Çayın yeÅŸili ile renklenen ada

Türkiye’de ‘Seylan’ çayı olarak bilinen Sri Lanka çayları, bugün dünyanın en çok tercih edilen çayları arasında yer alıyor. Çayın bir ülke için ne kadar önemli olabileceğini, Sri Lanka’daki çay endüstrisini yöneten ‘Sri Lanka Tea Board’un daveti üzerine gittiğim zaman öğrendim. Seylan çayları, ülke için o kadar önemli ki, bir dönem Sri Lanka’nın adı ‘Seylan’ olarak biliniyordu. Ülkenin en önemli endüstrisini çay oluşturuyor. Seylan çaylarının 150. yılı kutlamaları nedeniyle davet edildiğimiz ülkede, çayın izini sürerken ülkenin güzelliklerini de keşfetme imkanı bulduk.

JAMES TAYLOR’LA DEĞİŞEN ÃœLKE KADERİ                                      Â

Çay endüstrisinin Sri Lanka için önemini belirtmek için bazı rakamlar vermek en doğrusu. Ülke nüfusu yaklaşık 20 milyon. Nüfusun yüzde 15’i yani üç milyona yakın insan çay sektöründe çalışıyor. Ülkedeki tarım arazilerinin büyük bir kısmını çay bahçeleri oluşturuyor. Çay bahçelerinde çalışanların tamamı kadın. Bunun nedeni ise eski bir gelenek ve kadınlarını ellerinin çay toplamak için daha narin olması. Kadınlar, çayları elleriyle topluyor. Bunun nedeni kullanılacak olan herhangi bir aletin çayın aromasını değiştirmesi. Ülkede ilk çay bahçesi ise 150 yıl önce İngiliz James Taylor tarafından dikilmiş. O dönem 20’li yaşlarda genç bir İngiliz olan Taylor, muhtemelen ülkenin kaderini değiştireceğini ve Sri Lanka’nın en önemli figürlerinden biri olacağını düşünmemiştir. Bugün Taylor’ın heykelleri ve resimleri, ülkenin dört bir yanında sergileniyor.

ÇAY TADIMI

Çay üretimi genelde ülkenin orta kesimlerinde yaygın. Uva, Udupusellawa, Nuwaraeliya, Dimbula, Kandy, Sabaragamuwa, Ruhuna olmak üzere yedi bölgede çay bahçeleri ve fabrikaları yer alıyor. İklim özelliklerine ve yüksekliğe göre çaylar farklı aromalar kazanıyor. Bu da kalitesini değiştiriyor. Sri Lanka çayları yüksek, orta ve düşük kalite olmak üzere gruplara ayrılıyor. En kaliteli çaylar Nuwaraeliya bölgesinde yetişiyor. Bazı çayların kilosu 1000 doları bulabiliyor. Çay bahçelerini gezmek ve fabrikalarda çayın üretim aşamalarını görmek, bir turizm aktivitesine dönüşmüş. Sri Lanka’ya gittiğinizde sizi mutlaka bir çay bahçesine götürüyorlar. Bahçeyi ve fabrikayı gezdikten sonra çay tadımı yapıyorsunuz. Farklı yapraklardan elde edilen çaylar fincanlarda yan yana diziliyor. Küçük bir kaşıkla her fincandan birer yudum çay içiyorsunuz. Ancak çayı ‘Höpürdetme’ dediğimiz şekilde ve hızlıca çekiyorsunuz. Üst damağınıza çarpan çay damlalar halinde dilinize dökülüyor ve böylece çayın aromasını daha iyi alıyorsunuz.

