Gökçek’in ‘dilenci kampı’ önerisine destek de var tepki de

MELİH GÖKÇEK’TEN ‘TECRİT KAMPI’ ÖNERİSİ

Ankara Hürriyet, Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in önceki gün kentteki dilencilerle ilgili sarf ettiği, ‘Dilencileri merkezden uzak bir alanda kurulacak merkezde bir süre tecrit etmemiz gerekiyor’ sözlerini, ilçe belediye başkanları, hukukçular ve Başkentli vatandaşlara sordu.
Önceki gün Zabıta Haftası etkinliğinde dilencilerle ilgili açıklamalar yapan Başkan Gökçek, “Ankara’da sokak aralarında bulunan dilencileri alarak merkezden uzak bir alana götürmek gerekiyor. Sürekli olarak bırakıldıklarında dilenmeleri iyi bir görüntü oluşturmuyor. Onlar için bir kamp alanı kurarak bir süre tecrit etmemiz gerekiyor. Bunun yasal zemini olup olmadığını araştıracağız. Gerekirse Meclis kararı çıkartırız” ifadelerini kullanmıştı.

Ankara Barosu Başkanı Sema Aksoy, Gökçek’in dilencilerle ilgili önerisi üzerine, şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’de sosyal ve ekonomik bir sorun olarak dilencilik, yıllardır herkesin gözünün önünde cereyan eden bir husus. Sayın belediye başkanının tamamen hukuki dayanaktan yoksun, ‘Şehrin kalitesini düşürüyor, huzursuzluk yaratıyor’ diye tarif edilemeyen ve statüsü belirlenmemiş bir grubu dilenci diye ilan edip şehrin dışına uzaklaştırması tamamen tecrit kampı gibi bir uygulamadır. Anayasanın ikamet etme özgürlüğü, seyahat ve yerleşme özgürlüğü ilkelerine tümüyle aykırıdır. Burada keyfi bir hukuki dayanaktan yoksun zorunlu ikamet sistemi oluşturulmaktadır. Bu alanda belediyenin böyle bir yetkisi yoktur. Belediyelerin görev ve yetkileri kanunla tarif edilmiş olup, ancak ve ancak Kabahatler Kanunu çerçevesinde zabıta görevlileri tarafından yapılacak iş ve işlemler doğrultusunda dilencilere idari para cezası vermektir.

SINIFSAL AYRIM YARATMAKTIR

Bunun ötesinde eğer çocukların dilencilikte kullanıldığı tespit edilmişse, bu tespiti yetkili Cumhuriyet savcılıklarına bildirerek suç ihbarında bulunması ve TCK kapsamındaki ‘çocukları dilencilikte araç olarak kullanma’ suçu yönünden ihbarda bulunması gerekir. Bu tamamen sınıfsal bir ayrım yaratmaktır. Esasen Ankara ve İstanbul’da son zamanlarda özellikle Suriye’den gelenlerin işsiz Suriyelilerin yığılmasından da kaynaklı çok büyük bir sıkıntı vardır. Şehirlerde rahatsızlık bu anlamda daha da büyümüştür. Ancak bunun çaresi toplama kampı değil ekonomik ve sosyal tedbirlerin alınması ve Suriyeli vatandaşların mülteci yada sığınmacı konumda olup olmadıklarının tespiti ile uluslararası anlamda bir çözümün bulunması gerekir.”

Çağdaş Hukukçular Derneği Genel Başkanı Selçuk Kozağaçlı ise, şöyle konuştu:
“Kabul edilemez bir açıklama. Hiçbir şekilde hukuksal dayanağa bağlanamaz. Böyle bir düzenleme anayasaya ve uluslararası sözleşmelere aykırı olacaktır. Melih Gökçek, yoksulluğun yaratıcısı olan ekibin içerisindedir. Yoksulluğu bu şekilde gözden uzaklaştırmak değildir çözüm. Son derece tehlikeli bir eğilim olarak görüyorum. Engellilerin ve hastaların yaşamdan ve gözden uzaklaştırılması tipik bir Nazi politikasıdır. 1930’ların Almanya’sını hatırlatıyor. Çok açıkça, faşist bir programdır ve derhal durdurulması gerekir. İnsanlığa karşı suçtur bu davranışlar. Yapacakları her türlü işin hem hukuksal hem de siyasal sonucunu kaldıramazlar. Hukuksal sonucu anayasal temel hak ve özgürlüklere ve uluslararası sözleşmelere muhakkak aykırı olacaktır. Siyasal olarak da karşılığı faşizmdir.”

