Ayakkabı üreticisi sağlıksız koşullar altında çalışıyor

ANKARA Umum Ayakkabıcılar ve Çantacılar Odası Başkanı Hüseyin Uzun, başkentteki ayakkabı üreticilerinin çok sağlıksız koşullarda çalıştığını, esnafın diğer meslek gruplarıyla birlikte İskitler’de kurulan kooperatife geçeceğinin duyurulduğunu, ama bununla ilgili hiçbir açıklama yapılmadığını belirtti.

Ankara Hürriyet’e konuşan Uzun, Başkent’teki ayakkabı imalatçılarının çok sağlıksız koşullarda üretim yaptığına, kullanılan maddeler nedeniyle felçten kansere kadar 60 çeşit hastalığa yakalanabildiğine dikkat çekti. "AB kriterleri uygulansa 900 işyerinden 800’ü kapanır" diyen Uzun, imalatçıların daha sağlıklı koşullarda çalışabilmesi için İskitler Kazım Karabekir’de oluşturulan kooperatife taşınmaları gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:

ENDİŞELİ BEKLEYİŞ

 İmalathanelerin sağlıklı hale gelmesi için İskitler’de oluşturulan komplekste ayakkabı ve çanta üreticisine de yer verilmesi, bütün işyerlerinin bir yerde toplanması lazım. Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek bize arazi tahsis edildiğini söyledi, fakat kooperatifin şu anki yönetimi bizimle bilgi paylaşmıyor. Tekstil, medikal, elektroniğin de araslarında bulunduğu sekiz meslek grubuna oarada bacasız fabrika oluşturulacağı söylenirken, ayakkabıcıların bu komplekste yer alıp almayacağını hala bilmiyoruz. Sır gibi saklanıyor. İmalatçı üğyelerimiz bilgi alamadıkları için şikayetçi, bize ne olduğunu sorup duruyorlar. Odamız üyesi imalatçılar mı orada yer alacak, yoksa bazı imalatçılar mı yer alıp, showroom açacak, bilmiyoruz, endişeliyiz. Gökçek, çağrımızı duysun istiyoruz.

İNSANLARBAŞKA ÇARESİ YOK

 "Buraya insan girmez" diyeceğiniz işyerleri var. Ama mecbur bu insanlar çalışmaya, başka çaresi yok. Yaklaşık 900 imalatçı var bugün Ankara’da. AB kriterleri uygulansa sağlıksız koşullardan bunların en az 800’ü kapanır, çalışamaz. Bu durumun düzelmesi kaçınılmaz. Nisan 2006’da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Ayakkabıcılar ve Çantacılar Odası tarafından ayakkabı sektöründe işçi sağlığı ve güvenliği konusunda eğitim semineri düzenlendi. Bakanlık temsilcileri, kimya mühendisleri ve oda üyelerimizin katıldığı toplantıda iş sağlığı, iş güvenliği ve yangın konuları işlendi. İşyerinde eldiven bulundurulması, soba kullanılmaması, kimyevi maddelerin depolamasının ayrı olması, havalandırma şartlarının nasıl olması gerektiği gibi konular ayrıntılarıyla incelendi. Bugün sağlıklı bir işyerinin bu koşulları içeren 24 maddeyi karşılaması gerekir.

SOSYETE PAZARI ESNAFI VURUYOR

Uzun, sektörün temel sorunları arasında Uzakdoğu’dan gelen kalitesiz ürünler, kalifiye eleman eksikliği ve sağlıksız yerlerde üretim olduğunu dile getirirken, diğer bir sıkıntının da sosyete pazarları olduğunu kaydetti. Sosyete pazarlarında iş yapanların çoğunun vergi mükellefi olmadığını, fiş kesmediklerini kaydeden Uzun, "Bu pazarların Ankara esnafına büyük zararı var. Burada iş yapanlar Ankara dışından, Adana, Bursa, İstanbul gibi şehirlerden geliyor. Üçüncü dördüncü şahıslar iş yapıyor. Eskiden haftada bir kuruluyordu, şimdi ise her gün kuruluyor. Oysa, müşteri buradaki 20 milyonluk bir ürünü başka yerlerde de bulabilir. Üyemiz ayakkabıcı esnafından bu konuda büyük şikayet var."

