Bir yudumluk tadımın öyküsü
Güncelleme Tarihi:
Gamze KOLCU
Oluşturulma Tarihi: Ekim 20, 2010 00:00
Türkiye’nin ilk kadın önoloğu Aslı Odman, şarap konusunda unutulan değerlerin hatırlatılması gerektiğini söyledi.
TÜRKİYE’nin ilk kadın önoloğu Aslı Odman, Türk şarapçılığına uzman değerlendirmelerinin katkısının çok önemli olduğunu düşünüyor. Fransa’da, dünyanın en önemli önologlarının yetiştirildiği Bordeaux’da iki senelik bir eğitim alan Odman doğumuna sayılı günler kala şarabın hayatında nasıl tutkuya dönüştüğünü Ankara Hürriyet’e anlattı.
Önolog, kısaca şarap uzmanı demek. Önolog olabilmek için, başta Fransa olmak üzere İtalya, İspanya, Almanya, Kaliforniya, Avustralya gibi şarapçılığın gelişmiş olduğu ülkelerde en az iki sene akademik eğitim almış olmak gerekiyor. Türkiye’de önoloji eğitimi verilmiyor.
Yenilikleri takip etmek gerek
Şaraba olan merakınız nereden geliyor?
Üniversitedeyken arkadaşlarla aramızda para toplar, şarap alır ve kör tadımlar yapardık. O kadar meraklıydım şaraba... Kalitesi hammaddeye bağlı olan ama üretim sürecinin tat farkını belirlediği bir ürün yaratmak fikri, çok etkiliyordu beni. Bütün bunlar Kavaklıdere şaraplarına yapılan bir gezi sonrasında kafamda netleşti ve kesin kararımı verdim.
Şarap eğitimi alma fikri nereden doğdu ve nasıl başladınız?
1995 yılında ODTÜ Gıda Mühendisliği’ni bitirdim. Okurken üretim sürecinin içinde olmaya karar vermiştim ama bir konuda uzmanlaşmak, uzmanlaştığım konunun da içinde yaratıcılık barındırmasını ve evrensel olmasını istiyordum. Şarap tüm bunları ve hatta daha fazlasını içeriyor. Çok fazla değişken parametresi var. Keyifle içilen bir kadeh şarabın arkasında, öyküsü bağda başlayan çok zahmetli bir üretim süreci var. Ufak bir değişiklik bardağınızdaki şarabın bambaşka bir karaktere bürünmesine yol açıyor.
Anadolu’nun potansiyeli
Şarabın oluşmasını sağlayan en önemli etkenler neler?
Bulunduğunuz bölge, toprağı, iklim şartları, uygulanan bağcılık metodları, kararlaştırılan hasat zamanı şarabın oluşmasını etkileyen önemli faktörler. Daha sonrasında da her aşamasına tadımlarla karar verilen kavdaki yolculuğu başlıyor şarabın. Sanırım daha zengin, daha zevkli bir meslek seçemezdim kendim için.
Türkiye’de önoloji eğitiminin verilmiyor olması sizi nasıl etkiledi?
Türkiye’de önoloji kavramının bilinmiyor olması beni hiç endişelendirmedi. Aksine bunun bir avantaj olduğunu düşündüm.
Fransa’da önoloji eğitimi veren tüm üniversitelere, Anadolu topraklarında çok büyük bir potansiyel olduğunu, benim de bu işin tekniğini ve kültürünü öğrenip kendi ülkemde uygulamak istediğimi anlatan mektuplar yazdım. Hepsinden olumlu cevap geldi, sanırım nedeni başvuru yapan tek Türk olamam ve kendi ülkemde birşeyler yapma isteğimdi.
İyi bir şarabın olmazsa olmazları nelerdir?
İyi bir şarap karakterli olmalıdır. Hem toprağını, hem üzümünü hem de yapım ve yıllandırma süreçlerini yansıtmalıdır. Denge bir şarabın olmazsa olmazlarındandır. Hem kokuda hem tatta bir harmonisi olmalıdır. Aroma zenginliği, gövdesi, diriliği, yoğunluğu, damaktaki kalıcılığı, yıllanma potansiyeli değerlendirilmesi gereken kavramlar. Ama en önemlisi şarap üretirken yapılması gereken, bağın potansiyalinin en doğru biçimde şaraba dönüştürülmesi.
Bu kültürü hatırlamalıyız
TÜRK şarapçılığı sizce hangi noktada? Gelişmesi gerekiyorsa eğer neler yapılmalı?
