Ankara’da kansere çözüm umudu var

Atılım Üniversitesi kimya laboratuvarlarında, bugüne kadar geliştirilen  yan etkilerinin mevcutlarına oranla daha az olacağı tahmin edilen onlarca model  ilaç kompleksinin, tasarımı, sentezi, kanser gelişim mekanizmaları üzerindeki  etkinliği ve toksisite mekanizmaları için gerekli tüm testler yapılabiliyor.  Ayrıca biyoetkinliği saptanan yapılara ait ilaç hedef belirleme çalışmaları da  farklı memeli hücre modellerinde test edilebiliyor. Araştırmacılar, sentezledikleri moleküllerin ilaca dönüşmesi için  uluslararası kuruluşlarla iş birliği yapabilmek için laboratuvar alt yapılarını  da tamamıyla yeniledi.
Kanser ilacına doğru
Atılım Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği ve  Uygulamalı Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şeniz Özalp Yaman, dünya genelinde kansere karşı etkin ilaçların bulunması için  büyük çaba gösterildiğini anlattı.
Platin içeren antitümör ilaçlarına karşı ilginin 1960’lı yıllarda  Rosenberg’in platin komplekslerinin hücre bölünmesini durdurduğunu gösteren  tesadüfi deneyi ile başladığını belirten Yaman, günümüzde kanser ilacı olarak  kullanılan Cisplatin’in Amerikan gıda ve ilaç kurumunca 1978 yılında antitümör  ilacı olarak onaylandığını anımsattı.
Yumurtalık kanserine karşı
Yumurtalık ve testis kanserlerinde çok etkin olduğu bilinen  Cisplatin’in başarılı kemoterapik etkilerine nazaran, bulantı, kusma, böbrek  rahatsızlıkları, sinir sisteminde meydana gelen deformasyonlar gibi pek çok  önemli yan etkilere de sahip bulunduğuna işaret eden Yaman, “Daha  etkin, kanser hastalarının yaşam kalitesini arttıracak, yeni platin ilaçlarının sentezi büyük önem taşıyor” dedi.
Önemli katkı sağlayacak
Doç. Dr. Yaman, son beş yıldır TÜBİTAK ve AB gibi kurumların desteğiyle,  kanser ilacı olma potansiyeli taşıyan çeşitli platin kompleksleri üzerinde  çalıştıklarını bildirdi.  Yaman, Atılım Üniversitesi Kimya Grubunun, disiplinlerarası ortaklık  gerektiren bu alandaki çalışmaları yürütmek için temel, tıbbi biyokimya ve moleküler biyoloji disiplinlerini bir araya getiren Türkiye’deki tek araştırma  grubu olduğunu belirterek, “Laboratuvarlarımızda sentezlediğimiz ilaç  moleküllerinin etkinlik dozunu da tespit edebiliyoruz. Enzim aktivite  çalışmalarıyla da moleküllerin ilaç olabilirliğini de ortaya koyabiliyoruz” diye  konuştu. Dünyada kansere karşı etkin olduğu düşünülen ilaçların, daha etkin başka  bir ilaç ortaya çıktığında devre dışı bırakıldığını anlatan Yaman, “Bu alandaki  hızlı gelişmelere ayak uydurabilmesi ve Türkiye’nin de yakın gelecekte bu alanda  sesini duyurabilmesi açısından bizim çalışmalarımız önemli katkı sağlayacaktır”  şeklinde konuştu.

Alt yapımız yeterlidir

Laboratuvarlarımızın alt yapısı ve yetişmiş insan gücümüz sayesinde, yan  etkisinin mevcutlarına oranla daha az olacağı tahmin edilen ilaç komplekslerini  hayvan deneyleri aşamasına kadar başarıyla getirilebiliyoruz.” Bundan sonraki amaçlarının, Kimya Grubu olarak bu ilaçların etkinlik  dozunun belirlenmesinden sonra klinik öncesi çalışmalarının yapılabilmesi için  ilaçları belirli ilaç şirketlerine tanıtmak olduğunu dile getiren Yaman, bu  alanda çalışan tüm Türk ve yabancı araştırmacılarla da ortak çalışmalara hazır  olduklarını sözlerine ekledi.