Eğlence uğruna yeryüzünü kirletiyoruz

Galatasaraylı futbolcu Omar Elabdellaoui’nin yılbaşı eğlencesinde yaralanmasının ardından havai fişeklerin yarattığı risk bir kez daha gündeme geldi. Çevre Mühendisleri Odası Ankara Şube Başkanı Ahmet Kırmızı, yılbaşı gecesi Ankara’da çok sayıda hava fişekli kutlamaya şahit olduğuna dikkat çekerek, “Bir anlık eğlence uğruna yeryüzünü kirletmeye hakkımız yok. İnsanlar bilgisizce riskleri göz ardı ederek bu ürünleri alıyor ve sevdikleriyle birlikte kendisini de riske atıyor. Her ateşlenen havai fişek, aslında doğa döngüsüne ateş etmek anlamına geliyor” dedi. Kırmızı, hava fişeklerin yarattığı 5 önemli riski şöyle anlattı:

KİMYASALLAR DOĞAYA KARIŞIYOR

“Havai fişekler içerdiği kimyasal maddeler nedeniyle doğa için oldukça zararlı. İzlerken çok mutlu olduğumuz renklerin oluşumu için metal tuzları kullanılıyor. Bu metal tuzları doğa döngüsünde yağışlarla toprağa ve yer altı sularına karışıyor. Doğal dengeye kalıcı zararlar veriyor.

KUŞLAR BÜYÜK ZARAR GÖRÜYOR

Havaya atıldığı anda ilk zararı gören hayvanlarımız. Kuşlar yaşadığı korku sebebiyle yavrularını ve yuvalarını bırakıyor. Havai fişekler kuşlarda geçici işitme kaybı ve görme problemleri de yaratabiliyor. Patlama esnasında oluşan yüksek ses ve basınç sakat bırakabiliyor veya kalp krizi geçirmelerine neden olabiliyor. Ayrıca göç yolları da zarar görüyor.

TOKSİK İÇERİKLİ OLANLAR VAR

Bazı işgüzar üreticiler ellerinde fazladan kalan toksik maddeleri, havai fişek üretiminde değerlendiriyor. Bunu satın aldığınızda, elinizde toksik içeren bir patlayıcı satın almış oluyorsunuz. Herhangi bir yanlış hareketinizde siz ve yanınızdakiler büyük risk altında. Bu yüzden üreten yerlerin de sıkı sıkıya denetlenmesi şart.

AKCİĞER HASTALARINI TEHDİT EDİYOR

Havai fişek gösterisinin yoğun olduğu bölgelerde akciğer hastaları büyük risk altında. Gördüğüm zaman uyarıyorum, ‘3 tane havai fişek attık ne kadar kirletici olabilir’ diyenler var. Bu çok yanlış. Kelebek etkisi gibi her biri, bir tane atıyor ve doğada birikerek kirleticiliği arttırıyor.

BİLGİSİZCE SATIN ALINIYOR

Sokakta her yerde satılıyor. İnsanlar riskleri göz ardı ederek alıyor. Talihsiz olaylar yaşandığında yeniden gündeme geliyor. Bu yüzden risklerini bilerek doğru kullanım alanlarında doğru ürünlerin kullanılması, bunun haricinde hiç kullanılmaması ve yasaklanması şart.”

ÖZEL İZİN GEREKİYOR

Havai fişekler Çevre Kurulu Kararı ile belirlenebilecek alanlarda ve özel izinle kullanılabiliyor. Ateşleme işini yapacak olan ateşleyicinin A sınıfı ateşleyici yeterlilik belgesi olması gerekiyor. Mülki amirden izin almadan kullananlar hakkında 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 32 ve 36. maddeleri gereğince işlem yapılıyor ve bu kişilere yaklaşık 500 lira para cezası veriliyor. Tüzel kişiler (işletmeler, düğün salonu ve organizasyon şirketleri vb.) içinse 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20. maddesi gereğince idari para cezası söz konusu oluyor, ayrıca suç teşkil edilen konularda adli işlem yapılıyor.



BELEDİYELER KULLANMAMA KARARI ALMIŞTI

Temmuz ayında Sakarya’da 6 gün arayla yaşanan ve 10 kişinin ölümüne neden olan havai fişek patlamalarının ardından Türkiye genelinde birçok belediye, havai fişek kullanımını yasaklamıştı. Olayın arından Ankara’nın da yer aldığı birçok şehirde Büyükşehir ve ilçe belediyeleri etkinliklerde havai fişek kullanmama kararı almıştı.