Soruna çözüm bulacağına inanmıyorum. Bu sorun tek başına belediyelerin de altından kalkabileceği bir sorun değil. Buna devlet olarak el atılması gerekiyor. İnsanların dilenecek duruma düşmesine neden olan koşulların ortadan kaldırılması gerekiyor. Bu sayede soruna kalıcı bir çözüm bulunabilir. İnsanların dilenmelerine ihtiyaç kalmayacak altyapıyı oluşturduktan sonra, ihtiyacı olmamasına rağmen yurttaşların duygularını sömürerek bunu meslek haline getirenlere karşı cezai müeyyideler arttırılarak bu sorunun önüne geçilebilir.

Uygulama insanlık onuruna ters ve yanlış bir davranış. Dilenerek hayatını sürdüren vatandaşlarımıza işsizlik ve yoksulluk maaşı bağlanırsa dilenciliğin çok önemli ölçüde azalacağına yürekten inanıyorum. Bunların yanı sıra halkımızın duygularını istismar edenlere de yasal tedbirlerin alınması zaruridir. Zabıtalarımızın ve polisimizin bu konuda yetkilerinin çok sınırlı olduğunu biliyoruz. Yasal bir düzenlemeyle yetki sorununun ortadan kaldırılmasıyla birlikte sokakta dilenenlerin cezai tedbirlerle önüne geçilebilir. Kaldı ki son 1, 1.5 yıldır Ankara sokaklarında dilenenlerin büyük çoğu yabancı uyruklu ve ülkelerini savaş nedeniyle terk etmiş kişilerdir. Bunun önüne ancak hükümetin dış politikasının içe yansımasına dair alacağı tedbirlerle geçilebilir.

Bunca zamandır Ankara’da görev yapan bir belediye başkanının ‘tecrit’ kelimesini kullanmasıyla anlatmak istediği farklı olabilir. Yani kastının tecrit olmadığını düşünüyorum. Dilencilerle ilgili tedbir alınmalı bu ciddi bir sorun haline geldi, gerekirse Büyükşehir Belediye Meclisi’nden konuyla ilgili karar alınmalı. Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde ilçe belediyeleri, zabıtalar, polis ve jandarmayı da dahil ederek bu soruna bir çözüm bulmamız gerekir. Dilenciler ile ilgili tedbir almaya tamam diyoruz ama kamp kurmak bir çözüm değil. İnsanların anayasal hakları vardır, anayasal haklarını kullanmalarına kimse engel olamaz.

Dilencilik sosyal bir yaradır. Dilencilerin cadde ve sokaklarda olması hoş bir görüntü oluşturmuyor. Hatta bazıları bunu meslek haline getirmiş, sabah akşam mesaisi yaparak geçimlerini sağlıyorlar. Maalesef zabıtanın da caydırıcı derecede yetkisi yok. Büyükşehir Belediye Başkanımızın dilencilerin kent merkezinden toplanması ile ilgili önerisi düşünülebilir. Başkanımız adım atarsa biz de destekleriz. Dilencilerle ilgili sadece kolluk kuvvetleri tedbiri yeterli olmaz. Bunun sosyal nedenlerine de inmek gerekiyor.

Dilencilik sadece Ankara’da değil tüm dünyada var olan bir sorundur. Son derece dikkatli ve süreklilik gerektirecek bir şekilde üzerinde durulması gereken bir konu. Tedbir alınmalı fakat sadece zabıtanın tedbirleriyle iş bitmiyor. Dilenciliği meslek haline getirenler de var, meslek haline getirenlere ciddi yaptırımlar yapılmalı. Bu işi meslek haline getirenlerin evleri arabaları olduğunu biliyoruz. İhtiyacı olduğu için dilenen ve bu işi meslek olarak görenlerin ayrımını yapmak lazım. Rehabilite çalışması yapmak gerekiyor. Başkan Gökçek’in önerdiği kamp uygulamasında ihtiyaç sahibi insanların bakımları ve rehabilitesi yapılabilir. Böyle bir çalışma olursa biz de destekleriz.

Eğlence yerlerinde bile varlar. Ben Kızılay’da postacılık yaptığım için gittiğim birçok yerde dilencilerle karşılaşıyorum. Konuyu yeni öğrendik kamplarda şartlar iyi olacaksa caddelerden toplanmaları doğru. İnsan muamelesi görmeleri önemli.

Emekli bir insan olarak uzun saatler Kızılay’da geziyorum. Çok sayıda dilenci rahatsız ediyordu, banklarda rahatça oturamıyorduk. Toplatılmaları güzel ama insan muamelesi görecekleri bölgelere yerleştirilmeliler. İnsan oldukları unutulmamalı.

Biz İstanbuldan geldik Ankara sokakları gerçekten dilencilerden geçilmiyor. Sokakların çoluk çocuk dilenen insanlardan temizlenmesi gerekli. Uygulamadan yeni haberdar olduk insanlık şartlarına uygun şekilde yapılacaksa tecrit kamplarını destekliyoruz.