Dengeli beslenmeyi ramazan ayında da elden bırakmayın
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 30, 2008 00:00
Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seraceddin Çom, "Yeterli ve dengeli beslenmenin ramazan ayında da sürdürülebilmesi için günün oruç tutulmayan bölümünde en az 3 öğünü tamamlamak ve sahur öğününü atlamamak gerekir" dedi.
SAĞLIK Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Seraceddin Çom, dengeli beslenmenin ramazan ayında da sürdürülebilmesi için günün oruç tutulmayan bölümünde en az 3 öğünün tamamlanması ve sahurun atlanmaması gerektiğini söyledi.
Çom, toplumsal hayatta önemli bir yer teşkil eden ramazan ayında dini bir vecibenin yerine getirilmesi için oruç tutulduğunu, bununla birlikte günlük yaşamda önemli değişiklikler olduğunu dile getirdi.
Oruç tutanların ramazan ayında günlük beslenme şekillerini ve öğün sayısını değiştirdiklerini anlatan Çom, bu dönemde 3 ana öğünün 2 öğüne indirildiğini, özellikle hamur işi, tatlı, kırmızı et, ekmek, pilav ve makarna tüketiminin arttığını belirtti. Çom, "Oysa oruç tutarken, sağlıklı ve çeşitli besin seçenekleriyle yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması esas olmalıdır" dedi.
Sahurda ağır yemek yenmemeli
Ramazan ayında bireylerin yaş, cinsiyet ve fiziksel aktivitelerine göre almaları gereken günlük enerji, protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral oranlarının değişmediğini, bu süre zarfında da sağlığın korunması için yeterli ve dengeli beslenmenin gerekli olduğunu anlatan Çom, şunları kaydetti:
"Yeterli ve dengeli beslenmenin ramazan ayında da sürdürülebilmesi için günün oruç tutulmayan bölümünde en az 3 öğünü tamamlamak ve sahur öğününü atlamamak gerekir. Sahurda sadece su içerek niyetlenmenin veya gece yatmadan önce yemek yemenin zararlı olduğu unutulmamalıdır. Çünkü bu beslenme tarzı yaklaşık 12 saat olan açlığı, ortalama 18 saate çıkarır. Bu da açlık kan şekerinin daha erken saatlerde düşmesine ve buna bağlı olarak günün daha verimsiz geçmesine neden olur."
Sahur öğününün ağır yemeklerden oluşması halinde, metabolizma hızı gece düştüğü için yemeklerin yağa dönüşme hızı ve kilo alma riskinin arttığına işaret eden Çom, "Bu nedenle mutlaka sahura kalkılarak, süt, yoğurt, peynir gibi besinlerden oluşan bir kahvaltı yapılmalı ya da çorba, sebze ve kuru baklagillerden oluşan bir öğün tercih edilmelidir" diye konuştu.
İftar sofralarına dikkat
İftar sofralarındaki çeşit ve bolluğun kültürel bir özellik olduğunu belirten Çom, iftarda kan şekeri çok düşük olduğundan kısa sürede çok miktarda besin tüketme isteği doğduğunu anlattı. Çom, "İftarda yapılan en büyük hatalardan birisi, çok hızlı ve yüksek miktarda besin tüketmektir. Beyin doyma emrini yemekten 15-20 dakika sonra verir. Çok hızlı yemek yendiğinde, miktarı ve enerjisi yüksek besinler tüketilir. Bu da kilo alımına zemin hazırlar" dedi.
Ramazan ayında, midedeki yemek ve asidin yemek borusu içine geri kaçması olarak tanımlanan reflünün en sık karşılaşılan sorunlardan biri olduğunu belirten Çom, bu tür rahatsızlıkların ortaya çıkmaması için sağlıklı beslenme önerilerine uyulması gerektiğini dile getirdi.
