Kampanyalı satışta cayma süresi mal teslimine kadar
Güncelleme Tarihi:
ankaratuketici@hurriyet.com.tr
OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 14, 2007 00:00
TÜKETİCİNİN ve Rekabetin Korunması Genel Müdürü Özcan Pektaş, kampanyalı satışa ilişkin tüm esasları açıklıyor. Bu tür satışta ön ödeme bedelinin, bedelin tamamının yüzde 40’ından fazla olamayacağını anlatan Pektaş, tüketicinin mal veya hizmet alımından, ürünün teslimine kadar heran vazgeçebileceğini belirtiyor.
Soru: Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre kampanyalı satış nedir? Bu satış türünü taksitli satıştan ayıran en önemli farkı nedir?
Kampanyalı satış; gazete, radyo, televizyon ilanı ve benzeri yollarla tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara iÅŸtirakçi kabul edilmesi, malın veya hizmetin daha sonra teslim veya ifa edilmesi yoluyla yapılan satış türüdür. Kampanyalı satışı taksitli satışlardan ayıran en önemli özellik, malın teslimi veya hizmetin yerine getirilmesinin taksitli satışlarda olduÄŸu gibi sözleÅŸmenin düzenlendiÄŸi tarihte deÄŸil, daha sonra gerçekleÅŸtirilmesidir. Â
Kampanyalı satış sözleşmesinin geçerlilik şartları nelerdir?
Kampanyalı satış sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması ve yazılı sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Ayrıca, yazılı sözleşmede 4077 sayılı Kanun’daki sözleşmedeki asgari koşullara ek olarak "kampanya bitiş tarihi" ile "mal veya hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ait bilgilerin de sözleşmede yer alması gerekir. TSHH tarafından yapılan incelemede, kampanyalı satış sözleşmesinin yazılı yapılmadığının anlaşılması halinde, yazılı olarak yapılmayan sözleşmenin geçersizliğine, tüketicinin borçlu olmadığının tespitine ve alınanların iadesine karar verilmelidir.
Kampanyalı satışlarda ilan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatının veya ifasının hiç ya da gereği gibi yapılmaması durumunda sorumluluk kime aittir?
İlan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatının veya ifasının hiç ya da gereği gibi yapılmaması durumunda, satıcı, sağlayıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici, ithalatçı ve kredi veren müteselsilen sorumludur. Örneğin tüketici, X Bankası’nın Y A.Ş.’nin yaptığı otomobil kampanyasına iştirak edilmesi halinde daha düşük faiz ile kredi verileceğinin belirtilmesi nedeniyle kampanyaya Y A.Ş.’nin bayisine başvurarak katılmış fakat, kendisine sözleşme konusu otomobilin daha düşük bir modeli teslim edilmiştir. Bu durumda, tüketiciye düşük model otomobil teslim edilmesinden dolayı Y A.Ş. ile X Bankası müteselsilen sorumludur.
Ön ödeme
tutarında sınırlama
Kampanyalı satış sözleşmelerinde ön ödeme tutarı, sözleşme bedelinin ne kadarından fazla olamaz?
Kampanyayı düzenleyen ile tüketici arasında akdedilen yazılı sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, ön ödeme tutarı, mal veya hizmetin satış bedelinin yüzde 40’ından fazla olamaz. Örneğin, kampanyalı satış sözleşmesinde satış fiyatı 40 bin YTL olan bir otomobile ilişkin olarak aksi belirtilmemiş ise tüketiciden bu fiyatın yüzde 40’ı oranındaki 16 bin 000 YTL’den daha fazla ön ödeme yapması istenemez. Fakat tüketici ile A A.Ş., sözleşmede belirterek ön ödeme bedeli olarak yüzde 40’dan daha yüksek bir oranı kararlaştırabilirler.
Kampanyalı Satış İzin Belgesi’nin geçerlilik süresi ne kadardır?
Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü veya İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü tarafından onaylanan kampanya düzenleme yetki belgelerinin geçerlilik süresi bir yıldır. Yetki belgeleri onay tarihi esas alınarak belgenin onay işleminin yapıldığı yerde, her yıl vize edilir. Geçerlilik süresinin dolmasını takip eden üç ay içerisinde vizesi yaptırılmayan belgeler geçersiz sayılır. Kampanyalı satışlara ilişkin yönetmeliğe aykırı uygulamaların tespiti ve bununla ilgili olarak Genel Müdürlüğün veya Müdürlüğün uyarısına rağmen, bu durumun düzeltilmemesi halinde, verilen izin iptal edilir. İzni iptal edilen kişilerin mensubu olduğu ilgili meslek kuruluşlarına da durum bildirilir. Ayrıca, iznin iptal edildiği, düzenleyicinin kayıtlı olduğu meslek kuruluşunca giderleri düzenleyiciden alınmak kaydıyla, Türkiye genelinde yayımlanan ve tirajı yüzbinin üzerinde olan en az bir gazetede ilan edilir.
Kampanyalı satışlarda mal ya da hizmetin teslim veya ifa süresi ne kadardır?
