Gözde sobalar pelet ve şömine

Hürriyet Ankara ‘çarşı-pazar turu’na başkentin tarihi mekânı Sobacılar Çarşıs’nda devam ediyor. Neredeyse 500 yıllık Suluhan’ın yanında, Ulus Hali’nin ise hemen karşısında yer alan Sobacılar Çarşısı, yarım asırdan fazla faaliyetini sürdüren dükkânlarıyla hizmet vermeye devam ediyor. Son dönemde başkentte sayıları artan hobi bahçeleri ve Avrupa’da yaşanan doğalgaz sıkıntısı, çarşının hareketliliğini arttırmış durumda. Çarşı esnafı özellikle son dönemlerde şömine, pelet ve demirdöküm sobalara ilginin arttığını söyleyerek, “Sobalar evrim geçiriyor. Artık görselliği ön planda olan, ortama şömine havası katan ve çevreye zarar vermeyen yakıta sahip sobalar tercih ediliyor” diyor. Çarşı esnafının beklentisi ise bölgenin tarihi dokusu bozulmadan fiziki şartların daha da iyileştirilmesi ve mesleği geleceğe taşıyacak çırakların yetiştirilebilmesi...

53 DÜKKÂNDA FAALİYETE DEVAM

Ankara Sobacı, Madeni Eşya Döşeme Sanatkarları ve Tamircileri Esnaf Odası Başkanı Eyüp Irmak, çarşıda her türlü soba imalatının yapıldığına dikkat çekerek, “Çarşının büyük çoğunluğu soba imalatçıları ve satıcılarından oluşuyor ancak her türlü metal ihtiyacı da bu çarşıdan karşılanabiliyor. Ayrıca çarşı içerisinde bıçak ve anahtar tamir ile satışı yapan birkaç dükkânda bulunuyor. Toplam 53 dükkân faaliyetine devam ediyor” dedi.
Irmak, son yıllarda bilinenin aksine soba kullanımının arttığını, buna bağlı olarak da üretimin devam ettiğini belirterek, şöyle konuşuyor: “Doğalgazı olan da olmayan da soba kullanabiliyor. Örneğin Ankara’da Altındağ’da doğalgazı olmayan vatandaşlar da soba kullanırken Ümitköy, Çayyolu’nda villası olan da soba kullanabiliyor. Yani sobaların modelleri ve işlevleri herkesin kullanımına göre değişiyor. Kimi sadece ısınmak için klasik sobaları tercih ederken kimi de nostalji ve görsellik için şömine, pelet veya demirdöküm sobaları tercih edebiliyor. Bu anlamda son dönemlerde şömine ve pelet sobalar piyasada daha fazla yer almaya başladı. Ayrıca yine hobi bahçelerinin artması ve Avrupa’da yaşanan enerji problemi Türkiye’deki soba üretim ve satışını arttırdı.”

‘FİZİKİ ŞARTLAR İYİLEŞTİRİLEBİLİR’

Eyüp Irmak, Sobacılar Çarşısı esnafının beklentisinin ‘sağlıklı çalışma ortamı’ olduğunu da ifade ederek, “Çarşı içerisindeki dükkânlar genel itibarıyla küçük. Bu anlamda dükkânların daha kullanışlı hale getirilmesine yönelik çalışmaların yapılmasına ihtiyaç var. Buranın tarihi dokusu bozulmadan fiziki şartlar daha da iyileştirilebilir” diyor.

ÇARŞIDAN AVRUPA’YA PELET SOBA İHRACATI

Sobacılar Çarşısı’nda 1987 yılından beri üretim yapan Yüksel Kaymak ise son yıllarda hem ülke genelinde hem de Avrupa ülkelerinde pelet (atıkların kurutulup, öğütüldükten sonra yüksek basınç altında sıkıştırılması) sobaya ilginin arttığını belirtiyor. Kaymak, Avrupa ülkelerin doğalgaz sıkıntısı nedeniyle Türkiye’den soba talebi olduğunu dile getirerek şöyle konuştu: “Pelet sobalar son yıllarda çok tercih ediliyor çünkü diğer yakıtlara göre hem tasarruf sağlıyor hem de çevre dostu. Bu sobalarda duman olmaz ve zehirlenme riski yoktur. Biz de Almanya, Hollanda, Fransa’ya pelet soba ihraç ettik. Ayrıca bir yıl içinde farklı çeşitte yaklaşık 4 bin adet soba ürettik.”

ÜRETİM HAREKETLİ ÜRETECEK ÇIRAK YOK

Babasının 1970’li yıllardan beri çarşıda soba üretici olduğunu söyleyen Muharrem Soylu, “Ben de babamdan kalan mesleği sürdürüyorum. Çarşı, Ankara için önemli ancak şu an üretimde yaşanan en önemli sorunların başında çırak yetişmemesi geliyor. Sektör üretim açısından hareketli ama üretim yapacak insanları yetiştiremiyoruz çünkü artık gençler bu işleri tercih etmiyor” diyor.
Soylu, son yıllarda ise görselliği ön planda olan sobaların üretildiğini belirterek, “Yeni üretilen sobalarda ateş görülebiliyor, yani şömine havası var. Bu tür sobaları Irak, Suriye, Almanya ve Fransa gibi ülkeler tercih ediyor” ifadelerini kullanıyor.

Sobacılar Çarşısı’nda sadece soba üretim ve satışı yapılmıyor. Çarşıda bıçak ve anahtar tamiri ile satışı yapan dükkânlar da bulunuyor.