ankaratuketici@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Haziran 16, 2007 00:00
Bu hafta özellikle ithal mallarda Türkçe kullanım kılavuzu konulmamasına ilişkin bir okur şikayeti ele alınıyor. Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürü Özcan Pektaş, kılavuz vermeyen firmalara "her kılavuz için 168 YTL idari para cezası verileceğini" belirtiyor.
SORU: Satın aldığımız ithal malların pek çoğunun kullanma ve montaj bilgileri 7-8 yabancı dilde verildiği halde Türkçe verilmiyor. Defalarca ilgili yerlere şikayette bulundum. Hiç bir değişiklik yok. İthal tüketim malı satan yerlerin kontrol edilmesi gerekiyor. Özellikle Çin mallarında %10’dan fazla Türkçe açıklama bulunamıyor.
Ayhan Arslanoğlu
YANIT: 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu başlıklı 14. maddesine göre, yurt içinde üretilen veya ithal edilen sanayi mallarının tanıtım, kullanım, bakım ve basit onarımına ilişkin Türkçe kılavuzla ve gerektiğinde uluslararası sembol ve işaretleri kapsayan etiketle satılması zorunlu. Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Uygulama esaslarına Dair Yönetmeliğe göre ise istisnaları belirlenen mallar dışında piyasada satışa sunulan tüm mallar için aslına uygun Türkçe tercümeleriyle, tanıtma ve kullanma kılavuzlarıyla satılması zorunlu.
Tanıtma ve kullanma kılavuzu, mal ile birlikte ayrıca verilmek durumunda. Ancak, malın özelliğine ve tüketiciye sunuluş şekline göre bilgiler ambalajının üzerine yazılabiliyor. Ayrıca, bu kılavuzlar tüketicinin tercihine göre, CD veya disket gibi elektronik ortamda da hazırlanabiliyor.
Bütün bu düzenlemelere rağmen verilmesi gerektiği halde Türkçe tanıtma ve kullanma kılavuzu verilmemesi halinde tüketicilerin vakit geçirmeden bulundukları ildeki Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerine müracaat ederek satıcı firmayı şikayet edebiliyorlar. Hem söz konusu firmaya verilmeyen her kılavuz için 2007 yılı için 168 YTL idari para cezası verilmesinin yanı sıra kılavuzun temin edilerek tüketiciye verilmesi sağlanıyor. Sanayi Bakanlığı denetim elemanları piyasa gözetim ve denetimi çalışmaları esnasında şikayete konu Türkçe Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu olmadan yapılan satışların tespitinde gerekli idari yaptırımları da uyguluyorlar.
Beraberinde kılavuz gerekmeyen mallar
Yasa ve yönetmeliklere göre beraberinde kullanım kılavuzu verilmesi zorunlu olmayan ürünler ise şöyle:
Her çeşit metal, PVC, polietilen ve benzeri plastik boru ve bağlantı parçaları ile cıvata, kelepçe, vida, saplama, somun, çivi, pim ve benzeri bağlama elemanları, kağıt, silgi, kalem ve benzeri kırtasiye malzemeleri, kürek, bel, kazma, tırmık, el arabası ve benzeri tarım aletleri, mendil, kemer, pantolon askısı, düğme, fermuar ve benzeri giyim aksesuarları, tuğla, kiremit, briket gibi inşaat malzemeleri ile dökme olarak satılan çimento, kireç, kum, çakıl, kömür ve benzeri mineral ve ürünler, çatal, kaşık, kepçe, bıçak, tabak, bardak ve benzeri mutfak eşyaları ile makas, vazo ve saksı gibi ev eşyaları, el sanatları, kuyumculuk ve benzeri diğer sanatsal ürünler, malın özelliğine ve tüketiciye sunuluş şekline göre ambalaj içerisinde satılan ve ambalajında özellikleri ve kullanım şekli belirtilen; makine yağı, antifiriz, hidrolik yağı, kibrit, gübre, tiner, vernik, boya incelticileri, kozmetik ve diğer kimyevi ürünler, boya, çimento, kireç ve benzeri ürünler, yiyecek ve içecek gıda maddeleri, temizlik maddeleri, kömür ve benzeri yakacak maddeleri.
TÜKETİCİ SÖZLÜĞÜ
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre mal nedir?
TKHK’da gereğince; alışverişe konu olan taşınır eşya, konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallar ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi mallar, mal kapsamına girmektedir. Taşınır eşya, özüne zarar vermeden bir yerden başka bir yere taşınabilen nesnelerdir. Örneğin, otomobil, telefon, mobilya, bilgisayar, yiyecek, içecek, vb. Konut ve tatil amaçlı taşınmazlar, tüketicinin konut amaçlı almış olduğu ev, tatil amaçlı aldığı yazlık, devremülk gibi taşınmazlardır. Elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi mallar; bilgisayar programları, kaset, CD gibi ses ya da görüntü içeren araçlardır.
Özcan PEKTAŞ
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürü