Başkent’in yeraltı kuyularının sulama kalitelerine inceleme
Güncelleme Tarihi:
Bayram TÜRKMEZ/A.A.
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 06, 2008 00:00
Tarımsal ekonominin de belkemiği olan sulamada kullanılan yeraltı suları mercek altına alındı. Başkent ve ilçelerindeki yeraltı su kaynaklarının sulama kalitesini belirlemek için yapılan araştırmanın raporu, Ankara İli Çevre Koruma Vakıfı (ANÇEVA) tarafından kitap haline getirildi.
Kimya Yüksek Mühendisi Dr. Ender Eltan tarafından yaklaşık iki yıl süren çalışmalar sonrası hazırlanan "Ankara İli ve İlçelerinde Yeraltı Sularının Sulama Suyu Kalitesi" başlıklı raporda, çeşitli bölgelerdeki 980 kuyuya ait bilgiler yer aldı. Ender Eltan, hazırladığı raporda, numune alınan 980 kuyunun koordinatlarının yer aldığını belirterek, yerlerinin coğrafi haritalarda gösterildiğini söyledi.
Yaşanan küresel ısınma sonrası yerüstündeki su kaynaklarının azaldığını ve bunun ardından bir çok kişi ve kurumun, yeraltı sularına yöneldiğini belirten Eltan, ortaya konan raporun kaliteli toprak ve tarım üretimi açısından önemini vurguladı.
Raporun son bölümünde ise 980 kuyunun genel analiz sonuçlarına yer verilerek, yüzde 42’sinin sulamada toprakta yaratacağı tuzluluk zararının orta, sodyum zararının ise düşük olduğu bilgisine yer verilirken, yüzde 42’sinin yüksek oranda tuzlu olduğu kaydedildi.
168 sayfalık raporda, bazı ilçelerdeki sondaj kuyularından alınan suların analizleri şöyle değerlendirildi:
Akyurt: İlçenin doğusu, kuzeyi ve güneyinde yayılım gösteren kayaçlarda açılmış sondajlar ile alüvyonda açılmış olan sondajlarda debisi küçük de olsa su kalitesi iyi, batıda Çubuk Ovası bölgesinde gölsel miyosende açılan derin sondajlarda su kalitesi kötü çıkmaktadır.
n Altındağ: İlçe sınırları içerisinde yayılım gösteren jeolojik kayaçlar debileri azda olsa iyi kalitede yer altı suyu taşımaktadırlar.
n Ayaş: İlçenin doğusunda yayılım gösteren kayaçlarda debisi küçük iyi kalitede sular, batısında alüvyal seri dışında kötü kalitede sular bulunmaktadır.
n Beypazarı: İlçenin kuzey ve güney bölgeleri ile Kirmir Çayı alüvyonlarında iyi kalitede, batıda neojenin tuzlu jipsli birimlerinde kötü kalitede sular çıkmaktadır.
n Çubuk: Bölgede volkanik seride pliyosende, paleozoik seride ve Çubuk Çayı alüvyonunda açılan sondajların su kalitesi iyi, ovada derin açılan sondajlarda su kalitesi kötüdür.
n Etimesgut: İlçe çevresinde yayılımı bulunan alüvyon, pliyosen ve mesozoik serileri iyi kalitede, miyosen serisi ise kötü kalitede yer altı suyu taşımaktadır.
n Gölbaşı: İlçe çevresinde pliyosen, volkanik seri, kireç taşları ile şist ve grovaklar da iyi kalitede, miyosen yaşlı birimlerde kötü kalitede yer altı suyu çıkmaktadır.
n Mamak: İlçe çevresinde Hatip Çayı alüvyonu, volkanik kayaçlar ile paleozoik şist ve grovaklar yer almaktadır. Bu serilerde yer altı suyu kalitesi iyidir.
n Sincan: Bölgede alüvyal seri, volkanik seri, miyosen kireç taşlarında iyi kalitede; miyosenin marnlı, jipsli seviyelerinde kötü kalitede yer altı suyu bulunmaktadır.
Yaşanan küresel ısınma sonrası yerüstündeki su kaynaklarının azaldığını ve bunun ardından bir çok kişi ve kurumun, yeraltı sularına yöneldiğini belirten Eltan, ortaya konan raporun kaliteli toprak ve tarım üretimi açısından önemini vurguladı.
Raporun son bölümünde ise 980 kuyunun genel analiz sonuçlarına yer verilerek, yüzde 42’sinin sulamada toprakta yaratacağı tuzluluk zararının orta, sodyum zararının ise düşük olduğu bilgisine yer verilirken, yüzde 42’sinin yüksek oranda tuzlu olduğu kaydedildi.
168 sayfalık raporda, bazı ilçelerdeki sondaj kuyularından alınan suların analizleri şöyle değerlendirildi:
Akyurt: İlçenin doğusu, kuzeyi ve güneyinde yayılım gösteren kayaçlarda açılmış sondajlar ile alüvyonda açılmış olan sondajlarda debisi küçük de olsa su kalitesi iyi, batıda Çubuk Ovası bölgesinde gölsel miyosende açılan derin sondajlarda su kalitesi kötü çıkmaktadır.
n Altındağ: İlçe sınırları içerisinde yayılım gösteren jeolojik kayaçlar debileri azda olsa iyi kalitede yer altı suyu taşımaktadırlar.
n Ayaş: İlçenin doğusunda yayılım gösteren kayaçlarda debisi küçük iyi kalitede sular, batısında alüvyal seri dışında kötü kalitede sular bulunmaktadır.
n Beypazarı: İlçenin kuzey ve güney bölgeleri ile Kirmir Çayı alüvyonlarında iyi kalitede, batıda neojenin tuzlu jipsli birimlerinde kötü kalitede sular çıkmaktadır.
n Çubuk: Bölgede volkanik seride pliyosende, paleozoik seride ve Çubuk Çayı alüvyonunda açılan sondajların su kalitesi iyi, ovada derin açılan sondajlarda su kalitesi kötüdür.
n Etimesgut: İlçe çevresinde yayılımı bulunan alüvyon, pliyosen ve mesozoik serileri iyi kalitede, miyosen serisi ise kötü kalitede yer altı suyu taşımaktadır.
n Gölbaşı: İlçe çevresinde pliyosen, volkanik seri, kireç taşları ile şist ve grovaklar da iyi kalitede, miyosen yaşlı birimlerde kötü kalitede yer altı suyu çıkmaktadır.
n Mamak: İlçe çevresinde Hatip Çayı alüvyonu, volkanik kayaçlar ile paleozoik şist ve grovaklar yer almaktadır. Bu serilerde yer altı suyu kalitesi iyidir.
n Sincan: Bölgede alüvyal seri, volkanik seri, miyosen kireç taşlarında iyi kalitede; miyosenin marnlı, jipsli seviyelerinde kötü kalitede yer altı suyu bulunmaktadır.