Kampanyalı satışlarda malın teslim ya da hizmetin ifa süresi on iki ayı aşamaz. Konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallar için bu süre otuz aydır. Tüketicinin ödemeye ilişkin tüm edimlerini yerine getirmesi durumunda, malın teslimi ya da hizmetin ifası, ödemenin bitimini takiben en geç bir ay içinde yapılmak zorundadır.
Özcan PEKTAŞ
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürü
Kampanyalı satış; gazete, radyo, televizyon ilanı ve benzeri yollarla tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara iÅŸtirakçi kabul edilmesi, malın veya hizmetin daha sonra teslim veya ifa edilmesi yoluyla yapılan satış türüdür. Kampanyalı satışı taksitli satışlardan ayıran en önemli özellik, malın teslimi veya hizmetin yerine getirilmesinin taksitli satışlarda olduÄŸu gibi sözleÅŸmenin düzenlendiÄŸi tarihte deÄŸil, daha sonra gerçekleÅŸtirilmesidir. Â
Kampanyalı satış sözleşmesinin geçerlilik şartları nelerdir?
Kampanyalı satış sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması ve yazılı sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Ayrıca, yazılı sözleşmede 4077 sayılı Kanun’daki sözleşmedeki asgari koşullara ek olarak "kampanya bitiş tarihi" ile "mal veya hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ait bilgilerin de sözleşmede yer alması gerekir. TSHH tarafından yapılan incelemede, kampanyalı satış sözleşmesinin yazılı yapılmadığının anlaşılması halinde, yazılı olarak yapılmayan sözleşmenin geçersizliğine, tüketicinin borçlu olmadığının tespitine ve alınanların iadesine karar verilmelidir.
Kampanyalı satışlarda ilan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatının veya ifasının hiç ya da gereği gibi yapılmaması durumunda sorumluluk kime aittir?
İlan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatının veya ifasının hiç ya da gereği gibi yapılmaması durumunda, satıcı, sağlayıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici, ithalatçı ve kredi veren müteselsilen sorumludur. Örneğin tüketici, X Bankası’nın Y A.Ş.’nin yaptığı otomobil kampanyasına iştirak edilmesi halinde daha düşük faiz ile kredi verileceğinin belirtilmesi nedeniyle kampanyaya Y A.Ş.’nin bayisine başvurarak katılmış fakat, kendisine sözleşme konusu otomobilin daha düşük bir modeli teslim edilmiştir. Bu durumda, tüketiciye düşük model otomobil teslim edilmesinden dolayı Y A.Ş. ile X Bankası müteselsilen sorumludur.
Ön ödeme
tutarında sınırlama
Kampanyalı satış sözleşmelerinde ön ödeme tutarı, sözleşme bedelinin ne kadarından fazla olamaz?
Kampanyayı düzenleyen ile tüketici arasında akdedilen yazılı sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, ön ödeme tutarı, mal veya hizmetin satış bedelinin yüzde 40’ından fazla olamaz. Örneğin, kampanyalı satış sözleşmesinde satış fiyatı 40 bin YTL olan bir otomobile ilişkin olarak aksi belirtilmemiş ise tüketiciden bu fiyatın yüzde 40’ı oranındaki 16 bin 000 YTL’den daha fazla ön ödeme yapması istenemez. Fakat tüketici ile A A.Ş., sözleşmede belirterek ön ödeme bedeli olarak yüzde 40’dan daha yüksek bir oranı kararlaştırabilirler.
Kampanyalı Satış İzin Belgesi’nin geçerlilik süresi ne kadardır?
Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü veya İl Sanayi ve Ticaret Müdürlüğü tarafından onaylanan kampanya düzenleme yetki belgelerinin geçerlilik süresi bir yıldır. Yetki belgeleri onay tarihi esas alınarak belgenin onay işleminin yapıldığı yerde, her yıl vize edilir. Geçerlilik süresinin dolmasını takip eden üç ay içerisinde vizesi yaptırılmayan belgeler geçersiz sayılır. Kampanyalı satışlara ilişkin yönetmeliğe aykırı uygulamaların tespiti ve bununla ilgili olarak Genel Müdürlüğün veya Müdürlüğün uyarısına rağmen, bu durumun düzeltilmemesi halinde, verilen izin iptal edilir. İzni iptal edilen kişilerin mensubu olduğu ilgili meslek kuruluşlarına da durum bildirilir. Ayrıca, iznin iptal edildiği, düzenleyicinin kayıtlı olduğu meslek kuruluşunca giderleri düzenleyiciden alınmak kaydıyla, Türkiye genelinde yayımlanan ve tirajı yüzbinin üzerinde olan en az bir gazetede ilan edilir.
Kampanyalı satışlarda mal ya da hizmetin teslim veya ifa süresi ne kadardır?
Kampanyalı satışlarda malın teslim ya da hizmetin ifa süresi on iki ayı aşamaz. Konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallar için bu süre otuz aydır. Tüketicinin ödemeye ilişkin tüm edimlerini yerine getirmesi durumunda, malın teslimi ya da hizmetin ifası, ödemenin bitimini takiben en geç bir ay içinde yapılmak zorundadır.
Özcan PEKTAŞ
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürü