Güncelleme Tarihi:
BAŞKENT Sanayiciler Derneği (BASAD), “Organize Sanayi Bölgeleri Sorunları ve Çözüm Önerileri” konulu bir rapor hazırladı. OSB’ler ve KOBİ’lerin tarihsel gelişimi, Türk ekonomisindeki önemi, sorunları ve bu sorunların aşılması için alınması gereken önlemlerin ayrıntılı bir biçimde yer aldığı raporda, tüm teşviklerin OSB’lere yapılması istendi.
Raporda, Türk ekonomisinin 2001 yılından bu yana önemli bir dönüşüm sürecinden geçtiği, 2002-2008 yılları arasında her yıl önemli bir büyüme sağlandığı, 2002’de 36 milyar ABD Doları olan ihracatın 2008’de 132 milyar ABD Dolarına çıktığı, aynı şekilde doğrudan dış yatırımların 73 milyar ABD Dolarına ulaştığı belirtildi.
Yüzde 99,9’u KOBİ
Bu dönemde özel sektör tarafından yaklaşık 300 milyar TL tutarında sabit sermaye yatırımı yapıldığı, bunun yarısının KOBİ tarafından gerçekleştirildiği ifade edilen raporda, KOBİ’lerin önemine dikkat çekildi. Aynı dönemde 50 binden fazla kurulan yeni KOBİ’nin, hem istihdama, hem ihracata büyük katkılar sağladığı görüşüne yer verilen raporda, ihracat yapan KOBİ’lere her yıl yaklaşık 3 bin yeni KOBİ’nin eklendiği belirtildi.
BASAD Başkanı Raşit Mor tarafından açıklanan raporda şunlara değinildi: “2006 yılı verilerine göre toplam 2,5 milyon işletmenin yüzde 99,9’u KOBİ’dir. Bu işletmeler toplam istihdamın yüzde 81’ini, toplam üretimin yüzde 60’ını, toplam satışların yüzde 72’sini, yatırımların yüzde 62’sini ve katma değerin yüzde 58’ini oluşturmaktadır. Buradan da anlaşılacağı üzere KOBİ’ler Türkiye ekonomisi içinde önemli bir paya sahiptir.
Sanayileşmede OSB faydası
KOBİ’lerin gelişmesi ve sanayi politikalarının daha iyi sonuç vermesi için OSB’ler önemli bir uygulama alanıdır. Özel sektör yatırımlarının belirli yörelere yönlendirilmesi, sanayi işletmelerinin birbirleriyle işbirliği ve uyum içinde üretim yapmaları, fabrikaların önceden planlanmış bir arazi üzerine yapılması, sosyal tesisler gibi ortak alt yapı hizmetlerinden birlikte yararlanmaları ve birbirini tamamlayıcı ve birbirinin yan ürününü teşvik eden sanayicilerin bir program içinde üretim yapmaları, sanayileşme açısında OSB’lerin yararlarından bazılarıdır. Sanayinin kentleşmeyi hızlandıran önemli bir dinamik olduğu ve sanayi işletmelerinin yerleştikleri bölgeye kentsel faaliyetleri de çektiği düşünülürse, planlı bir kentsel gelişmenin sağlanabilmesi için öncelikle sanayinin planlı gelişim ve yerleşiminin hedeflenmesi gerekmektedir.”
Ruhsat verme dışında bir avantajı kalmadı
RAPORDA, OSB’lerin sanayideki önemi oranında desteklenmediği, ruhsat verme dışında bir avantajının kalmadığı ifade edildi. OSB’lerin etkinliklerini arttırmak için kurulu olanları doluncaya kadar yenilerine izin verilmemesi gerektiği belirtilen raporda, OSB’lerin doluluk oranı ile ilgili şöyle denildi:
“Türkiye’de OSB’lerin doluluk oranları genel olarak değerlendirildiğinde yüzde 1 ile yüzde 20 arasında üretime geçen OSB sayısı 23’tür.
Yüzde 21 ile 40 arasında 8’dir. Dolayısıyla doluluk oranı yüzde 40’ın altında olan 63 adet OSB bulunmaktadır. Doluluk oranı yüzde 80 ile 100 arasında olan OSB sayısı sadece 30’dur.”
Başarılı OSB’lere kümelenme modeli
- OSB’lere sağlanması istenen teşvikler şöyle sıralandı:
- Vergi indirimi sağlansın, Sigorta primi işveren payına destek verilsin.
- Gümrük vergisi ve KDV’den istisna tutulsun. Sanayicilerin OSB’lere taşınması desteklensin. Başarılı OSB’lere kümelenme modeli ile destek verilsin. OSB’de yer olduğu sürece kesinlikle yeni bir sanayi parseli tahsisi yapılmasın. OSB’leri sanayi parklarına dönüştürecek hukuki düzenlemeler yapılsın. Meslek liseleri ve yüksek okullar OSB’lerin içinde konumlandırılsın.
- Enerji girdi maliyetlerinin bir kısmı Hazine tarafından karşılansın.