yarasalar kuduzu, diğer hayvanlara ve insanlara bulaştırabilir” diye konuştu.