Üretici ve tüketicinin beraberce gelişmesi gereken bir konudur şarap. Bu topraklarda doğmuş ve sonrasında maalesef unuttuğumuz şarap kültürünü hatırlamamız, saygınlığını tekrar kazandırmamız gerekiyor.
Son yıllarda üretim alanında çok güzel gelişmeler oldu. Şu anda maalesef trendlerle hareket ediyor tüketici. Tarihimizi, toprağımızı, bu topraklarda yaşamış olan kültürleri gitgide nasıl daha az önemsiyorsak, şaraba da kendi değerinden çok uzakta, moda bir içki gözüyle bakıyoruz. Halbuki biz Amerika ya da Avusturalya gibi yeni dünya değiliz. Şarap bu topraklarda doğmuş. Üretici ve tüketici olarak bunun bilinciyle hareket etmeliyiz.
Bebeğim bana uğur getirdi
Son yıllarda Türk şaraplarına olan uzman görüşler arttı. Bu değerlendirmeler ne kadar önemli?
Türk şarapçılığına, uzman değerlendirmelerinin katkısı çok fazla. Bu tadımlar, dünya standartlarında ve bu toprakların karakterini yansıtan şaraplar üretilebileceğini gösterdiği için önemliydi. Türk şarapçılığı ülkede rahat bir soluk almış oldu.
Hamile olduğunuzu ve anne olacağınızı biliyorum. Bu süreç başarılı bir şarap önoloğu için nasıl geçti?
Bebeğin uğur getirdiği söylenir, bu galiba doğru. Şaraplarımız çok iyi çıkıyor. Hamilelikte duyularınız daha da hassaslaşıyor. Bunun tadımıma çok pozitif bir etkisi var. Zaten oldukça disiplinli ve organize bir yapım var. Ekibimiz de çok motive çalışıyor. Bu nedenle hiçbir zorluk yaşamıyorum. Tek sorunum eskisi kadar bağ gezememek.
Fransa’da, dünyanın en önemli önologlarının yetiştirildiği Bordeaux’da iki senelik bir eğitim aldınız. Bu eğitim neler kazandırdı size?
Bordeaux, bu işin kültürünü çok iyi veren bir okul. Zaten tüm çalışmalara çevredeki chateaularla beraber götürüyorlar. Oenoloji (şarap bilimi) eğitimim ise hala devam ediyor. Çünkü diplomayı almakla iş bitmiyor. Dünyada sürekli yeni çalışmalar yapılıyor ve bu çalışmaları takip etmek gerekiyor. Fuar katılımlarıyla da tadımı sürekli geliştirmek gerekiyor.
Önolog, kısaca şarap uzmanı demek. Önolog olabilmek için, başta Fransa olmak üzere İtalya, İspanya, Almanya, Kaliforniya, Avustralya gibi şarapçılığın gelişmiş olduğu ülkelerde en az iki sene akademik eğitim almış olmak gerekiyor. Türkiye’de önoloji eğitimi verilmiyor.
Yenilikleri takip etmek gerek
Şaraba olan merakınız nereden geliyor?
Üniversitedeyken arkadaşlarla aramızda para toplar, şarap alır ve kör tadımlar yapardık. O kadar meraklıydım şaraba... Kalitesi hammaddeye bağlı olan ama üretim sürecinin tat farkını belirlediği bir ürün yaratmak fikri, çok etkiliyordu beni. Bütün bunlar Kavaklıdere şaraplarına yapılan bir gezi sonrasında kafamda netleşti ve kesin kararımı verdim.
Şarap eğitimi alma fikri nereden doğdu ve nasıl başladınız?
1995 yılında ODTÜ Gıda Mühendisliği’ni bitirdim. Okurken üretim sürecinin içinde olmaya karar vermiştim ama bir konuda uzmanlaşmak, uzmanlaştığım konunun da içinde yaratıcılık barındırmasını ve evrensel olmasını istiyordum. Şarap tüm bunları ve hatta daha fazlasını içeriyor. Çok fazla değişken parametresi var. Keyifle içilen bir kadeh şarabın arkasında, öyküsü bağda başlayan çok zahmetli bir üretim süreci var. Ufak bir değişiklik bardağınızdaki şarabın bambaşka bir karaktere bürünmesine yol açıyor.
Anadolu’nun potansiyeli
Şarabın oluşmasını sağlayan en önemli etkenler neler?
