Ankara’nın kayıp eserleri

Kimini hırsızlar çaldı, kimi de farklı sebeplerle depolara kaldırıldı. Ankaralılar, yıllardır kayıp olan kentle bütünleşmiş hazinelerinin bulunmasını bekliyor. Başkent’te, kentin simgeleri haline gelen heykel ve anıtlar son yıllarda farklı sebeplerle ortadan kayboldu. Ünlü sanatçıların imzasını taşıyan eserler, kimliği belirsiz kişilerce çalındı ya da farklı sebeplerle zarar görerek, depolara kaldırıldı. Hırsızların hedefi haline gelen eserlerin bulunması için Emniyet ekiplerince soruşturmalar başlatıldı. Büyükşehir ve ilçe belediyelerinden, “Gerekli işlemler yapılıyor” açıklamaları yapıldı. Başta sanatseverler olmak üzere çok sayıda Ankaralı, kentle bütünleşen eserlerin bulunması ve tekrar eski yerlerine yerleştirilmesi için kampanyalar düzenledi. Hürriyet Ankara’nın sık sık gündeme getirdiği kayıp hazinelerden bulunup, tekrar yerine yerleştirilen olmadı. Anılarda ve fotoğraflarda kalan kent hazinelerinden bazıları şöyle:

TÜRKİYE RÖLYEFİ HURDA OLDU

* Ortadan kaybolan eserlerden en bilineni Kızılay’da, yapıldığı dönemdeki yüksekliği nedeniyle Gökdelen adını alan Gima Binası’nın ön cephesine 1966’da yerleştirilen Kuzgun Acar imzalı Türkiye rölyefi. Anadolu’nun çoraklaşma sonucu kaybettiği toprakları ifade eden rölyefin, 1988’deki tadilat çalışmaları sırasında kaldırıldığı ve depoda bekletildikten sonra hurda olarak satıldığı ortaya çıkmıştı.

ATA’YI DA HEDEF ALDILAR

* Atatürk’ün tarım konusundaki bilgi ve düşüncelerini simgeleyen, Atatürk Orman Çiftliği’nin kuruluşunu anlatan ‘Tarımcı Atatürk Anıtı’ anıtının rölyefleri de hırsızların hedefi oldu. Heykeltıraş Burhan Alkar’a ait eserin rölyefleri, 2007 ve 2014 yıllarında parça parça ortadan kayboldu.

CHOPIN BÜSTÜ HIRSIZ KURBANI 

* Dünyaca ünlü Polonyalı piyanist ve bestecisi Frederic Chopin’in, kendi adını taşıyan Emek’teki parkta yer alan bronz büstü 2014 yazında çalındı. Hırsızlığın ardından Çankaya Belediyesi’nden yapılan açıklamada, “Polonya Büyükelçiliği yeniden yaptırmak istedi. Büst için toplantı yapılacak” denilmişti.

YÜKSELİN TEYZESİ DE ÇALINDI 

* Kızılay’ın simgelerinden Yüksel Caddesi’ndeki ‘oturan kadın’ heykeli de hırsızlığa kurban gitti. Ocak 2015’te çalınan bronz heykelle ilgili vatandaşlar, “Yüksel teyze dediğimiz heykel sadece caddenin değil Ankara’nın da simgesiydi” derken; Çankaya Belediyesi yetkilileri, “Eğer heykel ortaya çıkmazsa esnafla istişare edip, yenilerini yaptırmak için çalışma başlatırız” ifadelerini kullanmıştı.

İZİN ÇIKMIYOR, NÖBET SÜRÜYOR

* Ünlü Türk heykeltıraş İlhan Koman’a ait Seğmenler Parkı’ndaki bronz heykel, 2016’da ortadan kayboldu. Büyükşehir Belediyesi’nin çalındığını açıkladığı heykelle ilgili soruşturma başlatıldı ama aradan geçen sürede bulunmayınca sanatseverlerin başlattığı kampanya ile heykel, bronz olarak yeniden döküldü. Ancak Büyükşehir Belediyesi’nden izin çıkmadığı için yeni heykel yerine konulamadı ve sanatçılar Instagram üzerinden #ilhankomanyerinekonanakadar etiketiyle bir nöbet sistemi başlattı.

BARIŞ’I ÇÖP KAMYONU YIKTI

* Selanik ve Tuna caddeleri kesişimindeki heykeltıraş Burhan Alkar’a ait Barış Heykeli, Kasım 2017’de Çankaya Belediyesi’ne ait çöp toplama aracının çarpması sonucu yıkıldı. Çankaya Belediyesi yetkilileri onarılan heykeli Nisan 2018’de tekrar yerine koydu. Ancak Barış Heykeli yine ortadan kayboldu.

KAYIP ‘SU PERİLERİ’ DEPODA BULUNMUŞTU

Öte yandan yıllarca ortada yokken Hürriyet Ankara’nın, Büyükşehir Belediyesi’nin deposunda bulmasıyla yeniden gün yüzüne çıkan kentin simgelerinden Su Perileri Heykeli de kayıp eserler için bir umut oluyor. Cumhuriyetin ilk yıllarında İtalya’dan Ankara’ya getirilen heykel, sırayla Hacettepe Parkı, Kızılay Meydanı, Gençlik Parkı’nın olduğu araziye, tekrar Hacettepe Parkı’na ve 1960’lı yıllarda Tandoğan(Anadolu) Meydanı’na yerleştirildi. Heykel 1992’de Ankaray istasyonu inşaatı sırasında kaldırılarak, Belediye Park ve Bahçeler Müdürlüğü’nün Yenimahalle deposuna götürüldü. Heykel, Hürriyet Ankara’nın takibi sayesinde 2008’de depoda çürümeye terk edilmiş halde bulundu. 16 yıl depoda bekledikten sonra gün yüzüne çıkan ve hasar gören kısımları heykeltıraş Metin Yurdanur tarafından restore edilen heykel, 20 Aralık 2010’da Cer Modern’in otopark girişine konuldu.