İnsanın girmeyeceği yerlerde çalışıyorlar

Sağlıklı üretimhane olsun, izbe yerlerden kurtulalım, işçiler sağlıklı koşullarda çalışsın istiyoruz. Siyasetçilere ve bürokratlara sesleniyoruz. Bazı üreticilerin ne şartlarda üretim yaptıkları, ne kadar sağlıksız şartlarda çalıştıkları görülsün istiyoruz. Ayakkabı ve çanta imalatında çalışan işçiler, göz hastalığından, cilt hastalığına, kansere kadar 60 çeşit hastalığa yakalanılabiliyor. Bu sektörde binlerce çeşit kimyasal madde kullanılıyor. Bazı yapıştırıcı maddelerin felce neden olduğunu, organik çözücülerin sinir sistemi, karaciğer, böbrek, kemik iliği ve üst solunum yollarını olumsuz etkilediğini biliyoruz. Bu meslek grubunda çalışan işçilerin ömrü on yıl kısalıyor.

Ayakkabıda garanti olmaz

AyakkabIcIlar ve Çantacılar Odası Başkanı Hüseyin Uzun, ayakkabının en çok şikayet alan ürünler arasında olduğunu ama ayakkabıda garanti verilemeyceğini belirterek, "Müşteri verilen garantilere kanmamalı" dedi. "Her hakiki deri su alır ve renk değişimine uğrar" diyen Uzun, şunları kaydetti: "Kimyevi ürünler kullanılmadıktan sonra su almayan ayakkabı yoktur. Ama müşteriler özellikle de çocuk ayakkabılarıyla ilgili şikayetlerle ayakkabıcıya geliyor. Mağazalarda özellikle elemanları bilgilendiriyorum. ’Ayakkabıda garanti olmaz. Asla ayakkabıya garanti vermeyin’ diyorum. Ayakkabıcı, ürünün su alabildiğini söylediğinde müşteri başka yere gidecekse, bırakın gitsin diyorum. Böylece başka mağazada onlara "su almaz" dendiğinde kolay inanmaz ve zamanla bilinçlenirler. Ayakkabının uzun ömürlü olması için çok sıcak ortamda tutulmamaması, kaloriferde kurutulmaması, iki-üç gün üst üste giyilmemesi gerekiyor." Ayakkabı yapımında kullanılan malzemelerin tanımı ve şekillerini tanımlayan etiket uygulamasının da başladığını vurgulayan Uzun, "Müşterinin aldığı ürünü tanıması için etiketi incelemsi gerekir" diye konuştu.

300 kişi istihdam edebilecek durumdayız

Uzun, şu an 200-300 sayacı (deriyi işleyerek ayyakkabı modeline uygun hale getiren kişi) istihdam edebilecek durumda olduklarını ve sayacı yetiştirmek üzere kurs açmak istediklerini belirtti. Özellikle bayanların bu konuda çok yetenekli olduğunu belirten Uzun, "Onlara ihtiyacımız var. Meslek eğitimi ve iş garantisi vererek meslek edinmelerini sağlayabiliriz.

Yeterli katılım olduğu taktirde kurs açacağız" dedi. Kalifiye eleman bulmakta zorluk yaşadıklarını, Ankara’da ayakkabıcılık ve çantacılık konusunda eğitim veren yeterli okul olmadığını kaydeden Uzun, şöyle konuştu: "Zorunlu eğitim 12 yıla çıksın deniyor, ama ayakkabıcılık gibi konularda beş yıllık temel eğitimden sonra mesleki eğitime geçilmesi gerekiyor. Sanata giren yok artık.

Böyle giderse Ankara’da beş yıl sonra eleman yetersizliğinden imalat sektörü biter. Ankara’da birden fazla ayakkabıcılık ve çantacılık okulu olması lazım. Herkes üniversiteli olacak diye birşey yok. İstanbul’da STK’ların desteğiyle oluşturulmuş bazı okullar var, ama Ankara’da yok.