MÄ°LLÄ° ULAÅžIM ARACI TUK TUK

Seylan çayları, Sri Lanka’yı ziyaret etmek için iyi bir gerekçe olabilir. Ancak ülke, tabiatı, kültürü ve renkliliğiyle hayalleri süsleyecek türden zenginliklere sahip. Ülkenin başkenti Kolombo’ya İstanbul’dan direk Türk Hava Yolları ile direk uçabilirsiniz. THY, Maldivlerde yolcu indirdikten sonra uçak değiştirmeden Kolombo’ya uçuyor.   Ayrıca Ankara üzerinden Katar aktarmalı da gidebilirsiniz. Her iki uçuş da yaklaşık 10 saat sürüyor. Şehre adım attığınız ilk anda dikkatinizi çeken şey, Türkiye’de yıllar önce sıkça gördüğümüz triportör benzeri ‘Tuk tuk’ araçlar oluyor. Tuk tuk’lar, ülkenin en önemli ulaşım aracı. Önde şoför tek başına oturuyor. Arkaya iki yada biraz sıkışarak üç kişi oturabilirsiniz. Tuk tuk’ların hepsinde taksimetre bulunuyor. Ancak siz ücret için pazarlık da yapabilirsiniz. Benim tavsiyem kısa mesafeli yerler için taksimetre açtırmanız, uzun mesafelerde yada sürelerde ise pazarlık yapmanız. Hızdan hoşlanıyor, asla fren yapmıyor, diğer araçların önüne aniden direksiyon kırıyorsanız tuk tuk’tan büyük keyif alacaksınız. Kırmızı ışıkta beklemek ve yaya geçitlerinde yayalara yol vermek dışında Sri Lanka’da genelde hiçbir trafik kuralına uyulmuyor.

GÖKYÜZÜNÜ KAPLAYAN UÇURTMALAR

Başkent Kolombo, ülkenin en gelişmiş şehri. Güneydoğu Asya’nın en büyük limanlarından birine sahip. Limanın hemen yanı başında okyanus doldurularak oluşturulan alana önümüzdeki yıllarda iş merkezlerinin ve yüksek kulelerin yapılması planlanıyor. Şehirdeki otellerin büyük bir kısmı da, limanın yanı başındaki Galle Face Beach’in çevresinde bulunuyor. Konaklamayı bu bölgedeki otellerde yapmak iyi bir tercih olabilir. Böylelikle okyanus kıyışanda keyifli yürüyüşler yapma ve yürüme mesafesinde birçok yere ulaşma şansına sahip olabilirsiniz. Limanın hemen yanı başından güneye doğru uzanan Galle Face Beach, Kolombo’nun en keyifli yerlerinden biri. Hint Okyanusu kenarındaki yaklaşık iki kilometre uzunluğundaki bu plaj, günün her saati kalabalık. Plajın en önemli aktivitesi ise uçurtma uçurmak. Akşamüzeri gökyüzünde rengarenk yüzlerce uçurtmayı aynı anda görebilirsiniz. Uçurmanız yoksa bile oradaki yerel satıcılardan 100 Rupi’ye (Yaklaşık 2 TL) uçurma alabilirsiniz. Ayrıca Hint Okyanusu’na ayaklarınızı sokmak da oldukça keyifli.

ÜÇ RESMİ DİL

Sri Lanka’da işaret tabelaları ve bütün resmi işaretler üç dilde yazılıyor. Seylanca, Tamilce ve İngilizce. Bu üç dil aynı zamanda ülkenin resmi dilleri. Tamil gerillaları ile süren 30 yıllık savaş sona erdiğinde hoşgörü kültürünü korumak ve bir daha o savaş günlerini tekrar yaşamamak adına kültürlerarası diyaloğa büyük önem veriliyor. Ülkedeki tüm vatandaşların bu üç dilden istediği birinde eğitim görme hakkı bulunuyor. Ayrıca dini inançlara da büyük saygı gösteriliyor. Ülkenin büyük bir kısmı Budizm inancına sahip. Sonra Hinduizm, İslamiyet ve Hristiyanlık geliyor. Bu dört dinin de ibadethanelerine rastlamak mümkün. Başkent Kolombo, önemli Budist tapınaklara ev sahipliği yapıyor. Gangaramaya Tapınağı bunlardan biri. Tapınağa girerken belirli kurallara uymanız gerekiyor. Ayakkabılarınızı çıkartarak gezdiğiniz tapınakta, Buda’ya sırtınızı dönerek fotoğraf çektiremiyorsunuz. Bu Buda’ya büyük bir saygısızlık olarak algılanıyor. Hinduizmin önemli tapınakları arasında ise Sivasubramaniya Swamy tapınağı geliyor. Tapınağın dış cephesinde çok sayıda figür, çeşitli törenleri simgeliyor. Söz tapınaklardan açılmışken ülkenin en önemli Budizm tapınağı ise Kandy şehrindeki Dalada Maligawa. ‘Diş Tapınağı’ olarak da bilinen tapınak da, Buda’nın azı dişinin bulunduğuna inanılıyor. Tapınağa görkemli bir yoldan yürüyerek ulaşıyorsunuz. Bembeyaz mimarisiyle sizi karşılayan tapınak, dünyanın dört bir yanından ziyaretçileri ağırlıyor. Sri Lanka’daki en yoğun insan kalabalığının burada olduğunu söylemek hiç de yanlış olmaz. Tapınağı ziyaret edenlerin büyük bir kısmı Buda’ya saygısını göstermek için beyaz giyiniyor.

