Kamu Denetçiliği Kurumu’ndan EPDK’ya Tavsiye Kararı
Güncelleme Tarihi:
IHA
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 31, 2015 10:48
Şikâyetçi dernek temsilcisi, Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile dağıtıcı lisansı sahiplerine yıllık asgari 60 bin ton satış zorunluluğu getirildiği, Yönetmelikte bu asgari satış zorunluluğunun mevcut dağıtıcı lisansı sahiplerini de kapsayacağına ilişkin hüküm bulunmasının, Anayasa ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu’na aykırı olduğu gerekçesi ve söz konusu hükümlerin kaldırılması talebiyle EPDK’ya başvurdu. Ancak EPDK şikâyetçinin başvurusunu reddetti. Bunun üzerine şikâyetçi hakkını Kamu Denetçiliği Kurumunda (KDK) aradı.
Şikâyet başvurusu üzerine KDK, olayı hemen incelemeye aldı. Kamu Başdenetçisi M. Nihat Ömeroğlu, yaptığı inceleme ve araştırmalar sonucu şikâyetçiyi haklı bularak EPDK’ya tavsiyede bulundu. Nihat Ömeroğlu verdiği Tavsiye Kararında, şu gerekçelere yer verdi;
" - İdarenin bir faaliyette bulunabilmesi için kanuna dayanması, kanundan yetki alması gerekir. İdare, "idarenin yasallığı" ilkesi gereği, Anayasa ve yasalarla düzenlenen görev ve yetki sahası içinde faaliyette bulunmak zorundadır. Kamu idaresi düzenleme yaparken, düzenlemenin dayanağı olan yasanın bütününe bağlı kalmak zorunda olduğu gibi, yasayı ve yasanın amacını aşar veya yasa konusu alanlara girer nitelikte düzenleme yapma olanağı da bulunmamaktadır.
- 5015 sayılı Kanun’da, dağıtıcıların asgari satış yapmalarına ilişkin bir yükümlülüğe yer verilmemesine, hatta bu konuda dağıtıcılara yüzde onluk bir esneklik payı sağlanmasına rağmen, EPDK tarafından yapılan yönetmelik değişikliği ile dağıtıcılara asgari 60 bin ton beyaz ürün satış yapma yükümlülüğü getirilmiş ve bu yükümlülüğe uymayanlara da yaptırım uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
- Ayrıca, bahsi geçen Kanunda, EPDK’nın asgari satış yükümlüğü getirebileceğine ilişkin herhangi bir yetki hükmünün de bulunmadığı anlaşılmıştır. Tüm bunlar dikkate alındığında, EPDK’nın, Kanunun kendisinde tanıdığı yetki sınırları içerisinde olmayan bir hususta ve yasa koyucunun görev alanına giren bir konuda düzenleme yaptığı ve söz konusu yönetmelik hükümlerinin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır."
Bu gerekçelerle, Kamu Başdenetçisi Nihat Ömeroğlu, Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerinden 17’nci maddesinin üçüncü fıkrasındaki "...Hukuken geçerli bir nedene dayanmaksızın, pazarlama projeksiyonunda beyan edilen asgari yıllık 60.000 ton beyaz ürün (benzin, motorin) satışını gerçekleştiremediği tespit edilen dağıtıcılar hakkında Kanunun ilgili maddeleri gereği idari yaptırım uygulanır." düzenlemesinin değiştirilerek yasaya uygun yeni bir düzenleme yapılması için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna tavsiyede bulundu.
Şikâyet başvurusu üzerine KDK, olayı hemen incelemeye aldı. Kamu Başdenetçisi M. Nihat Ömeroğlu, yaptığı inceleme ve araştırmalar sonucu şikâyetçiyi haklı bularak EPDK’ya tavsiyede bulundu. Nihat Ömeroğlu verdiği Tavsiye Kararında, şu gerekçelere yer verdi;
" - İdarenin bir faaliyette bulunabilmesi için kanuna dayanması, kanundan yetki alması gerekir. İdare, "idarenin yasallığı" ilkesi gereği, Anayasa ve yasalarla düzenlenen görev ve yetki sahası içinde faaliyette bulunmak zorundadır. Kamu idaresi düzenleme yaparken, düzenlemenin dayanağı olan yasanın bütününe bağlı kalmak zorunda olduğu gibi, yasayı ve yasanın amacını aşar veya yasa konusu alanlara girer nitelikte düzenleme yapma olanağı da bulunmamaktadır.
- 5015 sayılı Kanun’da, dağıtıcıların asgari satış yapmalarına ilişkin bir yükümlülüğe yer verilmemesine, hatta bu konuda dağıtıcılara yüzde onluk bir esneklik payı sağlanmasına rağmen, EPDK tarafından yapılan yönetmelik değişikliği ile dağıtıcılara asgari 60 bin ton beyaz ürün satış yapma yükümlülüğü getirilmiş ve bu yükümlülüğe uymayanlara da yaptırım uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
- Ayrıca, bahsi geçen Kanunda, EPDK’nın asgari satış yükümlüğü getirebileceğine ilişkin herhangi bir yetki hükmünün de bulunmadığı anlaşılmıştır. Tüm bunlar dikkate alındığında, EPDK’nın, Kanunun kendisinde tanıdığı yetki sınırları içerisinde olmayan bir hususta ve yasa koyucunun görev alanına giren bir konuda düzenleme yaptığı ve söz konusu yönetmelik hükümlerinin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır."
Bu gerekçelerle, Kamu Başdenetçisi Nihat Ömeroğlu, Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerinden 17’nci maddesinin üçüncü fıkrasındaki "...Hukuken geçerli bir nedene dayanmaksızın, pazarlama projeksiyonunda beyan edilen asgari yıllık 60.000 ton beyaz ürün (benzin, motorin) satışını gerçekleştiremediği tespit edilen dağıtıcılar hakkında Kanunun ilgili maddeleri gereği idari yaptırım uygulanır." düzenlemesinin değiştirilerek yasaya uygun yeni bir düzenleme yapılması için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna tavsiyede bulundu.