Kronik hastalar uzmanlara danışmalı
Orucun sağlıklı insanların metabolik dengesinde çok önemli değişiklikler yapmadığını, ancak şeker ve karaciğer yetmezliği gibi rahatsızlıklarla hamilelik ve emziklilik gibi bazı özel durumlarda olumsuz sonuçlar doğurabileceğini ifade ederek, "Kronik hastalığı olanların ilgili uzman hekime danışmadan oruç tutmamaları gerekir" uyarısında bulundu.
Sağlıklı beslenme için öneriler
GENEL Müdür Çom, oruç tutacaklara sağlıklı beslenme için şu önerilerde bulundu:
- Ramazan ayında öğünler, sahur ve iftarda 2 ana öğün ile iftardan sonra 1-1,5 saat aralıklarla 2 ara öğün şeklinde düzenlenmeli.
- Oruç tutanların sahur yapmaları sağlığın korunması açısından önemlidir. Sahurda süt, yoğurt, peynir gibi besinlerden oluşan hafif bir kahvaltı yapılmalı ya da çorba, sebze ve zeytinyağlı yemeklerden oluşan bir öğün tercih edilmelidir.
- İftara peynir, domates, zeytin gibi kahvaltılıklar veya çorba gibi hafif yemeklerle başlanmalı, oruç açıldıktan 10-15 dakika sonra az yağlı et yemeği, sebze yemeği veya salatayla devam edilmeli.
- Günde ortalama 2-2,5 litre suyun yanı sıra, enerji verirken sıvı ihtiyacını da karşılayan ayran, taze sıkılmış meyve veya sebze suyu ve soda tüketilmeli.
- Tek seferde büyük porsiyonlar değil, iftardan sonra birer saat ara ile her seferinde azar azar küçük porsiyonlar yenmeli.
- İftar yemeğinden hemen sonra televizyon veya bilgisayar karşısına geçmek, koltukta dinlenmek yerine, biraz hareket etmek, kısa mesafeli yürüyüşler yapmak sindirim için yararlı olur.
- Ramazan ayında yemeklerin pişirme yöntemleri de çok önemlidir. Özellikle ızgara, haşlama ve fırında yapılan yemekler tercih edilmeli, kavrulmuş, tütsülenmiş ve kızartılmış besinlerden uzak durulmalı.
Çom, toplumsal hayatta önemli bir yer teşkil eden ramazan ayında dini bir vecibenin yerine getirilmesi için oruç tutulduğunu, bununla birlikte günlük yaşamda önemli değişiklikler olduğunu dile getirdi.
Oruç tutanların ramazan ayında günlük beslenme şekillerini ve öğün sayısını değiştirdiklerini anlatan Çom, bu dönemde 3 ana öğünün 2 öğüne indirildiğini, özellikle hamur işi, tatlı, kırmızı et, ekmek, pilav ve makarna tüketiminin arttığını belirtti. Çom, "Oysa oruç tutarken, sağlıklı ve çeşitli besin seçenekleriyle yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması esas olmalıdır" dedi.
Sahurda ağır yemek yenmemeli
Ramazan ayında bireylerin yaş, cinsiyet ve fiziksel aktivitelerine göre almaları gereken günlük enerji, protein, karbonhidrat, yağ, vitamin ve mineral oranlarının değişmediğini, bu süre zarfında da sağlığın korunması için yeterli ve dengeli beslenmenin gerekli olduğunu anlatan Çom, şunları kaydetti:
"Yeterli ve dengeli beslenmenin ramazan ayında da sürdürülebilmesi için günün oruç tutulmayan bölümünde en az 3 öğünü tamamlamak ve sahur öğününü atlamamak gerekir. Sahurda sadece su içerek niyetlenmenin veya gece yatmadan önce yemek yemenin zararlı olduğu unutulmamalıdır. Çünkü bu beslenme tarzı yaklaşık 12 saat olan açlığı, ortalama 18 saate çıkarır. Bu da açlık kan şekerinin daha erken saatlerde düşmesine ve buna bağlı olarak günün daha verimsiz geçmesine neden olur."