SOSYAL HAYAT OTELLERDE ÅžEKÄ°LLENÄ°YOR

Kolombo’da gece hayatı otellerin içindeki bar ve kulüplerde şekilleniyor. Bir tuk tuk alıp sizi iyi bir bara götürmesini istediğinizde genelde sizi götürdükleri yerler, bizdeki pavyon benzeri mekanlar oluyor. O yüzden gece dışarı çıkmak istediğinizde mutlaka bir bilenden yardım almanız da fayda var. Galle Face Beach’in etrafındaki otellerde oldukça güzel barlar var. The Kingsbury Otel’in Hint Okyanusu manzaralı teras barı yada Galadari Otel içindeki gece kulübü iyi bir seçenek olabilir. Ayrıca otelden bağımsız olarak Rhythm and Blues bar, şehrin en popüler eğlence mekanlarından. Özellikle hafta sonları iğne atsanız yere düşmüyor. Sri Lanka mutfağı Hint mutfağıyla büyük benzerlik gösteriyor. Bol baharat, iki mutfağın ortak noktası. Budizm inancının yaygın olduğu ülkede vejeteryan yemekler öne çıkıyor. Ayrıca tavuk ve et de, sıkça kullanılıyor.

KARAYOLU YERÄ°NE HAVAYOLU

Harita üzerinde küçük görünen bu ülkeyi gezmek sanıldığı kadar kolay değil. Çünkü ülkede geniş otobanlar ve karayolları bulunmuyor. 100 kilometrelik bir yol bazen 4-5 saat sürebiliyor. İç kesimlere giden tüm yollar, eski Karadeniz yolundan daha virajlı ve kıvrımlı. O yüzden araç tutan biriyseniz, karayoluyla ulaşım sizin için bir zulüm olabilir. Karayoluna alternatif olarak 8-10 kişilik küçük deniz uçaklarıyla da seyahat edebilirsiniz. Böylelikle 5 saatlik bir yolu, 25 dakikada geçebilirsiniz. Gölden havalanıp tekrar göle inmek ve ülkenin muhteşem doğasını havadan izleyebilmek Sri Lanka gezimize ayrı bir renk kattı.

Nasıl Gidilir: Türk Hava Yolları’nın İstanbul’dan Kolombo’ya direk uçuşu bulunuyor. Ayrıca Ankara üzerinden Katar aktarmalı uçabilirsiniz.

Nerede Kalınır: Başkent Kolombo’da Galle Face Beach yakınındaki oteller konaklama için uygun. Kingsbury, Galadari, Ramada, Cinnamon Lake Side, Galle Face Hotel uygun seçenekler.

Ne Yenir: Tavuklu ve kuzu etli biryaniyi mutlaka deneyin. Yemek konusunda sıkıntı yaşayan biri değilseniz, Sri Lanka sizi fazlasıyla mutlu edecek. Yerel sebzelerden ve bitkilerden yapılan çorbaları ve sebze yemeklerini tatmadan dönmeyin.

Ne Alınır: Bol bol Seylan çayı, fil ve buda heykelcikleri.