Bulunduğunuz bölge, toprağı, iklim şartları, uygulanan bağcılık metodları, kararlaştırılan hasat zamanı şarabın oluşmasını etkileyen önemli faktörler. Daha sonrasında da her aşamasına tadımlarla karar verilen kavdaki yolculuğu başlıyor şarabın. Sanırım daha zengin, daha zevkli bir meslek seçemezdim kendim için.
Türkiye’de önoloji eğitiminin verilmiyor olması sizi nasıl etkiledi?
Türkiye’de önoloji kavramının bilinmiyor olması beni hiç endişelendirmedi. Aksine bunun bir avantaj olduğunu düşündüm.
Fransa’da önoloji eğitimi veren tüm üniversitelere, Anadolu topraklarında çok büyük bir potansiyel olduğunu, benim de bu işin tekniğini ve kültürünü öğrenip kendi ülkemde uygulamak istediğimi anlatan mektuplar yazdım. Hepsinden olumlu cevap geldi, sanırım nedeni başvuru yapan tek Türk olamam ve kendi ülkemde birşeyler yapma isteğimdi.
İyi bir şarabın olmazsa olmazları nelerdir?
İyi bir şarap karakterli olmalıdır. Hem toprağını, hem üzümünü hem de yapım ve yıllandırma süreçlerini yansıtmalıdır. Denge bir şarabın olmazsa olmazlarındandır. Hem kokuda hem tatta bir harmonisi olmalıdır. Aroma zenginliği, gövdesi, diriliği, yoğunluğu, damaktaki kalıcılığı, yıllanma potansiyeli değerlendirilmesi gereken kavramlar. Ama en önemlisi şarap üretirken yapılması gereken, bağın potansiyalinin en doğru biçimde şaraba dönüştürülmesi.
Bu kültürü hatırlamalıyız
TÜRK şarapçılığı sizce hangi noktada? Gelişmesi gerekiyorsa eğer neler yapılmalı?
Üretici ve tüketicinin beraberce gelişmesi gereken bir konudur şarap. Bu topraklarda doğmuş ve sonrasında maalesef unuttuğumuz şarap kültürünü hatırlamamız, saygınlığını tekrar kazandırmamız gerekiyor.
Son yıllarda üretim alanında çok güzel gelişmeler oldu. Şu anda maalesef trendlerle hareket ediyor tüketici. Tarihimizi, toprağımızı, bu topraklarda yaşamış olan kültürleri gitgide nasıl daha az önemsiyorsak, şaraba da kendi değerinden çok uzakta, moda bir içki gözüyle bakıyoruz. Halbuki biz Amerika ya da Avusturalya gibi yeni dünya değiliz. Şarap bu topraklarda doğmuş. Üretici ve tüketici olarak bunun bilinciyle hareket etmeliyiz.
Bebeğim bana uğur getirdi
Son yıllarda Türk şaraplarına olan uzman görüşler arttı. Bu değerlendirmeler ne kadar önemli?
Türk şarapçılığına, uzman değerlendirmelerinin katkısı çok fazla. Bu tadımlar, dünya standartlarında ve bu toprakların karakterini yansıtan şaraplar üretilebileceğini gösterdiği için önemliydi. Türk şarapçılığı ülkede rahat bir soluk almış oldu.
Hamile olduğunuzu ve anne olacağınızı biliyorum. Bu süreç başarılı bir şarap önoloğu için nasıl geçti?
Bebeğin uğur getirdiği söylenir, bu galiba doğru. Şaraplarımız çok iyi çıkıyor. Hamilelikte duyularınız daha da hassaslaşıyor. Bunun tadımıma çok pozitif bir etkisi var. Zaten oldukça disiplinli ve organize bir yapım var. Ekibimiz de çok motive çalışıyor. Bu nedenle hiçbir zorluk yaşamıyorum. Tek sorunum eskisi kadar bağ gezememek.
Fransa’da, dünyanın en önemli önologlarının yetiştirildiği Bordeaux’da iki senelik bir eğitim aldınız. Bu eğitim neler kazandırdı size?
Bordeaux, bu işin kültürünü çok iyi veren bir okul. Zaten tüm çalışmalara çevredeki chateaularla beraber götürüyorlar. Oenoloji (şarap bilimi) eğitimim ise hala devam ediyor. Çünkü diplomayı almakla iş bitmiyor. Dünyada sürekli yeni çalışmalar yapılıyor ve bu çalışmaları takip etmek gerekiyor. Fuar katılımlarıyla da tadımı sürekli geliştirmek gerekiyor.