Sahur öğününün ağır yemeklerden oluşması halinde, metabolizma hızı gece düştüğü için yemeklerin yağa dönüşme hızı ve kilo alma riskinin arttığına işaret eden Çom, "Bu nedenle mutlaka sahura kalkılarak, süt, yoğurt, peynir gibi besinlerden oluşan bir kahvaltı yapılmalı ya da çorba, sebze ve kuru baklagillerden oluşan bir öğün tercih edilmelidir" diye konuştu.
İftar sofralarına dikkat
İftar sofralarındaki çeşit ve bolluğun kültürel bir özellik olduğunu belirten Çom, iftarda kan şekeri çok düşük olduğundan kısa sürede çok miktarda besin tüketme isteği doğduğunu anlattı. Çom, "İftarda yapılan en büyük hatalardan birisi, çok hızlı ve yüksek miktarda besin tüketmektir. Beyin doyma emrini yemekten 15-20 dakika sonra verir. Çok hızlı yemek yendiğinde, miktarı ve enerjisi yüksek besinler tüketilir. Bu da kilo alımına zemin hazırlar" dedi.
Ramazan ayında, midedeki yemek ve asidin yemek borusu içine geri kaçması olarak tanımlanan reflünün en sık karşılaşılan sorunlardan biri olduğunu belirten Çom, bu tür rahatsızlıkların ortaya çıkmaması için sağlıklı beslenme önerilerine uyulması gerektiğini dile getirdi.
Kronik hastalar uzmanlara danışmalı
Orucun sağlıklı insanların metabolik dengesinde çok önemli değişiklikler yapmadığını, ancak şeker ve karaciğer yetmezliği gibi rahatsızlıklarla hamilelik ve emziklilik gibi bazı özel durumlarda olumsuz sonuçlar doğurabileceğini ifade ederek, "Kronik hastalığı olanların ilgili uzman hekime danışmadan oruç tutmamaları gerekir" uyarısında bulundu.
Sağlıklı beslenme için öneriler
GENEL Müdür Çom, oruç tutacaklara sağlıklı beslenme için şu önerilerde bulundu:
- Ramazan ayında öğünler, sahur ve iftarda 2 ana öğün ile iftardan sonra 1-1,5 saat aralıklarla 2 ara öğün şeklinde düzenlenmeli.
- Oruç tutanların sahur yapmaları sağlığın korunması açısından önemlidir. Sahurda süt, yoğurt, peynir gibi besinlerden oluşan hafif bir kahvaltı yapılmalı ya da çorba, sebze ve zeytinyağlı yemeklerden oluşan bir öğün tercih edilmelidir.
- İftara peynir, domates, zeytin gibi kahvaltılıklar veya çorba gibi hafif yemeklerle başlanmalı, oruç açıldıktan 10-15 dakika sonra az yağlı et yemeği, sebze yemeği veya salatayla devam edilmeli.
- Günde ortalama 2-2,5 litre suyun yanı sıra, enerji verirken sıvı ihtiyacını da karşılayan ayran, taze sıkılmış meyve veya sebze suyu ve soda tüketilmeli.
- Tek seferde büyük porsiyonlar değil, iftardan sonra birer saat ara ile her seferinde azar azar küçük porsiyonlar yenmeli.
- İftar yemeğinden hemen sonra televizyon veya bilgisayar karşısına geçmek, koltukta dinlenmek yerine, biraz hareket etmek, kısa mesafeli yürüyüşler yapmak sindirim için yararlı olur.
- Ramazan ayında yemeklerin pişirme yöntemleri de çok önemlidir. Özellikle ızgara, haşlama ve fırında yapılan yemekler tercih edilmeli, kavrulmuş, tütsülenmiş ve kızartılmış besinlerden uzak durulmalı.