Güncelleme Tarihi:
Dünyadaki papağan türlerinin yüzde 16’sından fazlası insan etkisiyle doğal dağılım alanının dışında farklı bölgelerde yaşarken, Türkiye'ye uzun yıllar kafes kuşu olarak getirilen papağanlardan ‘Yeşil’ ve ‘İskender’ papağanı artık doğada görülebiliyor. Anıtkabir çevresinde yaşamaya başlayan yeşil papağanların sayısı ise gün geçtikçe artıyor. Kökeni tropikal Asya ve Afrika olan yeşil papağan Türkiye’de ilk kez 1975’de Ankara’da görüldüğünü belirten Gazi Üniversitesi Biyoloji Bölümü Araştırma Görevlisi Dr. Esra Per şunları söyledi:
“1980'li yıllarda gözden kaybolan papağanlar 1990'lı yıllarda ODTÜ kampüsü, Gölbaşı ve Eymir Gölü'nde yeniden görülmeye başlarken, 2000'li yılların başında Altınpark ve Botanik Park'ta ortaya çıktılar. 2010 yılından itibaren Anıtkabir papağanlar için bir yaşam alanına dönüştü. 2016 sonrası 20-30 bireylik sürüler Anıtkabir'de görülmeye başlandı.”
KENTLEŞMEDEN KAÇTILAR
Anıtkabir'in papağanlar açısından önemli konuma sahip olduğunu kaydeden Dr. Per, “Anıtkabir, öncelikle korunaklı bir alan ve yerleşkedeki görevliler de kuşların dış tehditlerden etkilenmesini önlüyor. Yerleşke çok farklı yerel ve egzotik ağaç türlerini barındırıyor. Papağanlar bu ağaçların meyveleri ile besleniyor. Ankara kentleşme baskısı altında, habitatları değişirken papağanlar da yuvalarını terk edebiliyor. Bu nedenle Anıtkabir şehir merkezinde papağanlar için bir sığınak oldu. Ankara'daki en büyük yeşil papağan popülasyonu iki yıldır Anıtkabir'de” diye konuştu.
SOĞUĞA DAYANIKLI KIŞI ATLATAN TÜR
Yeşil papağanın diğer türlerinden farklı olduğunu belirten Per, şunları kaydetti:
“Papağan denilince akla egzotik bölgeler geliyor. Bu da bir egzotik hayvan ama yayılış alanına baktığımız zaman Pakistan ve Hindistan'ın dağlık kesimlerinde soğuk iklimlerde de yaşayabiliyorlar. Ekolojik toleransı oldukça yüksek, dolayısıyla Ankara gibi kış ayının sert geçtiği yerlerde de varlığını devam ettiriyor ve üreyip sayısı artabiliyor. Muhabbet kuşu ve diğer tropikal papağan türlerinden farklılık gösteriyor. Onlarda da vatandaşlar tarafından doğaya salınan muhabbet kuşları kış mevsimini atlatamadıkları için Türkiye'de üreme popülasyonu oluşturamıyor. Yeşil papağanlar dayanıklı olduğu için genellikle salındıkları bölgede bir çift bulduğu zaman üreyen bir popülasyon kuruyorlar.”
KANUNLA KORUMA ALTINDA
Papağanların kanunla koruma altında olduğunu ve toplanmasının yasaklandığını ifade eden Per, “Bazı vatandaşlar evlerindeki kafeslerindeki kuşları salmak ve yer göstermemizi istiyorlar. Kafes kuşu olarak alınanların doğaya salınması yasak ve her zaman kafes kuşu olarak tutulması gerekiyor. Doğada bulunanların da toplanması yasak. Vatandaşlardan bu şekilde yasal olmayan şekilde toplama görülmesi durumunda Orman ve Su İşleri Bakanlığı Bölge müdürlüklerine bildirmeleri gerekiyor” dedi.
YEŞİL DOSTLAR NASIL GELDİ?
Öte yandan, havadan drone ile görüntülenen Anıtkabir çevresindeki yeşil papağanlar ziyaretçilere görsel şölen sunuyor. Anıtkabir'in yeşiline yeşillik katan papağanları görenler şaşkınlıklarını gizleyemiyor. Dünyadaki papağan türlerinin yüzde 16'sından fazlası, insan etkisiyle doğal dağılım alanının dışında farklı bölgelerde yaşıyor. Papağanların ülkemize gelmesi ile ilgili pek çok hikâye olmasına karşın yeşil papağan için en bilineni İstanbul Atatürk Havalimanı Gümrük Ambarı'nda kuşların bulunduğu kafeslerin açılması olarak biliniyor. Bunun dışında gemiden salınma ve trafik kazasında devrilen kamyon öyküleri de kulaktan kulağa dolaşıyor. Papağanların Ankara'ya gelişleri ise insanların kasti ya da kazara doğaya salması nedeniyle gerçekleşti.